Câu 138. So sánh phong trào kháng chiến chống Pháp ở Bắc Kỳ (1885–1896) và phong trào Cần vương ở Trung – Nam Kỳ cùng thời kỳ. Từ đó đánh giá vai trò của yếu tố địa phương trong sức sống và hiệu quả ph...

Phong trào kháng chiến chống Pháp ở Bắc Kỳ (1885–1896) và phong trào Cần Vương ở Trung – Nam Kỳ trong cùng thời kỳ đều mang tính chất yêu nước, nhưng có những điểm khác biệt rõ rệt về tổ chức, phương thức hoạt động và hiệu quả.

1. So sánh phong trào kháng chiến chống Pháp ở Bắc Kỳ và phong trào Cần Vương ở Trung – Nam Kỳ:

- Thời gian và địa bàn:
- Phong trào kháng chiến ở Bắc Kỳ diễn ra từ năm 1885 đến 1896, tập trung chủ yếu ở các tỉnh miền Bắc.
- Phong trào Cần Vương cũng diễn ra trong cùng thời gian nhưng có sự lan tỏa rộng rãi hơn ở cả Trung Kỳ và Nam Kỳ.

- Lãnh đạo và lực lượng tham gia:
- Phong trào ở Bắc Kỳ chủ yếu do các văn thân, sĩ phu yêu nước lãnh đạo, với sự tham gia đông đảo của nông dân và các tầng lớp nhân dân.
- Phong trào Cần Vương cũng do các văn thân, sĩ phu yêu nước lãnh đạo, nhưng có sự tham gia của nhiều tầng lớp khác nhau, bao gồm cả người dân tộc thiểu số.

- Phương thức hoạt động:
- Phong trào kháng chiến ở Bắc Kỳ chủ yếu tập trung vào khởi nghĩa vũ trang, với nhiều cuộc nổi dậy lớn như khởi nghĩa Hùng Lĩnh, Bãi Sậy, Hương Khê.
- Phong trào Cần Vương cũng có khởi nghĩa vũ trang nhưng còn kèm theo các hoạt động tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia.

- Kết quả và hiệu quả:
- Cả hai phong trào đều thất bại do lực lượng chênh lệch và thiếu sự tổ chức lãnh đạo thống nhất. Tuy nhiên, phong trào Cần Vương có sự lan tỏa và ảnh hưởng sâu rộng hơn, để lại nhiều bài học kinh nghiệm cho các phong trào yêu nước sau này.

2. Đánh giá vai trò của yếu tố địa phương trong sức sống và hiệu quả phong trào yêu nước:

- Yếu tố địa phương có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển phong trào yêu nước. Các lãnh đạo phong trào thường có uy tín tại địa phương, điều này giúp họ dễ dàng tập hợp lực lượng và nhận được sự ủng hộ từ nhân dân.

- Tuy nhiên, yếu tố địa phương cũng là một hạn chế lớn. Phong trào thường chỉ có sức sống mạnh mẽ ở những khu vực cụ thể, thiếu sự liên kết và phối hợp giữa các địa phương. Khi lãnh đạo bị bắt hoặc phong trào bị dập tắt ở một địa phương, sức sống của phong trào cũng nhanh chóng suy yếu.

- Sự thiếu hụt trong việc xây dựng một tổ chức lãnh đạo thống nhất và chiến lược rõ ràng cũng dẫn đến thất bại. Nếu các phong trào có thể kết hợp sức mạnh của các địa phương khác nhau, có thể tạo ra một lực lượng mạnh mẽ hơn để chống lại thực dân Pháp.

Tóm lại, yếu tố địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành phong trào yêu nước, nhưng cũng cần có sự liên kết và tổ chức chặt chẽ để nâng cao sức sống và hiệu quả của các phong trào này.