Vì sao người ta nói rằng: "Thơ là tiếng lòng, là nỗi niềm không thể cất lên bằng lời thường"? Hãy làm rõ bản chất và giá trị biểu cảm của thơ ca qua những bài thơ tiêu biểu trong chương trình Ngữ văn.

Thơ là tiếng lòng, là nỗi niềm không thể cất lên bằng lời thường" bởi vì thơ mang tính trữ tình sâu sắc, nó phản ánh tâm tư, tình cảm, suy nghĩ, cảm xúc của con người trước cuộc sống. Thơ được viết ra để bày tỏ những điều mà tác giả muốn nói nhưng không thể diễn đạt bằng ngôn ngữ thông thường. Thơ có khả năng truyền tải những cảm xúc tinh tế, phức tạp, những trạng thái tâm lý đa dạng của con người. Nó giúp cho người đọc hiểu được thế giới nội tâm của tác giả, đồng thời cũng khơi gợi những cảm xúc tương tự ở người đọc.

Bản chất của thơ là sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu và ý nghĩa. Hình ảnh trong thơ giúp cho người đọc dễ dàng hình dung, tưởng tượng về đối tượng được miêu tả. Âm thanh và nhịp điệu tạo nên sự du dương, hấp dẫn, khiến cho bài thơ trở nên sinh động, cuốn hút hơn. Ý nghĩa của thơ là nội dung chính của bài thơ, đó là những suy ngẫm, triết lý, quan niệm của tác giả về cuộc sống.

Giá trị biểu cảm của thơ nằm ở việc nó có khả năng truyền tải những cảm xúc mạnh mẽ, chân thực đến với người đọc. Thơ có thể khiến cho người đọc rung động, đồng cảm, thậm chí là thay đổi cách nhìn nhận về cuộc sống. Thơ còn có thể khơi gợi những suy nghĩ, trăn trở, giúp cho người đọc tìm thấy giải pháp cho những vấn đề của mình.

Để minh chứng cho luận điểm trên, chúng ta có thể lấy ví dụ từ các bài thơ tiêu biểu trong chương trình Ngữ Văn như "Truyện Kiều" của Nguyễn Du, "Chinh phụ ngâm khúc" của Đoàn Thị Điểm,... Trong "Truyện Kiều", Nguyễn Du đã sử dụng ngôn ngữ thơ để khắc họa vẻ đẹp, tài năng và số phận bi thương của Thúy Kiều. Những câu thơ như "Rằng năm Gia Tĩnh triều Minh/ Bốn phương phẳng lặng hai kinh vững vàng" hay "Buồn trông cửa bể chiều hôm/ Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa" đã thể hiện được tâm trạng buồn bã, cô đơn của Thúy Kiều khi phải xa gia đình, quê hương. Còn trong "Chinh phụ ngâm khúc", Đoàn Thị Điểm đã sử dụng ngôn ngữ thơ để bộc lộ nỗi nhớ nhung da diết của người chinh phụ dành cho chồng. Những câu thơ như "Chàng thì đi cõi xa mưa gió/ Thiếp thì về buồng cũ chiếu chăn" hay "Nhớ chàng đằng đẵng đường lên bằng trời/ Trăng soi đầu nhẫn tóc mây rối bời" đã thể hiện được nỗi đau khổ, tuyệt vọng của người chinh phụ khi phải sống trong cảnh cô đơn, chờ đợi.

Như vậy, thơ là tiếng lòng, là nỗi niềm không thể cất lên bằng lời thường" bởi vì nó mang tính trữ tình sâu sắc, phản ánh tâm tư, tình cảm, suy nghĩ, cảm xúc của con người trước cuộc sống. Bản chất của thơ là sự kết hợp giữa hình ảnh, âm thanh, nhịp điệu và ý nghĩa, giúp cho bài thơ trở nên sinh động, hấp dẫn và giàu sức biểu cảm. Giá trị biểu cảm của thơ nằm ở việc nó có khả năng truyền tải những cảm xúc mạnh mẽ, chân thực đến với người đọc, giúp họ hiểu được thế giới nội tâm của tác giả và đồng thời cũng khơi gợi những suy nghĩ, trăn trở về cuộc sống.