ĐỀ THAM KHẢO KÌ THI TỐT NGHIỆP THPT 2025 (Đề thi có 02 trang) MÔN: NGỮ VĂN I. PHẦN ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc đoạn trích sau: Nếu điều mà bạn mong ước làm là đúng đắn và bạn tin vào nó, hãy tiến lên...

i:
câu 1. Phần đọc hiểu:

Phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn văn bản là nghị luận. Đoạn văn tập trung phân tích ý nghĩa của việc dám ước mơ và nỗ lực thực hiện ước mơ, đồng thời đưa ra những ví dụ cụ thể để minh họa cho quan điểm của tác giả.

câu 2. Luận điểm chính trong đoạn văn bản trên là: Nếu điều mà bạn mong ước làm là đúng đắn và bạn tin vào nó, hãy tiến lên và thực hiện nó. Hãy biến giấc mơ của bạn thành sự thật, đừng bận tâm xem “người đời” nói gì nếu bạn gặp thất bại tạm thời. Họ không hiểu rằng mỗi sự thất bại đều mang trong mình hạt giống của một thành công tương đương.

câu 3. Câu khẳng định "hãy biến giấc mơ của bạn thành sự thật" và câu phủ định "đừng bận tâm xem “người đời” nói gì nếu bạn gặp thất bại tạm thời" có ý nghĩa:

- Câu khẳng định nhấn mạnh tầm quan trọng của việc biến ước mơ thành hiện thực. Nó khuyến khích mọi người tự tin theo đuổi mục tiêu của mình, không sợ hãi trước những thử thách và khó khăn.
- Câu phủ định nhắc nhở chúng ta không nên để ý đến những lời chỉ trích hoặc đánh giá tiêu cực từ bên ngoài. Điều quan trọng là tập trung vào bản thân, kiên trì và nỗ lực để đạt được mục tiêu của mình.

câu 4. Phần I. Đọc hiểu (3.0 điểm)
. Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên là nghị luận.
. Theo tác giả, cách tốt nhất để đối mặt với thất bại là: Hãy biến giấc mơ của bạn thành sự thật, đừng bận tâm xem “người đời” nói gì nếu bạn gặp thất bại tạm thời.
. Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn: Họ không hiểu rằng mỗi sự thất bại đều mang trong mình hạt giống của một thành công tương đương.
- Nhấn mạnh ý nghĩa tích cực của thất bại.
- Thể hiện thái độ trân trọng, ca ngợi giá trị của thất bại.
. Em đồng tình với quan niệm: Thất bại luôn là mẹ thành công vì:
+ Mỗi lần vấp ngã là một lần ta rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân.
+ Sau mỗi thất bại, ta sẽ trưởng thành hơn, vững vàng hơn.
+ Không có thất bại thì cũng không có thành công.
Phần II. Làm văn (7.0 điểm)
. (2.0 điểm)
a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận xã hội
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng - phân - hợp, móc xích hoặc song hành.
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Ý nghĩa của việc sống cống hiến.
c. Triển khai vấn đề nghị luận
Học sinh lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải làm rõ ý nghĩa của việc sống cống hiến. Có thể theo hướng sau:
Giới thiệu khái quát về lối sống cống hiến.
Giải thích: Cống hiến là sự tự nguyện, tự giác đem sức lực, tài năng, trí tuệ của mình đóng góp cho lợi ích chung.
Phân tích, bàn luận:
- Biểu hiện của lối sống cống hiến:
+ Sống hết lòng vì tập thể, vì lợi ích chung.
+ Sẵn sàng hi sinh quyền lợi cá nhân vì cộng đồng.
+ Dám dấn thân, dám hy sinh vì mục tiêu cao cả.
- Ý nghĩa của lối sống cống hiến:
+ Đem lại niềm vui, hạnh phúc cho mọi người.
+ Giúp xã hội phát triển phồn vinh, đất nước hùng cường.
+ Khẳng định giá trị bản thân, hoàn thiện nhân cách.
- Phê phán những người sống ích kỉ, chỉ mưu cầu lợi ích cá nhân.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt.
e. Sáng tạo
Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện sâu sắc về vấn đề nghị luận.

câu 5. Phần I: Đọc hiểu

: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là nghị luận.

: Theo tác giả, cách tốt nhất để tạo nên vận mệnh của mình là phải tự quyết định lấy vận mệnh ấy thay vì nghe theo ý kiến của người khác.

: Tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu văn: "Họ không hiểu rằng mỗi sự thất bại đều mang trong mình hạt giống của một thành công tương đương." là nhấn mạnh vai trò quan trọng của sự thất bại trong quá trình phát triển và thành công của con người. Bằng cách liệt kê hai yếu tố đối lập nhau là "thất bại" và "thành công", tác giả muốn khẳng định rằng thất bại không phải là điều đáng sợ, mà ngược lại, nó là một phần tất yếu của quá trình trưởng thành và phát triển. Thất bại giúp con người tích lũy kinh nghiệm, rèn luyện bản lĩnh, từ đó tạo nền tảng vững chắc cho những thành công tiếp theo.

: Thông điệp có ý nghĩa nhất đối với em là: Hãy luôn giữ vững niềm tin và kiên trì theo đuổi mục tiêu của mình. Dù có gặp phải bao nhiêu khó khăn, thử thách, nhưng chỉ cần không bỏ cuộc, thì cuối cùng, thành công sẽ đến với chúng ta. Niềm tin và sự kiên trì là hai yếu tố quan trọng nhất để tạo nên thành công.


ii:
câu 1. Tuổi trẻ và việc làm chủ Tik Tok - một nền tảng truyền thông xã hội đang ngày càng phổ biến, đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống hiện đại. Tik Tok không chỉ là nơi để giải trí, mà còn là công cụ giúp tuổi trẻ thể hiện bản thân, phát triển kỹ năng sáng tạo và xây dựng thương hiệu cá nhân.

Đầu tiên, Tik Tok cung cấp cho tuổi trẻ một sân chơi giải trí vô cùng hấp dẫn. Với khả năng sáng tạo không giới hạn, các bạn trẻ có thể thỏa sức thể hiện tài năng của mình qua những video ngắn độc đáo. Từ những màn nhảy múa điêu luyện, những bài hát cover ấn tượng cho đến những clip hài hước, sáng tạo, Tik Tok đã trở thành nơi để tuổi trẻ khẳng định bản thân và tạo nên dấu ấn riêng.

Thứ hai, Tik Tok còn là một công cụ hữu ích giúp tuổi trẻ xây dựng thương hiệu cá nhân. Nhờ vào tính năng chia sẻ video, các bạn trẻ có thể dễ dàng thu hút sự chú ý của mọi người và trở thành những ngôi sao trên Tik Tok. Việc nổi tiếng nhanh chóng trên Tik Tok không chỉ mang lại niềm vui mà còn mở ra nhiều cơ hội mới. Các bạn trẻ có thể tận dụng Tik Tok để kinh doanh trực tuyến, tạo nguồn thu nhập thụ động hay thậm chí phát triển sự nghiệp trong lĩnh vực giải trí, truyền thông. Đồng thời, Tik Tok cũng giúp họ rèn luyện kỹ năng giao tiếp, quản lý hình ảnh bản thân và nâng cao khả năng sáng tạo.

Tuy nhiên, việc làm chủ Tik Tok cũng đặt ra một số thách thức đối với tuổi trẻ. Với tốc độ lan truyền nhanh chóng của mạng xã hội, việc nổi tiếng trên Tik Tok đôi khi có thể gây áp lực tâm lý, khiến các bạn trẻ cảm thấy phải luôn cố gắng để giữ được sự chú ý của mọi người. Do đó, tuổi trẻ cần biết cách kiểm soát thời gian dành cho Tik Tok, cân nhắc nội dung đăng tải và nhận thức rõ ràng về trách nhiệm cá nhân cũng như tôn trọng quyền riêng tư của người khác.

Trong bối cảnh hiện nay, Tik Tok không chỉ là một ứng dụng giải trí mà còn là một công cụ hữu ích giúp tuổi trẻ phát triển bản thân. Thay vì lãng phí thời gian vào những nội dung vô bổ, các bạn trẻ có thể sử dụng Tik Tok như một phương tiện để học hỏi, tìm hiểu thêm về thế giới xung quanh, phát triển khả năng sáng tạo và tự tin thể hiện bản thân. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải biết cân bằng giữa việc sử dụng Tik Tok như một phương tiện giải trí và công cụ học tập, tránh lạm dụng và mất kiểm soát.

Tóm lại, Tik Tok đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của tuổi trẻ hiện đại. Việc làm chủ Tik Tok không chỉ mang lại niềm vui mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển cá nhân. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích mà Tik Tok mang lại, tuổi trẻ cần sử dụng nó một cách tỉnh táo và có trách nhiệm. Chỉ khi đó, Tik Tok mới thực sự trở thành một công cụ hữu ích giúp tuổi trẻ trưởng thành và thành công trong cuộc sống.

câu 2. Anh Thơ (1921-2005), tên thật là Vương Kiều Ân, xuất thân trong một gia đình công chức nhỏ, quê gốc ở thị trấn Ninh Giang, tỉnh Hải Dương. Thuở nhỏ bà sống ở quê, rồi sau đó dời lên Hà Nội. Bà bắt đầu sáng tác thơ từ rất sớm, khi mới mười tám tuổi, với bút danh Anh Thơ. Hồn thơ của bà bình dị, chân chất, gần gũi với cuộc sống thường nhật của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Bà được mệnh danh là "Nữ hoàng của thi ca về làng cảnh Việt Nam" (Xuân Diệu). Trong suốt cuộc đời cầm bút, Anh Thơ đã để lại nhiều tác phẩm có giá trị, trong đó nổi bật nhất là Bức tranh quê (thơ -1941), Kể chuyện Vũ Lăng (truyện thơ - 1957), Từ bến sông Thương (hồi kí - 1986)... Bài thơ Buổi gặt chiều được rút ra từ tập thơ Bức tranh quê, là một trong những bài thơ tiêu biểu cho hồn thơ Anh Thơ. Bài thơ đã khắc hoạ khung cảnh làng quê Việt Nam vào buổi chiều, khi mọi người vừa kết thúc một ngày lao động vất vả.

Bài thơ mở đầu bằng hai câu thơ ngắn gọn, súc tích:

"Mặt trời lặn, mây còn tươi ráng đỏ
Cò từng đàn bay trắng cánh đồng xa."

Thời gian được nhắc đến là buổi chiều tà, khi ánh nắng mặt trời dần tắt, nhường chỗ cho bóng tối bao trùm. Trên bầu trời, những đám mây vẫn còn vương vấn sắc đỏ của hoàng hôn, tạo nên một khung cảnh lãng mạn, trữ tình. Giữa không gian ấy, những cánh cò trắng bay lượn, tạo nên một bức tranh thiên nhiên thanh bình, yên ả.

Khung cảnh làng quê Việt Nam vào buổi chiều được miêu tả qua những hình ảnh quen thuộc, gần gũi:

"Tiếng diều sáo véo von cùng tiếng gió
Hòa nhịp nhàng giọng ả hái dâu ca."

Tiếng diều sáo ngân nga trong gió, hoà cùng tiếng hát của cô gái hái dâu, tạo nên một bản nhạc du dương, êm ái. Đây là âm thanh đặc trưng của làng quê Việt Nam, gợi lên niềm vui, sự thanh bình, yên ả.

"Trong đồng lúa tươi vàng bông rủ chín
Những trai tơ từng bọn gặt vui cười."

Cánh đồng lúa chín vàng rực rỡ, trải dài bất tận. Những chàng trai khỏe mạnh, vui vẻ gặt lúa, tạo nên một khung cảnh nhộn nhịp, tràn đầy sức sống.

"Ông già che nón kín, hút thuốc thổi
Từng hơi dài, khói toả mờ chân mây."

Người già sau một ngày lao động vất vả, ngồi nghỉ ngơi, hút thuốc, ngắm nhìn cảnh vật. Hình ảnh này gợi lên sự yên bình, tĩnh lặng của làng quê khi màn đêm buông xuống.

"Trên đê trắng, chỏm đầu phơ phất gió
Lũ cu con mê mải chạy theo diều."

Giữa cánh đồng, những đứa trẻ nô đùa, thả diều, tạo nên một khung cảnh vui tươi, hồn nhiên. Hình ảnh này gợi lên sự vô tư, hồn nhiên của tuổi thơ.

Bài thơ Buổi gặt chiều đã khắc hoạ thành công khung cảnh làng quê Việt Nam vào buổi chiều, khi mọi người vừa kết thúc một ngày lao động vất vả. Qua những hình ảnh quen thuộc, gần gũi, bài thơ đã thể hiện được vẻ đẹp bình dị, thanh bình của làng quê Việt Nam.

Về nghệ thuật, bài thơ sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với cuộc sống thường nhật của người dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, âm thanh,... đều rất tự nhiên, chân thật, góp phần tạo nên bức tranh làng quê sống động, đầy sức sống. Bên cạnh đó, bài thơ còn sử dụng biện pháp tu từ so sánh, ẩn dụ,... giúp cho lời thơ thêm sinh động, hấp dẫn.

Nhìn chung, bài thơ Buổi gặt chiều là một tác phẩm hay, thể hiện được tài năng của Anh Thơ trong việc tái hiện khung cảnh làng quê Việt Nam. Bài thơ đã góp phần lưu giữ và tôn vinh vẻ đẹp truyền thống của làng quê Việt Nam.