23/06/2025
23/06/2025
23/06/2025
Trong văn học hiện thực phê phán 1930–1945, người nông dân Việt Nam hiện lên với hai hình ảnh tiêu biểu: chịu đựng – vùng lên. Nếu Nam Cao khắc họa bi kịch tinh thần và sự tha hóa của người trí thức nghèo, thì Ngô Tất Tố lại mở ra một thế giới khác: người phụ nữ nông dân bị dồn đến chân tường vẫn có thể vùng dậy, bảo vệ nhân phẩm và tình thân. Nhân vật chị Dậu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ là một minh chứng tiêu biểu cho vẻ đẹp đó – một vẻ đẹp nhân hậu, cam chịu mà mạnh mẽ, được đặt trong hoàn cảnh xã hội bế tắc, qua đó thể hiện rõ tư tưởng nhân đạo sâu sắc của nhà văn.
Trước hết, chị Dậu là hiện thân cho vẻ đẹp của người phụ nữ truyền thống – giàu tình yêu thương, đức hy sinh và lòng vị tha. Trong hoàn cảnh gia đình kiệt quệ vì sưu thuế, chồng ốm nặng, con thơ dại, chị vẫn cố gắng xoay xở bằng mọi giá để cứu chồng. Dù bị áp bức, chị không than trách, không bỏ mặc, mà lặn lội đi vay, đi bán con, bán chó để nộp sưu. Sự hy sinh âm thầm của chị không chỉ là bổn phận, mà còn là biểu hiện cao đẹp của tình yêu thương – thứ tình cảm thiêng liêng đã nâng đỡ con người giữa nghịch cảnh. Qua nhân vật này, ta thấy hiện lên hình ảnh biết bao người mẹ, người vợ Việt Nam tảo tần, tận tụy, cam chịu trong xã hội cũ.
Thế nhưng, điều khiến chị Dậu trở nên đặc biệt chính là sự vùng dậy dữ dội khi nhân phẩm bị xâm phạm. Khi chồng đang đau đớn vì đòn roi mà viên cai lệ và tay sai tiếp tục xông vào bắt trói, chị đã từ một người đàn bà nhún nhường, hiền lành trở thành người phụ nữ kiên quyết, dũng cảm. Câu nói “chồng tôi đau ốm, các ông không được phép hành hạ!” vang lên như một tiếng thét bảo vệ phẩm giá. Và khi mọi lời lẽ đều vô dụng, chị đã "túm lấy cổ hắn, dúi ra cửa và tát túi bụi" – hành động cho thấy sức mạnh nội tâm tiềm ẩn đã bùng lên dữ dội khi bị dồn ép đến cùng.
Hành động phản kháng của chị Dậu không đơn thuần là biểu hiện của cơn tức giận cá nhân, mà là tiếng nói phản kháng của cả một tầng lớp – những người nông dân bị áp bức đến tận cùng. Họ không phải là lớp người “ngu si – ngoan ngoãn” như xã hội đương thời từng miệt thị. Trong họ là tiềm lực phản kháng mãnh liệt, là khát vọng sống, khát vọng công lý và lòng tự trọng. Chính hành động ấy khiến nhân vật chị Dậu không chỉ là biểu tượng của một cá nhân, mà là biểu tượng của cả một lớp người bị áp bức đang thức tỉnh trong u mê.
Thông qua nhân vật chị Dậu, Ngô Tất Tố đã thể hiện rõ tư tưởng nhân đạo sâu sắc của mình. Tác giả không chỉ vạch trần bộ mặt tàn ác của xã hội thực dân – phong kiến, mà còn đặt niềm tin vào phẩm chất và sức mạnh của người nông dân. Ngòi bút của ông không khô khan như một bản cáo trạng, mà thấm đẫm cảm xúc, đồng cảm với những con người nhỏ bé. Chị Dậu được miêu tả với một giọng văn giàu tính điện ảnh, vừa sinh động, vừa đầy xúc động – đủ để người đọc xót xa, cảm phục và suy ngẫm.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời