Quê hương - hai tiếng giản dị mà nặng trĩu ân tình. Quê hương chính là nơi chôn rau cắt rốn của ta, là nơi nuôi ta lớn lên với biết bao kỉ niệm chẳng thể phai nhòa. Với nhà thơ Thanh Nguyên cũng vậy, quê hương trong ông là những gì thiêng liêng nhất, đẹp đẽ nhất, in dấu đậm nét trong tâm hồn và trong từng trang viết của ông. Bài thơ "Quê Ngoại" được sáng tác năm 1968 đã khắc họa lại kí ức tuổi thơ khi về thăm bà ngoại của tác giả với tình cảm nhớ thương, yêu quý.
Bài thơ bắt đầu bằng không gian và hình ảnh quen thuộc ở mỗi làng quê Việt Nam đó là cánh đồng lúa. Vào lúc chiều tà, ánh hoàng hôn đỏ rực bao trùm lên cảnh vật, phản chiếu lên cánh đồng như nhuộm lên màu vàng ruộm cả cánh đồng. Một màu vàng trù phú, đầy sức sống làm say mê bất kì ai được tận hưởng khung cảnh ấy. Trên bầu trời cao rộng, đàn cò trắng bay mãi mỏi cánh rồi tìm chỗ nghỉ ngơi. Đó là một chi tiết rất chân thực, gần gũi và yên bình của vùng nông thôn. Chỉ qua hai câu thơ mở đầu nhưng bức tranh quê đã được tác giả vẽ ra thật đẹp đẽ, nên thơ.
Trở về quê ngoại, nhân vật trữ tình được gặp lại người bà thân thương mà lâu ngày mới được gặp lại. Bà vẫn như ngày xưa, vẫn luôn chăm chỉ, tần tảo sớm khuya. Hình ảnh người bà gắn liền với cái chõng tre cũ kĩ, cùng với vườn cây quả nhỏ bé sau nhà. Tất cả đều mang vẻ xưa cũ, đơn sơ, giản dị đến mộc mạc, giản dị. Bà xuất hiện với dáng vẻ quen thuộc, vẫn đôi quang gánh hàng ngày vẫn gánh trên vai, giờ đây trở thành chiếc đòn gánh vô hình đặt trên đôi vai gầy của bà. Thế nhưng dù vậy bà vẫn rất khỏe, có thể gánh được đôi bồ hàng nặng, đi nhanh hơn cả đám trẻ con. Và trong kí ức của tác giả, bà vẫn hiền từ, ấm áp như ngày nào. Bà vẫn thường nhẹ nhàng đến bên cháu, thò tay vuốt tóc, ôm cháu vào lòng và còn thơm lên má lên trán cháu. Những cử chỉ quan tâm, yêu thương tưởng chừng như bình thường ấy lại vô cùng ấm áp, đem đến sự hạnh phúc cho đứa cháu nhỏ xa cách đã lâu.
Với tôi, bà ngoại giống như một bà tiên hiền hậu, nhân từ, luôn yêu thương, che chở cho cháu. Tôi chỉ muốn được ở mãi bên bà để được bà yêu thương, vỗ về. Nhưng thời gian nghỉ phép của cha mẹ cũng hết, tôi phải tạm biệt bà, tạm biệt quê ngoại để trở về thành phố. Trước khi đi, bà còn tặng cho tôi bao nhiêu là quà quê. Tuy là những món quà giản dị, bình thường nhưng lại chất chứa biết bao tình cảm yêu thương của bà, khiến tôi vô cùng trân trọng.
Bài thơ "Quê Ngoại" của nhà thơ Thanh Nguyên đã đưa người đọc trở về tuổi thơ với những kí ức đẹp đẽ. Qua đó, tác giả cũng bộc lộ tình cảm yêu mến, nhớ nhung quê ngoại và bà ngoại của mình. Đọc bài thơ, chắc hẳn mỗi người cũng tìm thấy được hình bóng của mình khi được trở về thăm quê, được vui vẻ, nô đùa bên bà và người thân.
<>