Câu 2. Mục tiêu, nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên hợp quốc được quy định trong văn kiện nào? Trình bày các mục tiêu, nguyên tắc hoạt động đó. Qua đó, phát biếu ý kiến của anh (chị) về các nguyên t...

Thị Diệu Thảo Bùi 1. Mục tiêu, nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên Hợp Quốc được quy định trong văn kiện nào?

Mục tiêu và nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên Hợp Quốc (LHQ) được quy định rõ ràng và cụ thể trong Hiến chương Liên Hợp Quốc. Hiến chương này là văn kiện pháp lý tối cao, là xương sống của tổ chức, được ký kết vào ngày 26 tháng 6 năm 1945 tại San Francisco, Hoa Kỳ, và có hiệu lực từ ngày 24 tháng 10 năm 1945.

2. Trình bày các mục tiêu, nguyên tắc hoạt động đó

A. Các mục tiêu của Liên Hợp Quốc (Điều 1 Hiến chương LHQ):

Liên Hợp Quốc ra đời với bốn mục tiêu chính, thể hiện khát vọng và tầm nhìn của cộng đồng quốc tế sau hai cuộc chiến tranh thế giới:

• Duy trì hòa bình và an ninh quốc tế: Đây là mục tiêu trung tâm và quan trọng nhất của LHQ. Để đạt được mục tiêu này, LHQ sẽ áp dụng các biện pháp tập thể có hiệu quả để ngăn chặn và loại trừ các mối đe dọa hòa bình, kiềm chế các hành động xâm lược hoặc các hành vi vi phạm hòa bình. Đồng thời, LHQ sẽ dàn xếp hoặc giải quyết các vụ tranh chấp hoặc tình thế có tính chất quốc tế có thể dẫn đến sự phá hoại hòa bình, theo đúng các nguyên tắc công lý và luật pháp quốc tế.
• Phát triển quan hệ hữu nghị giữa các quốc gia: Mục tiêu này dựa trên sự tôn trọng nguyên tắc bình đẳng về quyền và quyền tự quyết của các dân tộc. LHQ khuyến khích các quốc gia phát triển mối quan hệ tốt đẹp, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau để tăng cường hòa bình thế giới.
• Thực hiện hợp tác quốc tế: LHQ thúc đẩy hợp tác quốc tế để giải quyết các vấn đề quốc tế về kinh tế, xã hội, văn hóa, hoặc nhân đạo, đồng thời khuyến khích và thúc đẩy sự tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do cơ bản cho tất cả mọi người, không phân biệt chủng tộc, giới tính, ngôn ngữ hoặc tôn giáo.
• Trở thành trung tâm điều hòa các hành động của các quốc gia: LHQ đóng vai trò là nơi các quốc gia có thể phối hợp các nỗ lực của mình để đạt được những mục tiêu chung, thống nhất các hành động nhằm duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, cũng như thúc đẩy sự phát triển chung của nhân loại.

B. Các nguyên tắc hoạt động của Liên Hợp Quốc (Điều 2 Hiến chương LHQ):

Để đạt được các mục tiêu trên, LHQ và các Thành viên của mình phải hành động theo các nguyên tắc sau:

• Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền của tất cả các Thành viên: Tất cả các quốc gia thành viên đều bình đẳng về mặt pháp lý, có quyền và nghĩa vụ như nhau theo Hiến chương. Không một quốc gia nào, dù lớn hay nhỏ, có quyền can thiệp vào công việc nội bộ của quốc gia khác.
• Tất cả các Thành viên thiện chí thực hiện các nghĩa vụ đã cam kết theo Hiến chương: Các quốc gia phải thực hiện các nghĩa vụ mà mình đã cam kết một cách trung thực để đảm bảo cho tất cả các Thành viên được hưởng những quyền lợi và ưu đãi do tư cách Thành viên mang lại.
• Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng biện pháp hòa bình: Các Thành viên phải giải quyết các tranh chấp quốc tế của mình bằng phương pháp hòa bình, sao cho không gây nguy hại đến hòa bình, an ninh quốc tế và công lý.
• Kiềm chế đe dọa hoặc sử dụng vũ lực: Tất cả các Thành viên LHQ phải từ bỏ đe dọa bằng vũ lực hoặc sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế nhằm chống lại sự bất khả xâm phạm về lãnh thổ hay nền độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào, cũng như bằng cách khác trái với những mục đích của LHQ. Đây là nguyên tắc nền tảng của luật pháp quốc tế hiện đại.
• Hỗ trợ LHQ trong mọi hành động theo Hiến chương và kiềm chế giúp đỡ bất kỳ quốc gia nào mà LHQ đang chống lại: Các Thành viên phải hợp tác với LHQ và không hỗ trợ các quốc gia bị LHQ áp dụng các biện pháp cưỡng chế.
• Đảm bảo các quốc gia không phải là Thành viên LHQ hành động theo các nguyên tắc này: LHQ sẽ cố gắng đảm bảo rằng các quốc gia không phải là Thành viên cũng hành động theo các nguyên tắc này, đến mức độ cần thiết để duy trì hòa bình và an ninh quốc tế.
• Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kỳ quốc gia nào: LHQ không có quyền can thiệp vào những vấn đề thực chất thuộc thẩm quyền nội bộ của bất kỳ quốc gia nào, và cũng không buộc các Thành viên giải quyết những vấn đề đó theo Hiến chương này; tuy nhiên, nguyên tắc này không ảnh hưởng đến việc áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo Chương VII (liên quan đến các hành động đối phó với các mối đe dọa hòa bình, phá hoại hòa bình và hành động xâm lược).

3. Phát biểu ý kiến về các nguyên tắc hoạt động của tổ chức Liên Hợp Quốc

Các nguyên tắc hoạt động của Liên Hợp Quốc là nền tảng vững chắc cho trật tự pháp lý quốc tế và quan hệ giữa các quốc gia. Theo ý kiến của tôi, các nguyên tắc này có ý nghĩa vô cùng quan trọng vì những lý do sau:

• Tính toàn diện và nhân văn: Các nguyên tắc này không chỉ tập trung vào việc ngăn chặn chiến tranh mà còn hướng đến việc xây dựng một thế giới công bằng hơn, nơi quyền bình đẳng, độc lập chính trị của mọi quốc gia được tôn trọng. Việc đề cao giải quyết tranh chấp bằng hòa bình và cấm sử dụng vũ lực là sự tiến bộ vượt bậc so với thời kỳ trước, khi "luật rừng" thường xuyên chi phối quan hệ quốc tế.
• Thúc đẩy hợp tác và phát triển: Nguyên tắc bình đẳng chủ quyền và không can thiệp vào công việc nội bộ tạo ra môi trường tin cậy để các quốc gia hợp tác trên nhiều lĩnh vực, từ kinh tế, xã hội đến môi trường và nhân quyền. Điều này rất cần thiết cho sự phát triển chung của nhân loại trong bối cảnh toàn cầu hóa.
• Nền tảng cho luật pháp quốc tế: Các nguyên tắc của LHQ đã trở thành cơ sở cho nhiều công ước, hiệp định quốc tế khác, góp phần hình thành một hệ thống pháp luật quốc tế chặt chẽ, điều chỉnh các hành vi của các chủ thể quốc tế.
• Thách thức trong thực tiễn: Mặc dù các nguyên tắc rất lý tưởng và cần thiết, việc thực thi chúng trong thực tiễn vẫn còn nhiều thách thức. Sự tồn tại của các xung đột vũ trang, việc một số cường quốc vẫn có xu hướng can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác, hay việc không phải lúc nào các phán quyết của các cơ quan tài phán quốc tế cũng được tôn trọng đầy đủ, cho thấy vẫn còn một khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn. Quyền phủ quyết của các thành viên thường trực Hội đồng Bảo an cũng là một điểm gây tranh cãi, đôi khi làm suy yếu khả năng của LHQ trong việc hành động theo đúng các nguyên tắc của mình.

Tuy nhiên, bất chấp những thách thức đó, các nguyên tắc của LHQ vẫn là kim chỉ nam quan trọng nhất, là chuẩn mực mà cộng đồng quốc tế hướng tới để xây dựng một thế giới hòa bình, công lý và thịnh vượng. Chúng ta cần tiếp tục nỗ lực để củng cố và tuân thủ các nguyên tắc này một cách nghiêm túc hơn nữa để LHQ thực sự phát huy hết vai trò của mình.