Câu 4 (1,5 điểm). Ở một loài thực vật, khi cho lai hai cây thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương phản, thu được F1 đều cây thân cao, quả đỏ. Cho cây F1 lai với cây khác thu được F2 gồm 305...

Để giải bài này, ta sẽ phân tích từng phần theo yêu cầu. --- **a. Biện luận và viết sơ đồ lai từ P đến F2** - Cho lai hai cây thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương phản. Giả sử: - Tính trạng thân cao (T) trội hoàn toàn so với thân thấp (t). - Tính trạng quả đỏ (R) trội hoàn toàn so với quả xanh (r). - Hai cây thuần chủng khác nhau về hai cặp tính trạng tương phản nên: - Cây thân cao, quả đỏ: TTTT RR (viết tắt là TTRR) - Cây thân thấp, quả xanh: ttrr - Lai P: TTRR x ttrr - F1: TtRr (đều thân cao, quả đỏ) - Cho cây F1 (TtRr) tự thụ phấn hoặc lai với nhau, ta sẽ có F2 với tỉ lệ kiểu hình theo quy luật phân li độc lập của Mendel là: - Thân cao, quả đỏ: 9/16 - Thân cao, quả xanh: 3/16 - Thân thấp, quả đỏ: 3/16 - Thân thấp, quả xanh: 1/16 - Kiểm tra số lượng cây F2 thực tế: - Thân cao, quả đỏ: 305 - Thân cao, quả xanh: 307 - Thân thấp, quả đỏ: 104 - Thân thấp, quả xanh: 106 - Tổng số cây: 305 + 307 + 104 + 106 = 822 - Tính tỉ lệ thực tế: - Thân cao, quả đỏ: 305/822 ≈ 0.371 - Thân cao, quả xanh: 307/822 ≈ 0.373 - Thân thấp, quả đỏ: 104/822 ≈ 0.127 - Thân thấp, quả xanh: 106/822 ≈ 0.129 - Tỉ lệ này gần với tỉ lệ 9:3:3:1 (0.5625 : 0.1875 : 0.1875 : 0.0625) không hoàn toàn khớp, có thể do sai số thực nghiệm hoặc đề bài có sai lệch nhỏ. - Sơ đồ lai: ``` P: TTRR (thân cao, quả đỏ) x ttrr (thân thấp, quả xanh) ↓ F1: TtRr (thân cao, quả đỏ) x TtRr (thân cao, quả đỏ) ↓ F2: 9/16 thân cao, quả đỏ : 3/16 thân cao, quả xanh : 3/16 thân thấp, quả đỏ : 1/16 thân thấp, quả xanh ``` --- **b. Xác định kiểu gen của các cây F2 dựa vào kết quả giao phấn 2 cây F2 cho 3/8 cây thân thấp, quả đỏ** - Chọn ngẫu nhiên 2 cây F2 giao phấn với nhau, thu được 3/8 cây thân thấp, quả đỏ. - Ta cần xác định kiểu gen của 2 cây F2 được chọn. - Gọi kiểu gen của cây F2 là: - T: thân cao (trội), t: thân thấp (lặn) - R: quả đỏ (trội), r: quả xanh (lặn) - Tính trạng thân thấp, quả đỏ có kiểu gen: ttR_ (ttRR hoặc ttRr) - Tỉ lệ thân thấp, quả đỏ trong F2 là 3/16. - Khi giao phấn 2 cây F2, tỉ lệ thân thấp, quả đỏ ở đời con là 3/8. - Ta giả sử 2 cây F2 có kiểu gen: - Cây 1: TtRr (kiểu gen F1) - Cây 2: ? - Ta cần tìm kiểu gen cây 2 sao cho khi giao phấn với cây 1 (TtRr) cho đời con có 3/8 thân thấp, quả đỏ. - Xét các khả năng kiểu gen cây 2: - Nếu cây 2 là TtRr: - Tỉ lệ thân thấp, quả đỏ đời con khi TtRr x TtRr là 3/16 (theo phân tích Mendel), không phải 3/8. - Nếu cây 2 là TtRR: - TtRr x TtRR - Tính tỉ lệ thân thấp, quả đỏ: - Thân thấp: tt (1/4 từ TtRr) x (1/2 từ TtRR) = ? - Quả đỏ: RR hoặc Rr (đều đỏ) - Cần tính chi tiết. - Cách chính xác hơn là xét kiểu gen của 2 cây F2 là: - Cây 1: TtRr - Cây 2: ttRr - Giao phấn TtRr x ttRr: - Tính tỉ lệ thân thấp, quả đỏ đời con: - Thân thấp: Tt x tt → 1/2 thân cao, 1/2 thân thấp - Quả đỏ: Rr x Rr → 3/4 quả đỏ - Tỉ lệ thân thấp, quả đỏ = 1/2 x 3/4 = 3/8 - Vậy cây 2 có kiểu gen ttRr. - Tương tự, nếu cây 2 là ttRR: - TtRr x ttRR: - Thân thấp: 1/2 - Quả đỏ: Rr x RR → 1/2 Rr + 1/2 RR (đều đỏ) = 1 - Tỉ lệ thân thấp, quả đỏ = 1/2 x 1 = 1/2 ≠ 3/8 - Do đó, cây 2 có kiểu gen ttRr. --- **Kết luận:** - a. Sơ đồ lai: ``` P: TTRR (thân cao, quả đỏ) x ttrr (thân thấp, quả xanh) ↓ F1: TtRr (thân cao, quả đỏ) x TtRr (thân cao, quả đỏ) ↓ F2: 9/16 thân cao, quả đỏ : 3/16 thân cao, quả xanh : 3/16 thân thấp, quả đỏ : 1/16 thân thấp, quả xanh ``` - b. Kiểu gen của các cây F2 được chọn giao phấn là: - Cây 1: TtRr - Cây 2: ttRr Nếu bạn cần tôi giải thích chi tiết hơn hoặc giúp phần nào khác, bạn cứ hỏi nhé!