Trình bày và giải thích các dạng vận động của vỏ Trái Đất (uốn nếp, đứt gãy). Nêu ví dụ về các dãy núi lớn được hình thành từ các vận động đó.

Dưới đây là trình bày và giải thích các dạng vận động của vỏ Trái Đất, bao gồm uốn nếp và đứt gãy, cùng với ví dụ về các dãy núi lớn được hình thành từ các vận động đó: 1. Vận động uốn nếp: - Trình bày: Vận động uốn nếp xảy ra khi các lớp đá trong vỏ Trái Đất chịu tác động của các lực ép mạnh theo hướng ngang, làm cho các lớp đá bị biến dạng, uốn cong tạo thành các nếp gấp (nếp uốn). Quá trình này thường diễn ra trong thời gian dài và ở vùng có nhiệt độ, áp suất cao, khiến đá trở nên dẻo hơn. - Giải thích: Khi các lớp đá bị ép, chúng không bị gãy đứt mà bị uốn cong, tạo thành các nếp gấp lồi (nếp gấp lên trên gọi là nếp gấp lồi, nếp gấp xuống dưới gọi là nếp gấp lõm). Các nếp gấp này có thể tạo thành các dãy núi uốn nếp. - Ví dụ: Dãy núi Himalaya ở châu Á, dãy núi Anpơ ở châu Âu là các dãy núi lớn được hình thành do vận động uốn nếp. 2. Vận động đứt gãy: - Trình bày: Vận động đứt gãy xảy ra khi các lớp đá trong vỏ Trái Đất bị tác động bởi các lực căng hoặc nén mạnh, làm cho đá bị phá vỡ, gãy nứt và dịch chuyển theo các mặt đứt gãy. Các khối đá có thể trượt lên, trượt xuống hoặc trượt ngang nhau. - Giải thích: Khi lực tác động vượt quá sức chịu đựng của đá, đá sẽ bị gãy và tạo thành các đứt gãy. Sự dịch chuyển của các khối đá theo các mặt đứt gãy tạo nên các dạng địa hình đặc trưng như thung lũng đứt gãy, núi đứt gãy. - Ví dụ: Dãy núi Sierra Nevada ở Mỹ, dãy núi Great Rift Valley ở châu Phi là các dãy núi được hình thành do vận động đứt gãy. Tóm lại, vận động uốn nếp tạo ra các dãy núi có cấu trúc nếp gấp, còn vận động đứt gãy tạo ra các dãy núi có cấu trúc gãy nứt và dịch chuyển. Các dãy núi lớn trên thế giới thường là kết quả của một hoặc cả hai dạng vận động này.