câu 1. Xác định từ ngữ dùng để chỉ nhân vật trữ tình:
Trong đoạn trích "Trước nghĩa trang Trường Sơn", tác giả sử dụng nhiều từ ngữ để chỉ nhân vật trữ tình - người đang bày tỏ cảm xúc, suy nghĩ về những người lính đã hy sinh tại nghĩa trang Trường Sơn. Các từ ngữ đó bao gồm:
- "Tôi": Đây là đại từ xưng hô trực tiếp thể hiện chủ thể của bài thơ, là người đang đứng trước nghĩa trang Trường Sơn, chứng kiến cảnh tượng bi tráng và xúc động.
- "Các anh": Từ ngữ này được lặp đi lặp lại nhiều lần, ám chỉ những người lính đã hy sinh, tạo nên sự tôn kính và tiếc thương đối với họ.
- "Những tấm bia": Từ ngữ này không chỉ đơn thuần là vật vô tri vô giác, mà ẩn dụ cho những người lính đã ngã xuống, trở thành biểu tượng bất tử của tinh thần chiến đấu kiên cường.
- "Mặt trời": Hình ảnh mặt trời được sử dụng như một phép ẩn dụ, gợi lên sự ấm áp, hi vọng nhưng cũng đầy khắc khoải khi phải nhìn vào quá khứ đau thương.
Phân tích hiệu quả nghệ thuật:
Việc sử dụng các từ ngữ trên giúp tác giả thể hiện rõ nét tâm trạng của nhân vật trữ tình: vừa xót xa, tiếc nuối, vừa tự hào, biết ơn đối với những người lính đã hy sinh vì độc lập, tự do của dân tộc. Đồng thời, cách sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, ẩn dụ đã góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho đoạn thơ, khiến người đọc dễ dàng đồng cảm và rung động trước nỗi niềm của tác giả.
câu 2. Trong đoạn trích "Trước Nghĩa Trang Trường Sơn", tác giả Hoàng Trần Cương đã sử dụng nhiều yếu tố để thể hiện phong cách lãng mạn. Dưới đây là một số biểu hiện cụ thể:
* Hình ảnh thơ mộng: Tác giả sử dụng hình ảnh thiên nhiên như "ngọn gió", "mặt trời" để tạo nên không gian thơ mộng, gợi cảm giác nhẹ nhàng, thanh bình. Hình ảnh "những phiến đá chất chồng lớp lớp" cũng được miêu tả bằng ngôn ngữ giàu tính tạo hình, khiến cho cảnh vật trở nên hùng vĩ, tráng lệ hơn.
* Ngôn ngữ giàu hình ảnh: Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình, gợi cảm, ví dụ như "xanh và những tấm bia vẫn yên lặng xếp hàng". Những hình ảnh này giúp người đọc dễ dàng tưởng tượng ra khung cảnh nghĩa trang Trường Sơn, đồng thời khơi gợi sự xúc động, tiếc thương đối với những người lính đã hy sinh.
* Tâm trạng nhân vật trữ tình: Nhân vật trữ tình trong bài thơ là một người lính trẻ, đang đứng trước nghĩa trang Trường Sơn. Tâm trạng của nhân vật được thể hiện qua những dòng suy tư, hồi tưởng về quá khứ hào hùng nhưng cũng đầy mất mát, đau thương. Sự kết hợp giữa tâm trạng buồn bã, tiếc nuối và niềm tự hào, biết ơn đã tạo nên nét đẹp lãng mạn cho bài thơ.
* Cách diễn đạt độc đáo: Tác giả sử dụng cách diễn đạt độc đáo, sáng tạo, ví dụ như việc so sánh "những phiến đá chất chồng lớp lớp" với "tuổi thanh niên tạc đất nước thành trưởng sơn sừng sững". Cách diễn đạt này vừa tạo ấn tượng mạnh mẽ, vừa thể hiện sự ngưỡng mộ, tôn vinh đối với những người lính đã hy sinh vì Tổ quốc.
Nhìn chung, đoạn trích "Trước Nghĩa Trang Trường Sơn" là một minh chứng rõ ràng cho phong cách lãng mạn trong thơ ca Việt Nam. Bằng cách sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, tâm trạng nhân vật trữ tình sâu sắc và cách diễn đạt độc đáo, tác giả đã tạo nên một bức tranh đẹp về cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước, đồng thời khơi gợi lòng biết ơn, tự hào đối với thế hệ cha anh đi trước.
câu 3. Trong đoạn trích "Trước nghĩa trang Trường Sơn", tác giả Hoàng Trần Cương sử dụng biện pháp tu từ nghịch ngữ một cách tinh tế và hiệu quả. Nghịch ngữ được thể hiện qua việc sắp xếp các cụm từ đối lập nhau như "rũ rượi xanh" - "yên lặng xếp hàng".
* "Rũ rượi xanh": Hình ảnh "xanh" thường gợi lên sự tươi tắn, tràn đầy sức sống nhưng ở đây lại kết hợp với "rũ rượi" tạo nên cảm giác u buồn, tang thương. Cụm từ này miêu tả cảnh vật thiên nhiên tại nghĩa trang Trường Sơn, nơi những cây cối xanh mướt nhưng lại ẩn chứa nỗi đau mất mát, tiếc nuối.
* "Yên lặng xếp hàng": "Xếp hàng" thường liên tưởng đến sự trật tự, nề nếp nhưng khi kết hợp với "yên lặng" lại tạo ra cảm giác tĩnh lặng, cô đơn. Cụm từ này ám chỉ những nấm mồ xếp hàng thẳng tắp, không một tiếng động, gợi lên sự trống trải, lạnh lẽo của nghĩa trang.
Sự kết hợp giữa hai cặp từ ngữ đối lập này tạo nên một bức tranh tương phản, vừa đẹp đẽ, vừa bi thương. Nó giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về sự hy sinh cao cả của những người lính đã ngã xuống vì độc lập, tự do của dân tộc. Đồng thời, nó cũng khơi gợi lòng biết ơn, kính trọng đối với thế hệ cha anh đi trước.
câu 4. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ "Trước Nghĩa Trang Trường Sơn" là sự tôn vinh và tưởng nhớ những người lính đã hy sinh vì độc lập và tự do của đất nước. Bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc và lòng biết ơn đối với những người lính đã ngã xuống trên chiến trường Trường Sơn. Tác giả sử dụng hình ảnh thiên nhiên như "đá sống xuôi tay", "tượng đài mang dáng những trái tim xếp nghiêng", "những phiến đá chất chồng lớp lớp tuổi thanh niên", "dấu tên riêng trong hoang vắng rừng già", "máy trắng bay ngang bỗng dưng lòng bật khóc", "ngọn gió ngày xưa còn tóc đâu mà sợ bạc", "mặt trời lại sà xuống nơi này vay nắng..." để tạo nên không gian tâm linh và biểu đạt tinh thần kiên cường, bất khuất của những người lính. Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là sự tri ân và ghi nhận công lao to lớn của những người lính đã hi sinh cho quê hương, đồng thời cũng là lời nhắc nhở về trách nhiệm bảo vệ và phát triển đất nước.
câu 5. Trong bài thơ "Trước Nghĩa Trang Trường Sơn" của Hoàng Trần Cương, hình ảnh "Những phiến đá chất chồng lớp lớp tuổi thanh niên/Tạc đất nước thành trường sơn sừng sững" gợi lên sự hy sinh cao cả của những người lính trẻ tuổi đã ngã xuống vì độc lập tự do cho Tổ quốc. Những người con trai ấy đã hiến dâng tuổi xuân, xương máu và linh hồn mình để xây dựng nên bức tường thành vững chắc, bảo vệ quê hương khỏi giặc ngoại xâm. Hình ảnh đó cũng thể hiện tinh thần bất khuất, kiên cường của dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử đấu tranh giành độc lập.
Từ suy ngẫm trên, ta nhận thức được rằng mỗi cá nhân đều có trách nhiệm đối với vận mệnh chung của đất nước. Đặc biệt, thế hệ thanh niên - những chủ nhân tương lai của đất nước - càng phải ý thức sâu sắc hơn về vai trò của mình trong việc gìn giữ và phát huy truyền thống yêu nước của cha ông.
Thanh niên cần tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội, góp phần xây dựng và phát triển đất nước. Họ cần trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng, nâng cao bản lĩnh chính trị để trở thành những công dân có ích cho xã hội. Bên cạnh đó, thanh niên cũng cần có ý thức trách nhiệm với cộng đồng, sẵn sàng giúp đỡ những người gặp khó khăn, chia sẻ yêu thương với mọi người xung quanh.
Ngoài ra, thanh niên cần có thái độ phê phán mạnh mẽ đối với những hành vi tiêu cực, phản bội truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Họ cần lên án những kẻ lợi dụng danh nghĩa yêu nước để kích động bạo lực, gây mất ổn định an ninh trật tự.
Mỗi hành động nhỏ bé của từng cá nhân sẽ góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp, đưa đất nước ngày càng phát triển, sánh vai với các cường quốc năm châu.