Hàn Mặc Tử là một nhà thơ nổi tiếng của phong trào Thơ mới. Ông được đánh giá là một tài năng thơ lạ, với những vần thơ vừa lãng mạn, vừa chứa đựng sự ma mị, kì bí. Bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ là một trong những sáng tác tiêu biểu của Hàn Mặc Tử. Bài thơ được ông viết khi đang nằm trên giường bệnh. Vì vậy, bài thơ thấm đẫm màu sắc tượng trưng, siêu thực. Bài thơ nói chung và ba khổ thơ trên nói riêng đã khắc họa bức tranh thiên nhiên xứ Huế vô cùng tươi đẹp, đồng thời bộc lộ tình yêu tha thiết mà Hàn Mặc Tử dành cho nơi này.
Trước hết, khổ thơ đầu tiên mở ra khung cảnh thiên nhiên xứ Huế vào buổi sáng sớm:
"Sao anh không về chơi thôn Vĩ?
Nhìn nắng hàng cau nắng mới lên
Vườn ai mướt quá xanh như ngọc
Lá trúc che ngang mặt chữ điền."
Câu hỏi tu từ "Sao anh không về chơi thôn Vĩ?" vừa là lời trách móc, vừa là lời mời gọi tha thiết của cô gái xứ Huế đối với Hàn Mặc Tử. Câu hỏi ấy đã thể hiện nỗi nhớ nhung da diết của cô gái đối với Hàn Mặc Tử, mong muốn ông về thăm lại xứ Huế thân thương. Đồng thời, câu hỏi cũng là lời tự vấn của chính Hàn Mặc Tử. Ông tự hỏi bản thân tại sao không về thăm lại thôn Vĩ, thăm lại người con gái mình thầm thương trộm nhớ. Bức tranh thiên nhiên thôn Vĩ được khắc họa qua những hình ảnh vô cùng giản dị, mộc mạc: "nắng hàng cau", "vườn ai mướt quá". Hình ảnh "nắng hàng cau" gợi lên vẻ đẹp thanh tao, cao vút của hàng cau đón nắng ban mai. Còn hình ảnh "vườn ai mướt quá" đã gợi lên vẻ đẹp tươi mát, xanh mướt của cây cối trong vườn. Đặc biệt, biện pháp so sánh "xanh như ngọc" đã giúp người đọc hình dung cụ thể hơn về màu sắc của cây cối. Chúng xanh mướt, tươi tốt như những viên ngọc bích. Cuối cùng, hình ảnh "lá trúc che ngang mặt chữ điền" gợi lên vẻ đẹp duyên dáng, kín đáo của người con gái Huế. Cô gái đứng giữa vườn tược, cây lá, nghiêng đầu nhìn thi nhân với một ánh mắt trìu mến.
Nếu như khổ thơ đầu tiên là bức tranh thiên nhiên thì khổ thơ thứ hai là bức tranh sông nước mênh mông:
"Gió theo lối gió mây đường mây
Dòng nước buồn thiu hoa bắp lay
Thuyền ai đậu bến sông trăng đó
Có chở trăng về kịp tối nay?"
Hai câu thơ đầu gợi lên vẻ đẹp êm đềm, tĩnh lặng của dòng sông Hương. Dòng sông như một dải lụa đào mềm mại uốn lượn quanh co. Hai bên bờ sông là những bông hoa bắp lay nhẹ trong gió. Cảnh vật thật yên bình, thơ mộng. Tuy nhiên, ẩn sâu trong đó là một nỗi buồn man mác. Nỗi buồn ấy như thấm đượm vào cả cảnh vật. Hai câu thơ cuối là một câu hỏi tu từ. Nó thể hiện niềm mong ước của Hàn Mặc Tử được gặp lại người xưa, cảnh cũ. Nhưng đồng thời, nó cũng ẩn chứa một nỗi hoài nghi, liệu rằng ước nguyện của ông có thành hiện thực hay không?
Khổ thơ cuối cùng khép lại bài thơ bằng những suy tư, trăn trở của Hàn Mặc Tử:
"Mơ khách đường xa khách đường xa
Áo em trắng quá nhìn không ra
Ở đây sương khói mờ nhân ảnh
Ai biết tình ai có đậm đà?"
Hình ảnh "khách đường xa" gợi lên sự xa xôi, cách trở về thời gian và không gian. Nó khiến cho Hàn Mặc Tử càng thêm nhớ nhung, mong mỏi được gặp lại người xưa, cảnh cũ. Hình ảnh "áo em trắng quá nhìn không ra" gợi lên vẻ đẹp thuần khiết, tinh khôi của người con gái Huế. Tuy nhiên, do khoảng cách địa lý và thời gian, Hàn Mặc Tử chỉ có thể nhìn thấy bóng dáng của người con gái ấy chứ không thể trực tiếp gặp gỡ. Hai câu thơ cuối cùng là lời tự vấn của Hàn Mặc Tử. Ông tự hỏi liệu rằng tình cảm của mình và người con gái Huế có còn đậm đà hay không? Liệu rằng họ có còn giữ được mối liên hệ gắn bó như trước hay không?
Như vậy, bài thơ Đây thôn Vĩ Dạ đã khắc họa bức tranh thiên nhiên xứ Huế vô cùng tươi đẹp. Đồng thời, bài thơ cũng thể hiện tình yêu tha thiết mà Hàn Mặc Tử dành cho nơi này. Bài thơ đã để lại trong lòng người đọc những ấn tượng sâu sắc.