câu 1. Văn bản "Chiếc tù và bị bỏ quên" sử dụng ngôi kể thứ ba. Ngôi kể này giúp tác giả dễ dàng điều khiển mạch truyện, linh hoạt chuyển đổi giữa góc nhìn của người kể chuyện và nhân vật, tạo nên chiều sâu cho câu chuyện.
Dấu hiệu nhận biết:
* Người kể chuyện gọi tên nhân vật bằng chính tên của họ ("Mao", "ông già câm Hà Văn Nó").
* Người kể chuyện miêu tả hành động, suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật một cách khách quan, không trực tiếp bộc lộ cảm xúc cá nhân.
* Người kể chuyện sử dụng đại từ "hắn" hoặc "nó" để thay thế cho tên nhân vật, tạo khoảng cách giữa người kể chuyện và nhân vật.
Phân tích tác dụng:
Ngôi kể thứ ba giúp tác giả:
* Tạo ra một góc nhìn khách quan, giúp người đọc hiểu rõ hơn về tính cách, tâm lý của nhân vật Mao.
* Tăng cường tính chân thực cho câu chuyện, khiến người đọc tin tưởng vào những gì đang diễn ra.
* Tạo nên sự hấp dẫn, lôi cuốn cho câu chuyện, khiến người đọc muốn tiếp tục theo dõi diễn biến của câu chuyện.
câu 2. Một số chi tiết miêu tả hình ảnh chiếc tù và trên gác xép nhà trưởng bản Hà Văn Nó trong văn bản "Chiếc Tù Và Bị Bỏ Quên" bao gồm:
* Chiếc tù và cũ kỹ, nằm im lìm trên gác xép nhà trưởng bản Hà Văn Nó.
* Hình dáng chiếc tù và thô sơ, đơn giản, gợi lên cảm giác mộc mạc, chân chất của vùng núi cao Tây Bắc.
* Bề mặt chiếc tù và có màu nâu sẫm, hơi xỉn màu do thời gian và bụi bặm.
* Trên bề mặt chiếc tù và có một lỗ nhỏ, nơi mà Hà Văn Nó từng thổi lên tiếng tù và quen thuộc.
* Chiếc tù và gắn liền với truyền thống và phong tục tập quán của người dân tộc thiểu số, biểu tượng cho quyền lực và uy nghiêm của người đứng đầu làng.
* Tiếng tù và vang vọng khắp núi rừng, tạo nên âm thanh đặc trưng của vùng núi cao Tây Bắc, gợi lên cảm giác hùng vĩ, hoang sơ và bí ẩn.
Những chi tiết này giúp người đọc hình dung rõ nét về hình ảnh chiếc tù và, đồng thời cũng phản ánh phần nào về đời sống và văn hóa của người dân tộc thiểu số vùng cao Tây Bắc.
câu 3. Trong câu văn "Tiếng súng thưa thớt trên rừng khiến lòng chàng như lửa đốt", tác giả Nguyễn Huy Thiệp đã sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ để tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo.
* "Tiếng súng thưa thớt": Đây là hình ảnh miêu tả cảnh chiến tranh đang diễn ra ác liệt, nhưng lại rất ít tiếng súng nổ. Điều này gợi lên cảm giác bất an, lo lắng, sợ hãi cho người đọc.
* "Lòng chàng như lửa đốt": Hình ảnh so sánh "lòng chàng" với "lửa đốt" thể hiện tâm trạng nóng bỏng, bồn chồn, đầy lo âu của nhân vật chính. Sự tương phản giữa "tiếng súng thưa thớt" và "lòng chàng như lửa đốt" càng làm nổi bật nỗi lòng khắc khoải, mong chờ tin tức của nhân vật.
Biện pháp tu từ nghịch ngữ trong câu văn này góp phần tăng cường tính biểu cảm, giúp người đọc dễ dàng hình dung được tâm trạng của nhân vật, đồng thời khơi gợi suy ngẫm về những mất mát, đau thương do chiến tranh gây ra.
câu 4. Yếu tố kì ảo đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên sức hấp dẫn và ý nghĩa của văn bản "Chiếc Tù Và Bị Bỏ Quên". Yếu tố này giúp tác giả Nguyễn Huy Thiệp truyền tải thông điệp về lòng biết ơn, tôn kính đối với tổ tiên và niềm tin vào sức mạnh của tinh thần đoàn kết.
Phân tích:
* Sự kiện chính: Chiếc tù và cũ được đặt trang trọng trên ngai thờ, trở thành biểu tượng thiêng liêng của làng Hua Tát. Tiếng tù và mỗi buổi sáng vang vọng khắp núi rừng, nhắc nhở mọi người nhớ đến tổ tiên, báo hiệu cuộc sống bình yên không có sâu hại.
* Nhân vật: Ông già câm Hà Văn Nó - chủ nhân ban đầu của chiếc tù và, sau này trở thành người giữ gìn và bảo vệ chiếc tù và. Ông là hình ảnh đại diện cho lòng biết ơn, tôn kính đối với tổ tiên và sự kiên trì, bền bỉ trong việc duy trì truyền thống.
* Cấu trúc: Truyện ngắn được xây dựng theo dòng thời gian tuyến tính, bắt đầu từ quá khứ (sự kiện chiếc tù và được tìm thấy) và tiếp diễn đến hiện tại (tiếng tù và vang vọng hàng ngày). Cấu trúc này giúp tăng cường tính logic và mạch lạc cho câu chuyện.
* Ngôn ngữ: Ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống thường nhật, phù hợp với bối cảnh làng quê Việt Nam. Cách sử dụng từ ngữ giàu hình ảnh, gợi cảm, tạo nên không khí huyền bí, linh thiêng cho câu chuyện.
* Ý nghĩa:
* Lòng biết ơn: Chiếc tù và là biểu tượng của lòng biết ơn đối với tổ tiên, những người đã hy sinh vì đất nước. Việc giữ gìn và bảo vệ chiếc tù và là cách thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của người dân làng Hua Tát.
* Tôn kính: Tiếng tù và vang vọng mỗi buổi sáng là lời nhắc nhở về sự tôn kính đối với tổ tiên, những người đã tạo dựng nền móng cho cuộc sống hiện tại.
* Đoàn kết: Sự đoàn kết của cộng đồng làng Hua Tát được thể hiện qua việc cùng nhau bảo vệ chiếc tù và, chống lại sự xâm hại của loài sâu. Điều này khẳng định sức mạnh của tinh thần đoàn kết trong việc vượt qua khó khăn, bảo vệ cuộc sống.
Kết luận:
Yếu tố kì ảo trong "Chiếc Tù Và Bị Bỏ Quên" không chỉ làm tăng thêm tính hấp dẫn cho câu chuyện mà còn góp phần truyền tải thông điệp về lòng biết ơn, tôn kính đối với tổ tiên và niềm tin vào sức mạnh của tinh thần đoàn kết. Tác phẩm là minh chứng cho tài năng kể chuyện của Nguyễn Huy Thiệp, đồng thời phản ánh những giá trị đạo đức truyền thống của người Việt Nam.
câu 5. Trong truyện ngắn "Chiếc Tù Và Bị Bỏ Quên", tác giả Nguyễn Huy Thiệp đã khéo léo sử dụng biện pháp tu từ đối lập để tạo nên hình ảnh sinh động và ý nghĩa sâu sắc. Sự tương phản giữa vẻ bề ngoài đơn giản, thô sơ của chiếc tù và và sức mạnh phi thường mà nó ẩn chứa bên trong chính là biểu tượng cho những giá trị tiềm ẩn trong mỗi con người. Chiếc tù và tưởng chừng như vô dụng, nhưng nhờ vào khả năng thổi hơi, nó trở thành công cụ hữu ích giúp xua đuổi sâu bọ, bảo vệ mùa màng. Điều này gợi nhắc chúng ta rằng, đôi khi những điều tưởng chừng như tầm thường, ít được chú ý lại ẩn chứa sức mạnh phi thường nếu biết cách tận dụng.
Tương tự, trong cuộc sống, con người thường dễ dàng bị cuốn hút bởi vẻ bề ngoài hào nhoáng, bóng bẩy mà bỏ qua những giá trị nội tại. Tuy nhiên, chính những phẩm chất, kỹ năng, kiến thức ẩn giấu bên trong mới thực sự quyết định vị trí và vai trò của mỗi cá nhân trong xã hội. Việc nhìn nhận, đánh giá đúng đắn những giá trị của sự vật, hiện tượng đòi hỏi chúng ta phải có cái nhìn đa chiều, khách quan, tránh bị chi phối bởi những yếu tố bề ngoài.
Sự tương phản giữa vẻ bề ngoài và sức mạnh bên trong của chiếc tù và cũng là lời nhắc nhở về việc trân trọng những giá trị tiềm ẩn trong mỗi con người. Mỗi cá nhân đều sở hữu những khả năng, tài năng riêng biệt, dù có thể chưa được bộc lộ rõ ràng. Chính vì vậy, chúng ta cần dành thời gian để khám phá, phát triển bản thân, để những giá trị tiềm ẩn ấy được tỏa sáng và góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn.