.VuThinhh.🗽⃢⃢🗿Vì sao phát triển năng lượng tái tạo cần tích hợp với chuyển đổi năng lượng công bằng?
Việc tích hợp phát triển năng lượng tái tạo (NLTT) với chuyển đổi năng lượng công bằng là vô cùng quan trọng vì những lý do sau:
- Đảm bảo tính bền vững xã hội: Chuyển đổi năng lượng không chỉ là vấn đề công nghệ và kinh tế mà còn mang tính xã hội sâu sắc. Nếu không có sự công bằng, quá trình chuyển đổi có thể gây ra những tác động tiêu cực đến các cộng đồng và nhóm người dễ bị tổn thương nhất, làm gia tăng bất bình đẳng xã hội. Việc tích hợp yếu tố công bằng đảm bảo rằng lợi ích của NLTT được chia sẻ rộng rãi và gánh nặng của quá trình chuyển đổi không dồn lên vai một số ít người.
- Tối đa hóa sự chấp nhận của xã hội: Khi người dân và cộng đồng cảm thấy rằng quá trình chuyển đổi năng lượng mang lại lợi ích cho họ, không làm tổn hại đến sinh kế, văn hóa hoặc môi trường sống của họ, họ sẽ có xu hướng ủng hộ và tham gia tích cực hơn vào việc triển khai các dự án NLTT. Sự chấp nhận của xã hội là yếu tố then chốt để đảm bảo sự thành công và bền vững của quá trình chuyển đổi.
- Giải quyết các vấn đề về việc làm và sinh kế: Chuyển đổi sang NLTT có thể dẫn đến sự mất mát việc làm trong các ngành công nghiệp năng lượng truyền thống (than đá, dầu khí). Chuyển đổi năng lượng công bằng cần có các giải pháp để hỗ trợ người lao động bị ảnh hưởng, cung cấp đào tạo lại và tạo ra các cơ hội việc làm mới trong lĩnh vực NLTT và các ngành liên quan.
- Bảo vệ môi trường và sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện: Các dự án NLTT cần được triển khai một cách bền vững, giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng. Chuyển đổi năng lượng công bằng đảm bảo rằng các quyết định về phát triển NLTT được đưa ra một cách minh bạch, có sự tham gia của cộng đồng và xem xét đầy đủ các yếu tố môi trường và xã hội.
- Đảm bảo an ninh năng lượng một cách bền vững: NLTT giúp giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu, tăng cường an ninh năng lượng quốc gia. Tuy nhiên, sự phân bố lợi ích từ NLTT cần công bằng để tránh tạo ra sự bất bình đẳng trong tiếp cận năng lượng giữa các vùng miền và tầng lớp dân cư.
Thách thức về cơ sở hạ tầng và thị trường:
Việc phát triển NLTT và tích hợp nó với chuyển đổi năng lượng công bằng đối mặt với nhiều thách thức về cơ sở hạ tầng và thị trường:
1. Thách thức về cơ sở hạ tầng:
- Hệ thống lưới điện: NLTT như điện gió và điện mặt trời có tính biến động cao, phụ thuộc vào thời tiết. Hệ thống lưới điện hiện tại ở nhiều quốc gia chưa đủ mạnh mẽ và linh hoạt để tích hợp lượng lớn NLTT một cách ổn định. Cần đầu tư nâng cấp và xây dựng mới lưới điện thông minh, có khả năng lưu trữ năng lượng và điều khiển linh hoạt.
- Lưu trữ năng lượng: Để giải quyết vấn đề tính biến động của NLTT, cần phát triển các hệ thống lưu trữ năng lượng quy mô lớn (pin, thủy điện tích năng, hydro xanh...). Công nghệ lưu trữ hiện tại còn đắt đỏ và chưa được triển khai rộng rãi.
- Hạ tầng truyền tải: Các vùng có tiềm năng NLTT lớn thường nằm ở xa các trung tâm tiêu thụ điện. Cần đầu tư xây dựng các đường dây truyền tải điện cao thế, siêu cao thế để vận chuyển năng lượng từ các nguồn NLTT đến nơi tiêu thụ.
- Hạ tầng sản xuất và lắp đặt: Cần phát triển chuỗi cung ứng và hạ tầng sản xuất các thiết bị NLTT (turbin gió, tấm pin mặt trời, hệ thống lưu trữ...) trong nước để giảm chi phí và tăng tính tự chủ. Đồng thời, cần đào tạo đội ngũ kỹ thuật viên có trình độ để lắp đặt, vận hành và bảo trì các hệ thống NLTT.
2. Thách thức về thị trường:
- Giá cả và tính cạnh tranh: Chi phí đầu tư ban đầu cho các dự án NLTT thường cao hơn so với các nhà máy điện truyền thống. Cần có các cơ chế chính sách hỗ trợ (giá FIT, ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn...) để NLTT có thể cạnh tranh được về giá trên thị trường.
- Thiết kế thị trường điện: Thị trường điện hiện tại ở nhiều quốc gia được thiết kế cho các nguồn điện truyền thống có tính ổn định. Cần có những điều chỉnh trong thiết kế thị trường để tạo điều kiện thuận lợi cho việc tích hợp NLTT, bao gồm cơ chế giá linh hoạt, thị trường cân bằng và dịch vụ phụ trợ.
- Quy hoạch và quản lý: Cần có quy hoạch phát triển NLTT rõ ràng, minh bạch và ổn định, đảm bảo sự hài hòa giữa phát triển NLTT với các mục tiêu kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường. Công tác quản lý và cấp phép các dự án NLTT cần hiệu quả và nhất quán.
- Đào tạo nguồn nhân lực: Cần có chiến lược đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho toàn bộ chuỗi giá trị NLTT, từ nghiên cứu phát triển, sản xuất, lắp đặt, vận hành đến quản lý và hoạch định chính sách.
- Nhận thức và sự tham gia của cộng đồng: Cần nâng cao nhận thức của cộng đồng về lợi ích của NLTT và sự cần thiết của chuyển đổi năng lượng công bằng. Tạo điều kiện để cộng đồng tham gia vào quá trình hoạch định và triển khai các dự án NLTT, đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm giải trình.