Vũ Quần Phương là một nhà thơ với những tác phẩm vô cùng đặc sắc và để đời. Trong số đó, chúng ta không thể không kể đến bài thơ “Đợi Thu”. Tác phẩm nói về tình yêu đôi lứa gắn bó với tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước của nhà thơ.
Mở đầu bài thơ là hình ảnh cây cúc:
“Cây cúc đã hai lần nở hoa”
Hoa cúc vốn là loài hoa tượng trưng cho mùa thu. Có lẽ vì vậy nên tác giả mới đặt tên là “Đợi thu”. Cây cúc ấy đã hai lần nở hoa, tương đương với hai lần người con gái ấy đã bị lỡ hẹn. Điều đó khiến cho chúng ta cảm thấy vô cùng xót xa, đồng cảm với cô gái ấy.
Người con gái ấy mong ngóng bước chân của chàng trai ấy, để cùng nhau hẹn ước, cùng nhau yêu thương. Nhưng tất cả đều không thể thực hiện được. Bởi chàng trai ấy không thể đến đúng hẹn như lời hứa:
“Chim khách kêu bâng quơ
Chiều đẹp thế này mà chị chưa sang”
Chú chim khách kêu bâng khuâng, báo hiệu mùa thu đã về rồi đấy. Thế nhưng người con gái ấy vẫn chưa thấy người con trai sang như đã hẹn. Câu thơ “Chiều đẹp thế này mà chị chưa sang” giống như một lời trách móc, hờn dỗi của người con gái ấy. Cô trách người con trai tại sao lại không đến vào một buổi chiều đẹp như thế này. Một buổi chiều mát mẻ, có những làn gió nhẹ thổi qua, có những tia nắng nhạt đang nhảy nhót trên cành cây, kẽ lá. Một buổi chiều mùa thu thật thích hợp để hẹn hò, để yêu thương nhau. Thế nhưng người con trai ấy lại không xuất hiện.
Sự vắng mặt của chàng trai khiến cho cô gái cảm thấy buồn đến lạ:
“Em ở xa, cách mấy con sông
Cách mấy con đò
Gọi nhau à
Ngồi ngóng thôi”
Cô gái ấy ở bên kia sông, còn người con trai lại ở bên này sông. Chỉ cách nhau bởi mấy con sông, mấy con đò mà lại không thể gặp nhau. Khoảng cách địa lý dường như đang cản trở bước chân của đôi lứa, khiến cho họ không thể đến với nhau. Cô gái chỉ có thể ngồi ngóng sang bên kia sông, nơi mà người con trai đang đứng đợi. Từ “ngóng” được lặp lại hai lần, nhằm nhấn mạnh khoảng khắc ngóng trông đến tha thiết của cô gái. Em ở bên này sông, anh ở bên kia sông, cách nhau bởi mấy con sông, mấy con đò. Chúng ta không thể vượt qua khoảng cách ấy, không thể bước qua mấy con sông, mấy con đò ấy để đến với nhau.
Tuy nhiên, khoảng cách địa lý không thể nào ngăn cản được tình yêu mãnh liệt của cô gái:
“Em ở xa, cách mấy con sông
Cách mấy con đò
Gọi nhau à
Ngồi ngóng thôi”
Dù cho có cách trở, dù cho có khó khăn thì em cũng sẽ vượt qua tất cả để đến với anh. Tình yêu của em dành cho anh sẽ mãi mãi không bao giờ thay đổi.
Thời gian cứ mãi chảy trôi, tuổi xuân của người con gái ấy cũng dần phai mờ theo năm tháng. Liệu rằng, đến lúc cô gái ấy sang được bên kia sông, đến lúc cô gái ấy gặp được người con trai ấy thì liệu rằng cả hai còn tuổi thanh xuân để yêu nhau hay không?
“Lá vàng rơi trên giấy
Ngoài giời mưa bụi bay”
Mùa thu đến, mang theo những cơn mưa lá, những cơn mưa bụi. Những chiếc lá xanh non mơn mởn ngày nào, giờ đây đã úa tàn, rơi xuống sân vườn. Giống như tình yêu của đôi lứa ấy, tươi đẹp vào mùa hè, nhưng đến mùa thu lại chia lìa, xa cách.
Bằng việc sử dụng những hình ảnh gần gũi, quen thuộc, ngôn ngữ giản dị, cùng biện pháp tu từ điệp ngữ, tác giả Vũ Quần Phương đã mang đến cho chúng ta một bài thơ vô cùng ý nghĩa. Bài thơ “Đợi Thu” đã giúp chúng ta cảm nhận được tình yêu chân thành, da diết của đôi lứa. Đồng thời, bài thơ cũng gợi lên trong lòng người đọc những suy ngẫm sâu sắc về thời gian, về sự thay đổi của cuộc sống.