I. ĐỌC HIỂU (4 điểm) Đọc văn bản: […] Mẹ tôi là một cô gái trồng hoa nết na thuỳ mị, được hàng xóm láng giềng yêu mến, và tất nhiên, được rất nhiều chàng trai theo đuổi. Cuối cùng mẹ đã chọn bố tôi - m...

Câu 1. Dấu hiệu hình thức cho biết ngôi kể được sử dụng trong đoạn trích là việc sử dụng các đại từ nhân xưng ở ngôi thứ nhất như "tôi", "mẹ tôi", "bố tôi" xuyên suốt văn bản, cho thấy câu chuyện được kể từ góc nhìn của nhân vật "tôi".

Câu 2. Hai biện pháp tu từ trong câu:

1. So sánh: "những lời ru ngọt ngào như sữa" (So sánh lời ru với sữa để làm nổi bật sự êm ái, dịu dàng, ngọt ngào).
2. Nhân hóa: "hạt sương đang run rẩy ", "Nó đang khóc đây" (Gán hành động "run rẩy" và "khóc" cho hạt sương, làm cho hình ảnh hạt sương trở nên sống động, có cảm xúc như con người).

Câu 3. "Những điều mẹ nói" về hạt sương và hạnh phúc mang ý nghĩa sâu sắc:

• Về hạt sương: Mẹ muốn nói về sự mong manh, ngắn ngủi của sự sống và những khoảnh khắc đẹp đẽ. Hạt sương tuy nhỏ bé nhưng có một khoảnh khắc "ở bên hoa", được "khóc" vì sắp chia lìa, thể hiện sự gắn bó và trân trọng từng giây phút hiện hữu.
• Về hạnh phúc: Qua hình ảnh hạt sương, người mẹ muốn dạy con rằng hạnh phúc đôi khi không phải là những điều to lớn, vĩnh cửu mà chính là những giây phút bình dị, được sống, được ở bên những người mình yêu thương, được tận hưởng những điều giản đơn trong cuộc sống. Hạnh phúc có thể rất ngắn ngủi, vì thế cần phải biết trân trọng từng khoảnh khắc hiện tại.

Câu 4.

• Dòng thời gian: Câu chuyện chủ yếu được kể theo dòng thời gian tuyến tính (thời gian xuôi), từ mùa xuân, qua mùa hạ, đến mùa thu và mùa đông.
• Tác dụng của cách kể chuyện này:Giúp người đọc dễ dàng theo dõi diễn biến tâm lý và sự trưởng thành của nhân vật "tôi" theo từng giai đoạn phát triển của bệnh tật người mẹ.
• Làm nổi bật sự khắc nghiệt của thời gian đối với sức khỏe của người mẹ: Mẹ khỏe mạnh, yêu đời vào mùa xuân, rồi dần yếu đi vào mùa hạ, và tàn tạ vào mùa thu, mùa đông.
• Tạo mạch cảm xúc tự nhiên, logic cho câu chuyện, từ hạnh phúc bình yên đến những lo lắng, đau đớn và cuối cùng là sự mất mát, chia ly. Cách kể này giúp đẩy cảm xúc của độc giả lên cao trào khi chứng kiến sự ra đi không thể tránh khỏi của người mẹ.

Câu 5. Câu nói của vị bác sĩ già gợi cho tôi những suy nghĩ sâu sắc về tình mẫu tử thiêng liêng và sự hy sinh cao cả: Người mẹ đã chịu đựng nỗi đau đớn tột cùng cả về thể xác lẫn tinh thần khi bệnh đã ở giai đoạn cuối, nhưng điều bà quan tâm nhất không phải là bản thân mình, mà là sự bình yên, vô tư của con trai. Chiếc khăn tay rỉ máu giấu trong hàm răng là minh chứng cho nỗi đau không thể thốt nên lời mà bà cố nén chặt để con có thể ngủ ngon giấc, để khoảnh khắc cuối cùng bên con là những hình ảnh đẹp đẽ, không vương chút đau khổ. Đây là biểu hiện cao nhất của tình yêu thương vô bờ bến, một sự hy sinh thầm lặng, vĩ đại mà chỉ người mẹ mới có thể làm được. Câu nói khiến người đọc vừa xót xa, vừa cảm phục vô cùng.

II.

Câu 1 (2 điểm)

Người mẹ trong đoạn trích hiện lên với vẻ đẹp vừa dịu dàng, nết na, vừa kiên cường, giàu đức hy sinh, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Thuở đôi mươi, mẹ là "cô gái trồng hoa nết na thùy mị", tâm hồn lãng mạn, yêu hoa và tìm được sự đồng điệu ở người bố. Vẻ đẹp tâm hồn ấy còn thể hiện qua cách mẹ dạy con về hạnh phúc từ hạt sương mong manh, truyền cho con tình yêu thiên nhiên và sự trân trọng những điều giản dị trong cuộc sống. Dù đối diện với bệnh tật hiểm nghèo, mẹ vẫn vô cùng kiên cường. Mẹ giấu con nỗi đau thể xác, "dặn tôi rằng không được kể cho bố, rằng mẹ chỉ thiếp đi một chút thôi", thậm chí "kìm những tiếng rên rỉ" để con không lo lắng. Đặc biệt, tình yêu thương con vô bờ bến là vẻ đẹp tỏa sáng nhất ở mẹ. Khi cái chết cận kề, điều mẹ tiếc nuối nhất không phải là bản thân mà là không được nhìn thấy con khôn lớn, không được đưa con đi học, gói bánh chưng Tết cùng con. Khoảnh khắc cuối đời, dù đau đớn đến cùng cực, mẹ vẫn cắn chặt khăn tay để "thằng bé ngủ yên", mang đến cho con sự bình yên trọn vẹn. Người mẹ ấy là hiện thân của tình mẫu tử vĩ đại, sự hy sinh thầm lặng nhưng cao cả, là tài sản lớn nhất mà người con may mắn có được.

Câu 2 (4 điểm)

Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương lần thứ 10 (khóa XIII) đã thống nhất khẳng định Việt Nam đang bước vào một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Là một người trẻ, tôi tin rằng đây không chỉ là một nhận định mang tính định hướng mà còn là lời hiệu triệu, là ngọn lửa thắp lên ý chí và trách nhiệm của thế hệ thanh niên chúng tôi. Trong kỷ nguyên đặc biệt này, sứ mệnh của thanh niên không chỉ dừng lại ở việc học tập và phát triển bản thân, mà còn là tiên phong, là chủ nhân kiến tạo tương lai phồn vinh của đất nước.

Đầu tiên, sứ mệnh của thanh niên trong kỷ nguyên vươn mình là không ngừng học hỏi, rèn luyện tri thức và kỹ năng. Thế giới đang chứng kiến những bước tiến vũ bão của khoa học công nghệ, đặc biệt là cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Để dân tộc vươn mình, chúng ta không thể lạc hậu. Thanh niên cần ý thức được tầm quan trọng của việc cập nhật kiến thức mới, làm chủ công nghệ, và phát triển tư duy phản biện, sáng tạo. Việc học không chỉ dừng lại ở trường lớp mà còn là học hỏi từ thực tiễn, từ cộng đồng, từ những trải nghiệm đa dạng. Một thế hệ thanh niên giỏi giang về chuyên môn, vững vàng về kỹ năng mềm sẽ là nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.

Thứ hai, thanh niên cần phát huy tinh thần tiên phong, xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và đổi mới sáng tạo. Lịch sử dân tộc đã chứng minh, ở mọi thời kỳ, thanh niên luôn là lực lượng đi đầu, dám nghĩ dám làm. Trong kỷ nguyên mới, tinh thần này cần được cụ thể hóa bằng những hành động thiết thực: dám khởi nghiệp, dám chấp nhận rủi ro để tạo ra những giá trị mới; tích cực tham gia vào các hoạt động tình nguyện, an sinh xã hội, đóng góp sức trẻ vào việc xây dựng cộng đồng văn minh, nghĩa tình. Sự sáng tạo của thanh niên không chỉ dừng lại ở khoa học công nghệ mà còn mở rộng ra các lĩnh vực văn hóa, nghệ thuật, tạo nên một nền tảng tinh thần phong phú cho dân tộc.

Thứ ba, sứ mệnh của thanh niên còn là gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Kỷ nguyên vươn mình đồng nghĩa với việc Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn vào dòng chảy chung của thế giới. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta hòa tan hay đánh mất mình. Thanh niên cần là những người hiểu rõ và trân trọng giá trị truyền thống, bảo tồn và phát huy những nét đẹp văn hóa cha ông. Đồng thời, chúng ta cũng cần có cái nhìn cởi mở, chọn lọc tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, làm giàu thêm bản sắc Việt. Việc giữ vững "cốt cách" dân tộc sẽ giúp Việt Nam tự tin sánh vai với các cường quốc năm châu mà không bị đánh mất chính mình.

Cuối cùng, thanh niên phải là lực lượng kiên định bảo vệ Tổ quốc, giữ vững độc lập, chủ quyền. Dù đất nước đã hòa bình, nhưng những thách thức về chủ quyền biển đảo, an ninh mạng, và các mối đe dọa phi truyền thống vẫn luôn hiện hữu. Thanh niên cần nâng cao cảnh giác, rèn luyện ý chí và bản lĩnh chính trị, sẵn sàng đóng góp sức lực, trí tuệ để bảo vệ vững chắc non sông gấm vóc. Tinh thần yêu nước, trách nhiệm công dân phải luôn thường trực trong mỗi người trẻ.

Tóm lại, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc không phải là đích đến, mà là một hành trình đầy thử thách nhưng cũng tràn ngập cơ hội. Là những người trẻ, chúng tôi ý thức sâu sắc về sứ mệnh lịch sử của mình. Với tri thức, nhiệt huyết, và tinh thần tiên phong, thanh niên Việt Nam sẽ không ngừng nỗ lực, cống hiến để cùng toàn dân tộc viết tiếp những trang sử vẻ vang, đưa đất nước Việt Nam hùng cường và thịnh vượng. Chúng ta đã sẵn sàng cho một tương lai rạng rỡ!