câu 1. Trong văn bản "Ngọn đèn không tắt", tác giả sử dụng điểm nhìn trần thuật từ ngôi kể thứ ba. Ngôi kể này cho phép tác giả linh hoạt di chuyển giữa các nhân vật, tạo nên bức tranh toàn diện về cuộc sống và tâm trạng của họ. Điểm nhìn trần thuật từ ngôi kể thứ ba mang lại nhiều lợi ích:
* Khả năng bao quát: Tác giả có thể quan sát và miêu tả chi tiết từng hành động, suy nghĩ, cảm xúc của nhân vật, đồng thời cung cấp thêm thông tin về bối cảnh xã hội, lịch sử.
* Sự khách quan: Mặc dù tác giả đóng vai trò là người kể chuyện, nhưng vẫn đảm bảo tính khách quan khi phản ánh sự kiện và con người.
* Tính nghệ thuật cao: Cách kể chuyện linh hoạt, giàu hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, gần gũi giúp tác phẩm trở nên sinh động, hấp dẫn hơn.
Phản ánh về quá trình giải quyết vấn đề:
Quá trình phân tích điểm nhìn trong văn bản "Ngọn đèn không tắt" đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức lý thuyết và kỹ năng đọc hiểu. Việc xác định ngôi kể, phân tích đặc trưng của ngôi kể đó và liên hệ với nội dung văn bản giúp chúng ta hiểu rõ hơn ý đồ nghệ thuật của tác giả. Ngoài ra, việc đặt câu hỏi mở rộng giúp học sinh vận dụng kiến thức đã học vào thực tế, nâng cao khả năng phân tích và đánh giá tác phẩm văn học.
câu 2. Hình thức lời độc thoại nội tâm trong đoạn trích trên là: "Mấy chuyện đó kể muốn thuộc lòng rồi, bắt kể hoài, bộ mấy ổng hổng chán sao?"
câu 3. Nguyễn Ngọc Tư là cây bút trẻ của mảnh đất Cà Mau xinh đẹp, với tài văn chương đem đến cho độc giả sự mềm mại, bình dị, gần gũi đậm chất Nam bộ. Các tác phẩm của nhà văn mang đẫm cái chất miền quê, tình của làng của đất xoay quanh những câu chuyện đời thường nhưng lại có sức lôi cuốn tuyệt vời đối với độc giả. Ngọn đèn không tắt là tập truyện đầu tay của cô, được nhà xuất bản Kim Đồng ấn hành năm 2000, truyện ngắn Tôm có phải là con gái? là truyện ngắn tiêu biểu của tập truyện.
Truyện ngắn "Tôm có phải là con gái?" của Nguyễn Ngọc Tư kể về một gia đình sống ở vùng quê nghèo khó, nơi mà cuộc sống hàng ngày đầy rẫy những thử thách và khó khăn. Truyện bắt đầu bằng việc giới thiệu về nhân vật chính, một cậu bé tên Tôm, và đặt ra câu hỏi liệu Tôm có thật sự là con gái hay không. Câu chuyện diễn ra qua nhiều tình huống hài hước và đáng yêu, đồng thời cũng chứa đựng những thông điệp sâu sắc về tình yêu, sự chấp nhận và sự đa dạng trong cuộc sống.
Đoạn trích trên nằm ở phần cuối của truyện ngắn, khi gia đình chú Sơn đón ông Hai Tương từ trại cải tạo về. Đoạn trích này tập trung vào cuộc gặp gỡ giữa ông Hai Tương và đứa cháu nội tên Tươi. Trong cuộc gặp gỡ này, ông Hai Tương đã kể lại những câu chuyện về cuộc đời mình, về những thăng trầm và đau khổ mà ông đã trải qua trong suốt thời gian bị giam cầm. Những câu chuyện này đã gây xúc động mạnh mẽ cho Tươi và cả người đọc.
Lời thoại của nhân vật ông nội trong đoạn trích trên có những nét đặc sắc riêng. Trước hết, ông nội là người kể chuyện, là người dẫn dắt mạch cảm xúc của câu chuyện. Nhờ lời thoại của ông nội, chúng ta được biết về hoàn cảnh gia đình chú Sơn, về cuộc đời của ông nội và những biến cố mà ông đã trải qua. Lời thoại của ông nội cũng thể hiện tình cảm sâu nặng của ông dành cho quê hương, đất nước. Ông luôn nhắc nhở con cháu rằng dù có khó khăn, gian khổ đến đâu thì cũng phải luôn nhớ về nguồn cội, về những người đã hy sinh vì độc lập, tự do của Tổ quốc.
Ngoài ra, lời thoại của ông nội cũng thể hiện sự lạc quan, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước. Dù đã trải qua bao nhiêu khó khăn, gian khổ, ông vẫn luôn tin rằng đất nước sẽ giành được độc lập, tự do. Điều này thể hiện tinh thần bất khuất, kiên cường của thế hệ đi trước, là tấm gương sáng để thế hệ sau noi theo.
Bên cạnh đó, lời thoại của nhân vật Tươi cũng có những nét đặc sắc riêng. Tươi là nhân vật chính của truyện ngắn, là người chứng kiến và chịu ảnh hưởng bởi những biến cố trong gia đình. Lời thoại của Tươi thể hiện sự trưởng thành, chín chắn của một cô bé đang dần lớn khôn. Tươi là người thấu hiểu và trân trọng những giá trị lịch sử, những hi sinh cao cả của thế hệ đi trước. Cô bé cũng là người có lòng yêu nước nồng nàn, luôn mong muốn được đóng góp cho sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Lời thoại của nhân vật Tươi cũng thể hiện sự nhạy bén, tinh tế của một cô bé đang tuổi mới lớn. Cô bé đã nhận ra những thay đổi trong tâm trạng của ông nội, đã hiểu được những nỗi niềm sâu kín của ông. Điều này thể hiện sự trưởng thành, chín chắn của Tươi, đồng thời cũng là sự đồng cảm, sẻ chia của cô bé với ông nội.
Cuối cùng, lời thoại của nhân vật Tươi cũng thể hiện sự lạc quan, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của đất nước. Cô bé luôn tin rằng đất nước sẽ giành được độc lập, tự do, và cô bé sẽ được sống trong một xã hội hòa bình, hạnh phúc. Điều này thể hiện niềm tin mãnh liệt của thế hệ trẻ vào tương lai của đất nước, là động lực để họ phấn đấu, cống hiến cho sự nghiệp giải phóng dân tộc.
Nhìn chung, lời thoại của nhân vật ông nội và nhân vật Tươi trong đoạn trích trên đã góp phần làm rõ chủ đề của truyện ngắn "Tôm có phải là con gái?". Đó là chủ đề về tình yêu quê hương, đất nước, về tinh thần bất khuất, kiên cường của thế hệ đi trước, và niềm tin mãnh liệt của thế hệ trẻ vào tương lai tươi sáng của đất nước.
câu 4. Nhân vật Tươi trong văn bản "Ngọn đèn không tắt" thể hiện nhiều phẩm chất đáng quý, đặc biệt là lòng hiếu thảo và tinh thần dũng cảm. Cô bé không chỉ là người con ngoan ngoãn, biết vâng lời cha mẹ mà còn là người cháu hiếu thảo, luôn kính trọng và yêu thương ông nội. Sự tò mò và ham học hỏi của Tươi cũng là một nét đẹp tâm hồn, khi cô bé muốn tìm hiểu thêm về lịch sử và truyền thống của quê hương. Tuy nhiên, điều làm nên sức mạnh và vẻ đẹp của Tươi chính là tinh thần dũng cảm, sẵn sàng đối mặt với khó khăn thử thách. Dù còn nhỏ tuổi, Tươi đã dám đứng lên bảo vệ lẽ phải, đấu tranh chống lại kẻ thù xâm lược. Lòng dũng cảm ấy không chỉ xuất phát từ tình yêu quê hương đất nước mà còn từ niềm tin vào công lý và chính nghĩa.
Tươi là hình ảnh tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam thời kỳ kháng chiến chống Mỹ cứu nước, mang trong mình những phẩm chất cao đẹp như lòng yêu nước, tinh thần dũng cảm, ý chí kiên cường. Qua nhân vật này, tác giả Nguyễn Ngọc Tư đã gửi gắm thông điệp về vai trò quan trọng của thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Họ là những người sẽ tiếp nối truyền thống hào hùng của cha anh, góp phần viết tiếp trang sử vàng chói lọi của dân tộc.
câu 5. Truyện "Ngọn Đèn Không Tắt" của Nguyễn Ngọc Tư mang đến cho độc giả một thông điệp sâu sắc về tình cảm gia đình và lòng biết ơn đối với thế hệ cha anh đã hy sinh vì đất nước. Tác phẩm này thể hiện rõ nét tinh thần đoàn kết, lòng dũng cảm và ý chí bất khuất của con người Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp.
Thông điệp chính của truyện là sự trân trọng và tôn vinh công lao to lớn của các vị anh hùng, những người đã hi sinh xương máu để bảo vệ quê hương. Qua câu chuyện về ông Hai Tương, chúng ta thấy được rằng dù đã trải qua bao nhiêu năm tháng, những giá trị lịch sử vẫn luôn tồn tại và cần được gìn giữ. Ông Hai Tương, mặc dù đã già yếu, vẫn quyết tâm trở lại nơi chiến trường xưa để ôn lại kỷ niệm hào hùng, đồng thời truyền đạt tinh thần yêu nước cho thế hệ trẻ. Hành động này thể hiện lòng biết ơn sâu sắc và khát vọng giữ gìn di sản lịch sử của dân tộc.
Bên cạnh đó, truyện còn nhấn mạnh vai trò quan trọng của gia đình trong việc nuôi dưỡng và phát triển tinh thần yêu nước. Bé Tươi, cháu gái của ông Hai Tương, là minh chứng cho sự kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp ấy. Cô bé không chỉ chăm chú lắng nghe câu chuyện của ông nội mà còn thể hiện sự ngưỡng mộ và kính trọng đối với những người lính đã hy sinh. Điều này khẳng định rằng, gia đình chính là nền tảng vững chắc để truyền tải những giá trị đạo đức và tinh thần yêu nước cho thế hệ mai sau.
Ngoài ra, truyện còn phản ánh sự gắn bó mật thiết giữa quá khứ và hiện tại. Dù thời gian trôi qua, những ký ức về chiến tranh vẫn luôn sống mãi trong tâm trí của những người đã từng trải nghiệm. Ông Hai Tương, dù tuổi cao sức yếu, vẫn muốn quay trở lại chiến trường cũ để tìm kiếm chút hơi ấm của quá khứ. Điều này cho thấy rằng, dù thời gian có trôi qua, những giá trị lịch sử vẫn luôn tồn tại và cần được gìn giữ.
Tóm lại, "Ngọn Đèn Không Tắt" là một tác phẩm đầy ý nghĩa, nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của việc trân trọng và gìn giữ những giá trị lịch sử, đồng thời khơi dậy lòng biết ơn và tinh thần yêu nước trong mỗi người. Truyện không chỉ là một câu chuyện về quá khứ mà còn là bài học quý báu cho thế hệ hôm nay và mai sau.