mtuyttTác động của toàn cầu hóa đến phân bố sản xuất công nghiệp thế giới:
- Chuyển dịch không gian sản xuất: Toàn cầu hóa thúc đẩy các công ty đa quốc gia di chuyển nhà máy từ nước phát triển sang nước đang phát triển để tận dụng chi phí lao động rẻ, chính sách ưu đãi và nguồn tài nguyên sẵn có.
- Phân bố theo lợi thế so sánh: Các quốc gia chuyên môn hóa sản xuất theo thế mạnh (công nghệ, lao động, tài nguyên…), tạo mạng lưới sản xuất toàn cầu.
- Hình thành chuỗi giá trị toàn cầu (GVC): Sản phẩm được sản xuất qua nhiều quốc gia, mỗi nước đảm nhiệm một công đoạn nhất định (gia công, lắp ráp, nghiên cứu…).
- Tăng tính liên kết khu vực: Hình thành các trung tâm sản xuất công nghiệp lớn: Đông Á (Trung Quốc, Hàn Quốc), Đông Nam Á (Việt Nam, Thái Lan), Bắc Mỹ, Tây Âu.
Vai trò của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu:
- Điểm đến đầu tư hấp dẫn: Việt Nam thu hút nhiều FDI trong lĩnh vực công nghiệp chế biến – chế tạo (điện tử, dệt may, da giày…), là mắt xích quan trọng của chuỗi cung ứng toàn cầu.
- Gia công – lắp ráp: Việt Nam đảm nhiệm các khâu lắp ráp, sản xuất linh kiện, xuất khẩu hàng hóa cho các tập đoàn lớn như Samsung, Intel, Foxconn…
- Chuyển dịch công nghiệp hậu COVID: Việt Nam nổi lên là điểm thay thế Trung Quốc trong một số chuỗi cung ứng do ổn định chính trị, nhân công trẻ, chi phí thấp.
- Thách thức: Phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu, giá trị gia tăng thấp, năng lực đổi mới còn yếu, dễ bị đứt gãy chuỗi khi xảy ra khủng hoảng toàn cầu.
=> Việt Nam cần tăng nội lực công nghiệp, phát triển công nghệ, nâng cao giá trị sản phẩm để vươn lên vị trí cao hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.