i:
câu 1. đọc hiểu (4.0 điểm) đề 1 đọc văn bản: 23.11.69 hôm nay là ngày sinh của phương. em ơi! không phải chị nhớ em và ngày sinh của em vì ngọn gió lạnh và mưa phùn từ phương bắc thổi về gây nên cái lạnh giữa núi rừng này đâu. bao giờ cũng vậy, giữa hoàn cảnh nào cũng vậy, chị cũng vẫn giữ trọn trong lòng những kỷ niệm êm ấm của gia đình ta. nhớ sao những ngày chủ nhật, những ngày kỷ niệm sinh nhật nhà mình đông vui bè bạn đến chúc mừng và những bữa liên hoan đậm đà ấm cúng. [...] em tôi không thể nào tưởng tượng được ngày này chị đã làm gì. ngày nay ư? sáng ra vác rựa đi làm, buổi trưa xách thuốc trên vai theo hai chú dẫn đường đi thăm bệnh cho một đồng chí cán bộ. trên đường đi gặp những người bộ đội, chị đã ngập ngừng đứng lại bên người bạn đồng hương mà không biết nói gì. họ đang bè mảng nưa, nước da xanh tái nói với chị rằng họ đã bị đói và sốt rét lâu ngày. cuộc kháng chiến vĩ đại này viết bằng xương máu và tuổi xuân của bao người, em có biết thế không em? 26.11.69 thêm một tuổi đời, thêm một năm lửa khói trên chiến trường miền nam gian khổ. chúc thùy vững bước trên đường vinh quang mà th. đã chọn. th. ơi, th. không buồn khi lễ kỷ niệm sinh nhật của th. chỉ có lá rừng ướt đẫm trong mưa dào dạt khẽ nói với th. những lời thân mến. th. không buồn khi bản nhạc mừng th. hôm nay chỉ có dòng suối ảo ảnh tuôn nước về xuôi. và căn phòng mà th. đang ngồi để ghi lên trang vở đời của mình thêm một trang mới chính là chiếc hầm chật chội ướt át này. th. không buồn vì sau này mở lại những trang sổ này, th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình. Ở đấy th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bàn. Ở đây th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ. Cho nên th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ. (trích nhật ký Đặng Thùy Trâm, NXB Hội Nhà Văn, 2005, tr.197-198) Chú thích 1. "Nhật ký Đặng Thùy Trâm" là cuốn nhật ký nổi tiếng của Đặng Thùy Trâm (1942-1970), một nữ bác sĩ và liệt sĩ quê ở Hà Nội. Cuốn nhật ký này ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của chị trong thời gian hoạt động ở chiến trường miền Nam. 2. Th. (Thuỳ) là viết tắt của tên Đặng Thuỳ Trâm; Phương là em gái của người viết (Đặng Phương Trâm). Thực hiện các yêu cầu: Xác định một dấu hiệu để nhận biết tính phi hư cấu của văn bản nhật kí trên.
Phân tích:
Văn bản nhật ký trên mang tính chất phi hư cấu bởi nó phản ánh chân thực những sự kiện, tình huống, cảm xúc, suy nghĩ của tác giả - bác sĩ Đặng Thùy Trâm trong thời kỳ chiến tranh. Các chi tiết cụ thể như:
* Sự kiện lịch sử: Ngày sinh nhật của Phương, ngày kỉ niệm sinh nhật nhà mình, ngày lễ kỷ niệm sinh nhật của Thủy, ngày lễ kỷ niệm sinh nhật của Phương... Những sự kiện này đều là những sự kiện lịch sử có thật, được ghi chép lại trong nhật ký.
* Tình huống cụ thể: Chị Trâm kể về việc đi làm, thăm bệnh nhân, gặp gỡ đồng đội,... Đây là những tình huống cụ thể, chân thực mà chị Trâm đã trực tiếp trải qua.
* Cảm xúc, suy nghĩ: Chị Trâm bày tỏ những cảm xúc, suy nghĩ của mình về cuộc sống, công việc, gia đình, đất nước,... Những cảm xúc, suy nghĩ này là những cảm xúc, suy nghĩ thực tế của chị Trâm, được ghi chép lại trong nhật ký.
Tóm lại, văn bản nhật ký trên mang tính chất phi hư cấu bởi nó phản ánh chân thực những sự kiện, tình huống, cảm xúc, suy nghĩ của tác giả - bác sĩ Đặng Thùy Trâm trong thời kỳ chiến tranh.
câu 2. đọc hiểu (4.0 điểm) đề 1 đọc văn bản: 23.11.69 hôm nay là ngày sinh của phương. em ơi! không phải chị nhớ em và ngày sinh của em vì ngọn gió lạnh và mưa phùn từ phương bắc thổi về gây nên cái lạnh giữa núi rừng này đâu. bao giờ cũng vậy, giữa hoàn cảnh nào cũng vậy, chị cũng vẫn giữ trọn trong lòng những kỷ niệm êm ấm của gia đình ta. nhớ sao những ngày chủ nhật, những ngày kỷ niệm sinh nhật nhà mình đông vui bè bạn đến chúc mừng và những bữa liên hoan đậm đà ấm cúng. [...] em tôi không thể nào tưởng tượng được ngày này chị đã làm gì. ngày nay ư? sáng ra vác rựa đi làm, buổi trưa xách thuốc trên vai theo hai chú dẫn đường đi thăm bệnh cho một đồng chí cán bộ. trên đường đi gặp những người bộ đội, chị đã ngập ngừng đứng lại bên người bạn đồng hương mà không biết nói gì. họ đang bè mảng nưa, nước da xanh tái nói với chị rằng họ đã bị đói và sốt rét lâu ngày. cuộc kháng chiến vĩ đại này viết bằng xương máu và tuổi xuân của bao người, em có biết thế không em? 26.11.69 thêm một tuổi đời, thêm một năm lửa khói trên chiến trường miền nam gian khổ. chúc thùy vững bước trên đường vinh quang mà th. đã chọn. th. ơi, th. không buồn khi lễ kỷ niệm sinh nhật của th. chỉ có lá rừng ướt đẫm trong mưa dào dạt khẽ nói với th. những lời thân mến. th. không buồn khi bản nhạc mừng th. hôm nay chỉ có dòng suối ảo ảnh tuôn nước về xuôi. và căn phòng mà th. đang ngồi để ghi lên trang vở đời của mình thêm một trang mới chính là chiếc hầm chật chội ướt át này. th. không buồn vì sau này mở lại những trang sổ này, th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình. Ở đấy th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bàn. Ở đây th. không có cái hạnh phúc đi cạnh người yêu trên con đường vắng, khi ánh chiều tím dần trong buổi hoàng hôn. Ở đây th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ. Cho nên th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ. (Trích nhật kí Đặng Thùy Trâm, NXB Hội Nhà Văn, 2005, tr.197-198) Chú thích 1. "Nhật kí Đặng Thùy Trâm" là cuốn nhật kí nổi tiếng của Đặng Thùy Trâm (1942-1970), một nữ bác sĩ và liệt sĩ quê ở Hà Nội. Cuốn nhật kí này ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của chị trong thời gian hoạt động ở chiến trường miền Nam. 2. Th. (Thuỳ) là viết tắt của tên Đặng Thuỳ Trâm; Phương là em gái của người viết (Đặng Phương Trâm).
Phân tích:
* Không gian cụ thể: Nhật kí được viết trong bối cảnh chiến tranh, nơi tác giả - bác sĩ Đặng Thùy Trâm - đang công tác tại chiến trường miền Nam. Không gian cụ thể này tạo nên nền tảng cho những suy tư, tâm trạng của nhân vật chính.
* Suy tư, tâm trạng: Qua những dòng nhật kí, chúng ta thấy rõ sự hy sinh, lòng dũng cảm, tinh thần lạc quan và tình yêu thương đất nước của Đặng Thùy Trâm. Chị luôn hướng về gia đình, bạn bè, đồng đội và khát khao hòa bình, độc lập cho dân tộc.
* Ý nghĩa: Những dòng nhật kí của Đặng Thùy Trâm không chỉ là lời tâm sự chân thành của một người phụ nữ trẻ tuổi, mà còn là minh chứng cho tinh thần bất khuất, kiên cường của thế hệ thanh niên Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nó khơi gợi lòng yêu nước, tinh thần đoàn kết và ý thức trách nhiệm đối với Tổ quốc trong mỗi người đọc.
câu 3. đọc hiểu (4.0 điểm) đề 1 đọc văn bản: 23.11.69 hôm nay là ngày sinh của phương. em ơi! không phải chị nhớ em và ngày sinh của em vì ngọn gió lạnh và mưa phùn từ phương bắc thổi về gây nên cái lạnh giữa núi rừng này đâu. bao giờ cũng vậy, giữa hoàn cảnh nào cũng vậy, chị cũng vẫn giữ trọn trong lòng những kỷ niệm êm ấm của gia đình ta. nhớ sao những ngày chủ nhật, những ngày kỷ niệm sinh nhật nhà mình đông vui bè bạn đến chúc mừng và những bữa liên hoan đậm đà ấm cúng. [...] em tôi không thể nào tưởng tượng được ngày này chị đã làm gì. ngày nay ư? sáng ra vác rựa đi làm, buổi trưa xách thuốc trên vai theo hai chú dẫn đường đi thăm bệnh cho một đồng chí cán bộ. trên đường đi gặp những người bộ đội, chị đã ngập ngừng đứng lại bên người bạn đồng hương mà không biết nói gì. họ đang bè mảng nưa, nước da xanh tái nói với chị rằng họ đã bị đói và sốt rét lâu ngày. cuộc kháng chiến vĩ đại này viết bằng xương máu và tuổi xuân của bao người, em có biết thế không em? 26.11.69 thêm một tuổi đời, thêm một năm lửa khói trên chiến trường miền nam gian khổ. chúc thùy vững bước trên đường vinh quang mà th. đã chọn. th. ơi, th. không buồn khi lễ kỷ niệm sinh nhật của th. chỉ có lá rừng ướt đẫm trong mưa dào dạt khẽ nói với th. những lời thân mến. th. không buồn khi bản nhạc mừng th. hôm nay chỉ có dòng suối ảo ảnh tuôn nước về xuôi. và căn phòng mà th. đang ngồi để ghi lên trang vở đời của mình thêm một trang mới chính là chiếc hầm chật chội ướt át này. th. không buồn vì sau này mở lại những trang sổ này, th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình. Ở đấy th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bàn. Ở đây th. không có cái hạnh phúc đi cạnh người yêu trên con đường vắng, khi ánh chiều tím dần trong buổi hoàng hôn. Ở đây th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ. Cho nên th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ. (Trích nhật kí Đặng Thùy Trâm, NXB Hội Nhà Văn, 2005, tr.197-198) Chú thích 1. "Nhật kí Đặng Thùy Trâm" là cuốn nhật kí nổi tiếng của Đặng Thùy Trâm (1942-1970), một nữ bác sĩ và liệt sĩ quê ở Hà Nội. Cuốn nhật kí này ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của chị trong thời gian hoạt động ở chiến trường miền Nam. 2. Th. (Thuỷ) là viết tắt của tên Đặng Thuỳ Trâm; Phương là em gái của người viết (Đặng Phương Trâm). Thực hiện các yêu cầu: Phân tích đặc điểm của ngôn ngữ thân mật được sử dụng trong đoạn nhật kí ngày 23.11.69.
câu 4. : Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là nghị luận.
: Câu văn thể hiện sự lạc quan của Đặng Thùy Trâm là: "cho nên th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẽ".
: Trong đoạn trích, Đặng Thùy Trâm bày tỏ niềm tin vào tương lai tươi sáng của đất nước, dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, gian khổ. Niềm tin ấy được thể hiện qua những hình ảnh ẩn dụ như "lá rừng", "dòng suối", "căn phòng chật chội", "trang vở đời". Những hình ảnh này gợi lên sự hy vọng, niềm tin vào một tương lai tốt đẹp hơn, nơi mà Đặng Thùy Trâm sẽ tiếp tục cống hiến sức lực của mình cho đất nước.
: Đoạn trích thể hiện tinh thần lạc quan, ý chí kiên cường của Đặng Thùy Trâm trước những thử thách, gian khổ của cuộc sống. Dù phải xa gia đình, sống trong điều kiện khắc nghiệt của chiến tranh, Đặng Thùy Trâm vẫn luôn giữ vững niềm tin vào tương lai, vào lý tưởng cao đẹp của mình. Tinh thần lạc quan ấy là nguồn động lực to lớn giúp cô vượt qua mọi khó khăn, tiếp tục cống hiến cho đất nước.
câu 5. đọc hiểu (4.0 điểm) đề 1 đọc văn bản: 23.11.69 hôm nay là ngày sinh của phương. em ơi! không phải chị nhớ em và ngày sinh của em vì ngọn gió lạnh và mưa phùn từ phương bắc thổi về gây nên cái lạnh giữa núi rừng này đâu. bao giờ cũng vâỵ, giữa hoàn cảnh nào cũng vâỵ, chị cũng vẫn giữ trọn trong lòng những kỷ niệm êm ấm của gia đình ta. nhớ sao những ngày chủ nhật, những ngày kỷ niệm sinh nhật nhà mình đông vui bè bạn đến chúc mừng và những bữa liên hoan đậm đà ấm cúng. [...] em tôi không thể nào tưởng tượng được ngày này chị đã làm gì. ngày nay ư? sáng ra vác rựa đi làm, buổi trưa xách thuốc trên vai theo hai chú dẫn đường đi thăm bệnh cho một đồng chí cán bộ. trên đường đi gặp những người bộ đôị, chị đã ngập ngừng đứng lại bên người bạn đồng hương mà không biết nói gì. họ đang bè măng nưả, nước da xanh tái nói với chị rằng họ đã bị đói và sốt rét lâu ngaỵy. cuộc kháng chiến vĩ đại này viết bằng xương máu và tuổi xuân của bao người, em có biết thể không em? 26.11.69 thêm một tuổi đời, thêm một năm lửa khói trên chiến trường miền nam gian khổ. chúc thùy vững bước trên đường vinh quang mà th. đã chọn. th. ơi, th. không buồn khi lễ kỷ niệm sinh nhật của th. chỉ có lá rừng ướt đẫm trong mưa dào dạt khẽ nói với th. những lời thân mến. th. không buồn khi bản nhạc mừng th. hôm nay chỉ có dòng suối ảo át tuôn nước về xuôi. và căn phòng mà th. đang ngồi để ghi lên trang vở đời của mình thêm một trang mới chính là chiếc hầm chật chội ướt át naỳ. th. không buồn vì sau này mở lại những trang số naỳ, th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình. ở đấy th. không có những giây phút ấm áp giữa bạn bè bên lọ hoa nhỏ với những bông hồng thơm ngát để trên bản. ở đây th. không có cái hạnh phúc đi cạnh người yêu trên con đường vắng, khi ánh chiều tím dần trong buổi hoàng hôn. ở đây th. thiếu nhiều nhưng cũng rất đầy đủ. cho nên th. hãy cười đi, hãy vui đi, khi vở đời mở sang một trang mới đầy vinh quang đẹp đẻ. (trích nhật ký đặng thùy trâm, nxb hội nhà văn, 2005, tr.197-198) chú thích 1. "nhật ký đặng thủy trâm" là cuốn nhật ký nổi tiếng của đặng thủy trâm (1942-1970), một nữ bác sĩ và liệt sĩ quê ở hà nôị. cuốn nhật ký này ghi lại những suy nghĩ, cảm xúc và trải nghiệm của chị trong thời gian hoạt động ở chiến trường miền nam. 2. th. (thuỷ) là viết tắt của tên đặng thủy trâm; phương là em gái của người viết (đặng phương trâm). thực hiện các yêu câuf:
từ suy ngẫm "th. sẽ tự hào về những năm tuổi trẻ của mình", anh/chị nhận thấy tuổi trẻ ngày nay cần làm gì để có thể tự hào về bản thân
Phân tích:
* : Xác định biện pháp tu từ ẩn dụ: "những năm tuổi trẻ của mình".
* : Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ:
* Gợi hình: Hình ảnh "những năm tuổi trẻ" gợi lên quãng thời gian tươi đẹp, tràn đầy sức sống, nhiệt huyết của tuổi thanh xuân.
* Gợi cảm: Thể hiện sự trân trọng, tự hào về quãng thời gian đáng nhớ ấy. Đồng thời, nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của việc cống hiến, hy sinh cho đất nước trong giai đoạn tuổi trẻ.
Kết luận:
Biện pháp tu từ ẩn dụ "những năm tuổi trẻ của mình" góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho câu thơ. Nó giúp người đọc dễ dàng hình dung và cảm nhận sâu sắc hơn về tâm tư, tình cảm của nhân vật trữ tình đối với quãng thời gian tuổi trẻ đầy ý nghĩa.
ii:
"Non sông Việt Nam có trở nên tươi đẹp hay không, dân tộc Việt Nam có bước tới đài vinh quang để sánh vai với các cường quốc năm châu được hay không, chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các em". Lời dặn dò của Bác Hồ trong buổi khai giảng đầu tiên của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã một lần nữa khẳng định vai trò, trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với tương lai đất nước. Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng tuổi trẻ có vai trò vô cùng quan trọng đối với sự phát triển của đất nước.
Tuổi trẻ là những công dân ở lứa thành niên, thanh niên... là thế hệ măng đã sắp thành tre, là người đã đủ điều kiện, đủ ý thức để nhận biết vai trò của mình đối với bản thân, xã hội. Tuổi trẻ của mỗi thời đại là niềm tự hào dân tộc, là lớp người tiên phong trong các phong trào cách mạng, là lực lượng giải phóng dân tộc, là tương lai của Tổ quốc.
Ngày nay, trong thời kỳ xây dựng một xã hội văn minh, phát triển, người trẻ phải là những người chủ nhân xứng đáng của đất nước đó. Thật vậy, lịch sử dân tộc và xã hội loài người luôn tiến lên bằng các cuộc cách mạng giải phóng và phát triển, bằng sự phát triển của khoa học công nghệ. Trong dòng chảy lịch sử ấy, tuổi trẻ luôn là lực lượng đi đầu trong các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ đất nước và lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp xây dựng đất nước.
Thế hệ trẻ là mầm non tương lai của đất nước. Họ là những người sẵn sàng đem sức khỏe, trí tuệ, dũng cảm không ngại hiểm nguy để thực hiện khát vọng dựng xây đất nước phát triển. Chính họ sẽ là người gieo những hạt giống hi vọng, hạt giống của ước mơ... để rồi những thay đổi của xã hội, của đất nước mang đến những mùa màng bội thu, đem lại tương lai tươi sáng, trù phú cho tổ quốc.
Trong thời kỳ kháng chiến, những người con đất Việt, đặc biệt là thế hệ trẻ, đã hăng hái tham gia phong trào đánh giặc cứu nước như Lê Văn Tám, Kim Đồng, Vừ A Dính, ... Các anh các chị như Lý Tự Trọng, Võ Thị Sáu, Đặng Thùy Trâm... đều là những tấm gương sáng cho tinh thần xả thân vì nước, quyết tử cho tổ quốc quyết sinh. Trong thời bình, thế hệ trẻ cũng không ngừng cố gắng để rèn luyện bản thân, đem sức mình cống hiến cho quê hương, đất nước. Họ là những người đại diện cho sắc màu dân tộc, mang uy tín, tự hào của nước nhà đi giao lưu với bạn bè quốc tế như hoa hậu H'hen Niê, đội tuyển U23 Việt Nam với tên gọi "những chiến binh sao vàng" tại vương đệ U23 Châu Á...
Bên cạnh đó, thế hệ trẻ còn là lực lượng đi đầu trong các hoạt động bảo vệ nền độc lập, chủ quyền lãnh thổ dân tộc, luôn cảnh giác trước âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch, phản động như đám đông biểu tình tại các nhà thờ, nhà sách, các chùa chiền, các địa điểm có treo cờ tổ quốc, các fanpage trên facebook đăng tải các nội dung xuyên tạc lịch sử, chống phá nhà nước, bôi nhọ danh dự các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước... Vì vậy, thế hệ trẻ cần nắm bắt cơ hội, đóng góp sức lực cho đất nước.
Để phát huy được hết khả năng của tuổi trẻ, trước tiên, mỗi cá nhân cần có nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của mình đối với quê hương, đất nước; xác định cho mình lý tưởng sống phù hợp, đúng đắn. Bên cạnh đó, cần nỗ lực trau dồi, tích lũy giá trị của bản thân bằng cách tiếp cận, đón đầu những xu thế phát triển mới của thời đại, nâng cao trình độ, chuyên môn, hiểu biết; tiếp cận các nền khoa học, công nghệ hiện đại để áp dụng vào cuộc sống. Mỗi người trẻ cũng cần xác định cho mình lối sống lành mạnh, văn minh, tiến bộ.
Tuy nhiên, trong cuộc sống hôm nay, vẫn còn rất nhiều bạn trẻ có nhận thức sai lệch về trách nhiệm của mình đối với quê hương, đất nước. Họ chỉ biết đến bản thân, coi việc chung là việc của người khác, không chịu cố gắng, phấn đấu để vươn lên. Những người này đáng bị phê phán, chỉ trích.
Mỗi cá nhân có trách nhiệm với bản thân sẽ hình thành nên xã hội, đất nước tốt đẹp, văn minh. Chúng ta là những người trẻ, chúng ta hãy cố gắng hết sức mình để đóng góp cho sự phát triển của đất nước, như chủ tịch Hồ Chí Minh từng kì vọng:
"Thanh niên ta rất hăng hái. Hăng hái chống nhật, hăng hái bán hàng, hăng hái giúp quân, hăng hái tăng gia, hăng hái cứu thương. Vậy bây giờ, các cháu hỏi chú, chú trả lời thật: Thanh niên ta có bổn phận như thế nào trong lúc này?"
<>