Cho ta các dữ liệu:
- Phản ứng nhiệt hạch: \(^2_1D + ^3_1T \rightarrow ^4_2He + ^1_0n\)
- Công suất điện: \(P_{điện} = 500\, \text{MW} = 500 \times 10^6\, \text{W}\)
- Hiệu suất chuyển hóa nhiệt sang điện: \(\eta = 25\% = 0.25\)
- Độ hụt khối:
- T: \(\Delta m_T = 0.009106\, \text{amu}\)
- D: \(\Delta m_D = 0.002491\, \text{amu}\)
- He: \(\Delta m_{He} = 0.030382\, \text{amu}\)
---
### Câu 5: Nhà máy tạo ra trong 1 ngày bao nhiêu triệu chữ điện?
**Bước 1:** Tính công suất nhiệt \(P_{nhiệt}\) của nhà máy.
Vì hiệu suất là 25%, tức là công suất điện là 25% công suất nhiệt, nên:
\[
P_{điện} = \eta \times P_{nhiệt} \Rightarrow P_{nhiệt} = \frac{P_{điện}}{\eta} = \frac{500 \times 10^6}{0.25} = 2 \times 10^9 \, \text{W}
\]
**Bước 2:** Tính năng lượng điện tạo ra trong 1 ngày (24h):
\[
W_{điện} = P_{điện} \times t = 500 \times 10^6 \, \text{W} \times 24 \times 3600 \, \text{s}
\]
Tính nhanh:
\[
24 \times 3600 = 86400 \, \text{s}
\]
\[
W_{điện} = 500 \times 10^6 \times 86400 = 4.32 \times 10^{13} \, \text{J}
\]
**Bước 3:** Chuyển sang kWh (1 kWh = 3600 J):
\[
W_{điện} = \frac{4.32 \times 10^{13}}{3600} = 1.2 \times 10^{10} \, \text{kWh}
\]
Hay:
\[
= 12,000,000,000 \, \text{kWh} = 12,000 \, \text{triệu kWh}
\]
---
### Đáp án câu 5:
Nhà máy tạo ra trong 1 ngày là khoảng **12.000 triệu chữ điện (kWh)**.
---
### Câu 6: Khối lượng He sinh ra trong 1 năm là bao nhiêu kg?
---
**Bước 1:** Tính năng lượng mỗi phản ứng tỏa ra.
Độ hụt khối của phản ứng được tính theo công thức:
\[
\Delta m = \text{tổng độ hụt khối hạt nhân ban đầu} - \text{độ hụt khối hạt nhân sản phẩm}
\]
Ở đây phản ứng:
\[
D + T \to He + n
\]
Giả sử độ hụt khối hạt nhân neutron rất nhỏ hoặc không được đề cập, ta sẽ lấy:
\[
\Delta m = (\Delta m_D + \Delta m_T) - \Delta m_{He} = (0.002491 + 0.009106) - 0.030382 = 0.011597 - 0.030382 = -0.018785 \, \text{amu}
\]
Giá trị âm nghĩa là khối lượng sản phẩm nhỏ hơn khối lượng chất phản ứng, đúng với phản ứng tỏa năng lượng.
Ta lấy giá trị tuyệt đối:
\[
\Delta m = 0.018785\, \text{amu}
\]
**Bước 2:** Tính năng lượng tỏa ra trên 1 phản ứng.
Sử dụng công thức Einstein:
\[
E = \Delta m \times 931.5\, \text{MeV}
\]
\[
E = 0.018785 \times 931.5 = 17.5\, \text{MeV}
\]
Đổi MeV sang Joule:
\[
1 \, \text{MeV} = 1.6 \times 10^{-13} \, \text{J}
\]
\[
E = 17.5 \times 1.6 \times 10^{-13} = 2.8 \times 10^{-12} \, \text{J}
\]
**Bước 3:** Tính tổng năng lượng nhiệt 1 năm.
Thời gian 1 năm:
\[
t = 365 \times 24 \times 3600 = 3.1536 \times 10^7 \, \text{s}
\]
Công suất nhiệt:
\[
P_{nhiệt} = 2 \times 10^9 \, \text{W}
\]
Năng lượng nhiệt 1 năm:
\[
W_{nhiệt} = P_{nhiệt} \times t = 2 \times 10^9 \times 3.1536 \times 10^7 = 6.3072 \times 10^{16} \, \text{J}
\]
**Bước 4:** Tính số phản ứng xảy ra trong 1 năm:
\[
N = \frac{W_{nhiệt}}{E} = \frac{6.3072 \times 10^{16}}{2.8 \times 10^{-12}} \approx 2.2526 \times 10^{28} \, \text{phản ứng}
\]
**Bước 5:** Mỗi phản ứng tạo ra 1 hạt nhân He, tính số mol He:
Số Avogadro:
\[
N_A = 6.02 \times 10^{23} \, \text{phân tử/mol}
\]
Số mol He:
\[
n = \frac{N}{N_A} = \frac{2.2526 \times 10^{28}}{6.02 \times 10^{23}} \approx 37425 \, \text{mol}
\]
**Bước 6:** Tính khối lượng He tạo ra.
Khối lượng mol của He: 4 g/mol
\[
m = n \times M = 37425 \times 4 = 149700 \, \text{g} = 149.7 \, \text{kg}
\]
---
### Đáp án câu 6:
Khối lượng He sinh ra trong 1 năm khoảng **150 kg** (làm tròn đến phần nguyên).
---
## Kết luận:
- Câu 5: 12.000 triệu chữ điện trong 1 ngày.
- Câu 6: 150 kg He sinh ra trong 1 năm.