ĐỌC HIỂU: NHỮNG SỰ VẬT CÒN SỐNG Cánh buồm trôi như một sự vô tình Trên dòng sông chiếc sà lan chìm một nửa Giàn mướp trước nhà đã đổ Hoa mướp vàng vô tư Ngọn rau sam trên gạch vỡ vẫn chua Cây mào gà...

<>
Đáp án:

1. Thể thơ tự do.
- Chủ thể trữ tình là "chúng tôi" - đại diện cho thế hệ trẻ, những con người đang sống trong thời kỳ chiến tranh.
2. Vần chân (cánh - chanh; buồn - buồn; ...) và vần lưng (chìm - chim; vàng - sang;...). Nhịp thơ linh hoạt, tạo nên sự tự nhiên, gần gũi, phù hợp với nội dung bài thơ.
3. Biện pháp tu từ ẩn dụ:
- "Cánh buồm" ẩn dụ cho khát vọng tự do, ước mơ bay cao, bay xa của tuổi trẻ.
- "Giàn mướp", "rau sam", "hoa mào gà" ẩn dụ cho cuộc sống bình dị, giản đơn nhưng đầy sức sống.
- Tác dụng: Tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt, làm cho bài thơ thêm sinh động, hấp dẫn. Đồng thời, ẩn dụ cũng góp phần thể hiện chủ đề chính của bài thơ: Sự kiên cường, bất khuất của tuổi trẻ Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh.
4. Hình ảnh tượng trưng:
- Cánh buồm: Biểu tượng cho khát vọng tự do, ước mơ bay cao, bay xa của tuổi trẻ.
- Giàn mướp, rau sam, hoa mào gà: Tượng trưng cho cuộc sống bình dị, giản đơn nhưng đầy sức sống.
- Ý nghĩa tượng trưng: Thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời, niềm tin vào tương lai tươi sáng của tuổi trẻ Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh.
5. Cảm xúc, tình cảm của chủ thể trữ tình:
- Cảm xúc: Buồn bã, tiếc nuối khi chứng kiến cảnh chiến tranh tàn phá quê hương, nhưng vẫn giữ vững niềm tin vào tương lai.
- Tình cảm: Yêu quê hương, đất nước, trân trọng cuộc sống bình dị, giản đơn.
- Nhận xét: Tình cảm, cảm xúc của chủ thể trữ tình rất chân thành, tha thiết, thể hiện qua cách sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng giàu sức biểu cảm.
6. Ngôn từ nghệ thuật:
- Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường ngày.
- Sử dụng nhiều từ láy, từ ngữ tượng thanh, tượng hình, tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao.
7. Chủ đề, tư tưởng, thông điệp:
- Bài thơ ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn, tinh thần lạc quan, yêu đời của tuổi trẻ Việt Nam trong thời kỳ chiến tranh.
- Thông điệp: Hãy luôn giữ vững niềm tin, hy vọng vào tương lai tươi sáng, dù phải trải qua khó khăn, thử thách.
8. Cấu tứ:
- Cấu tứ chặt chẽ, logic, thể hiện rõ nét chủ đề chính của bài thơ.
- Mở đầu bài thơ: Hình ảnh cánh buồm trôi trên dòng sông, gợi lên nỗi buồn man mác, tiếc nuối.
- Tiếp theo: Những hình ảnh quen thuộc, bình dị của làng quê Việt Nam, thể hiện cuộc sống bình yên, giản dị.
- Kết thúc: Hình ảnh "chúng tôi" đi trên gạch vỡ, không khóc than, thể hiện tinh thần lạc quan, yêu đời của tuổi trẻ.
9. Ý nghĩa hay tác động của bài thơ đối với bản thân:
- Bài thơ mang đến cho em cảm giác ấm áp, gần gũi, đồng thời khơi gợi trong em niềm tự hào về truyền thống lịch sử hào hùng của dân tộc.
- Em nhận ra rằng, dù phải trải qua bao nhiêu khó khăn, thử thách, thì tuổi trẻ vẫn luôn là mùa xuân của xã hội, là nguồn sức mạnh to lớn để xây dựng và phát triển đất nước.