I. Đọc bài thơ sau và trả lời câu hỏi: LỜI RU CỦA MẸ Lời ru ẩn nơi nào Giữa mênh mang trời đất Khi con vừa ra đời Lời ru về mẹ hát Lúc con nằm ấm áp Lời ru là tấm chăn Trong giấc ngủ êm đềm Lời ru t...

câu 1. Câu a: Bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" được viết theo thể thơ tự do, không tuân thủ quy tắc cố định về số lượng âm tiết trong mỗi dòng thơ hay cách ngắt nhịp. Tuy nhiên, dựa vào phân tích nội dung và cảm xúc của bài thơ, ta có thể nhận thấy rằng tác giả sử dụng chủ yếu hai kiểu ngắt nhịp: ngắt nhịp 2/3 (hai tiếng trước, ba tiếng sau) và ngắt nhịp 3/2 (ba tiếng trước, hai tiếng sau).

Ví dụ:

* "Khi con vừa ra đời / Lời ru về mẹ hát / Lúc con nằm ấm áp": Ngắt nhịp 2/3.
* "Lời ru là tấm chăn / Trong giấc ngủ êm đềm": Ngắt nhịp 3/2.
* "Lời ru thành giấc mộng / Khi con vừa tỉnh giấc": Ngắt nhịp 2/3.
* "Thì lời ru đi chơi / Lời ru xuống ruộng khoai / Ra bờ ao rau muống": Ngắt nhịp 2/3.
* "Và khi con đến lớp / Lời ru ở cổng trường / Lời ru thành ngọn cỏ": Ngắt nhịp 2/3.
* "Đón bước bàn chân con / Mai rồi con lớn khôn / Trên đường xa nắng gắt": Ngắt nhịp 2/3.
* "Lời ru là bóng mát / Lúc con lên núi thẳm": Ngắt nhịp 3/2.
* "Lời ru cũng gập ghềnh / Khi con ra biển rộng / Lời ru thành mênh mông": Ngắt nhịp 2/3.

Kết luận: Cách ngắt nhịp chủ yếu trong bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" là ngắt nhịp 2/3 hoặc 3/2, tạo nên sự linh hoạt và đa dạng cho nhịp điệu của bài thơ, đồng thời góp phần thể hiện trọn vẹn tình cảm sâu sắc của người mẹ dành cho con.

câu 2. a) Vần chân (vần cuối mỗi dòng).

b) Vần cách (vần không liên tiếp, xen kẽ các dòng).

c) Vần liền (vần liên tiếp, nối tiếp nhau từ dòng này sang dòng khác).

d) Vần hỗn hợp (kết hợp nhiều loại vần khác nhau).

câu 3. a) Bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" được viết theo thể thơ tự do.

Phân tích:

- Bài thơ không tuân thủ quy luật về số tiếng trong mỗi dòng, có dòng 4 tiếng, 5 tiếng, 6 tiếng,...
- Cách ngắt nhịp linh hoạt, tạo nên sự biến đổi về âm điệu, phù hợp với nội dung và cảm xúc của từng đoạn thơ.
- Thể thơ tự do giúp tác giả thể hiện trọn vẹn tâm tư, tình cảm sâu sắc dành cho người mẹ.

câu 4. Đáp án đúng cho bài tập gốc là b. Bài thơ mượn hình ảnh lời ru để nói về tình mẹ tha thiết, thiêng liêng, bất tử.

Phân tích:

Bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" sử dụng hình ảnh lời ru như một biểu tượng để thể hiện tình cảm sâu sắc của người mẹ dành cho con. Lời ru không chỉ là âm thanh du dương, ngọt ngào mà còn là sự che chở, bảo vệ, là nguồn an ủi, là sợi dây kết nối tình mẫu tử.

* Hình ảnh lời ru ẩn chứa nhiều ý nghĩa: Từ việc "lời ru về mẹ hát lúc con nằm ấm áp", "lời ru là tấm chăn trong giấc ngủ êm đềm", "lời ru thành giấc mộng khi con vừa tỉnh giấc", đến "lời ru đi chơi", "lời ru xuống ruộng khoai ra bờ ao rau muống", "lời ru ở cổng trường". Tất cả đều thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa lời ru và đứa trẻ từ thuở ấu thơ cho đến khi trưởng thành.
* Sự biến đổi của lời ru: Lời ru không chỉ là tiếng hát ru ngủ mà còn là hành động chăm sóc, bảo vệ, dõi theo con suốt chặng đường đời. Khi con lớn khôn, lời ru vẫn luôn đồng hành bên cạnh, trở thành "ngọn cỏ đón bước bàn chân con", "bóng mát lúc con lên núi thẳm", "mênh mông khi con ra biển rộng".
* Tình cảm của người mẹ: Tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ được thể hiện qua từng câu chữ, từng hình ảnh. Lời ru không chỉ là lời ru ngủ mà còn là lời ru tâm hồn, là lời ru của trái tim, là lời ru của tình mẫu tử thiêng liêng, bất tử.

Tóm lại, bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" đã sử dụng hình ảnh lời ru để khắc họa một cách tinh tế và đầy cảm xúc về tình mẫu tử cao đẹp, bất diệt.

câu 5. Từ "mênh mang" trong đoạn trích được hiểu là rộng lớn đến mức như không có giới hạn. Từ này miêu tả sự bao la, vô tận của lời ru, thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của người mẹ dành cho con cái. Nó tạo nên hình ảnh một không gian rộng lớn, không giới hạn, khiến người đọc cảm nhận được sự vĩ đại và bất diệt của tình mẫu tử.

câu 6. Hai câu thơ "Lúc con nằm ấm áp/ Lời ru là tấm chăn" sử dụng biện pháp tu từ so sánh. Tác giả đã so sánh "lời ru" với "tấm chăn", tạo nên hình ảnh ẩn dụ, thể hiện sự bao bọc, che chở, yêu thương vô điều kiện mà lời ru của mẹ dành cho con. Biện pháp so sánh này giúp tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ, đồng thời làm nổi bật tình mẫu tử thiêng liêng, sâu sắc.

câu 7. Bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" được viết bởi b. Người con. Bài thơ thể hiện tình cảm sâu sắc của người con dành cho mẹ qua những hình ảnh và ngôn ngữ giàu cảm xúc. Tác giả sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, nhân hóa để tạo nên bức tranh sinh động về tình mẫu tử thiêng liêng. Qua đó, tác giả muốn khẳng định vai trò quan trọng của lời ru trong cuộc sống của mỗi người con. Lời ru không chỉ là tiếng hát ru ngủ mà còn là nguồn an ủi, động viên, là sự che chở, bảo vệ, là niềm tin và hy vọng cho con trẻ.

câu 8. a. "Lời ru" là hình ảnh ẩn dụ đầy cảm động về tình mẹ thiêng liêng, cao cả.
b. Hình ảnh "lời ru" được lặp lại nhiều lần tạo nên giọng điệu tha thiết, gợi sức sống, sự bền bỉ của lời ru.
c. Lời ru nâng bước con vào đời.
d. Lời ru ngọt ngào của mẹ mang đến cho con giấc ngủ say nồng

câu 9. Khổ thơ thứ hai trong bài thơ "Lời Ru Của Mẹ" sử dụng biện pháp tu từ so sánh để tạo nên hình ảnh sinh động, giàu cảm xúc. Câu thơ "lời ru là tấm chăn trong giấc ngủ êm đềm" sử dụng phép so sánh ngang bằng với từ so sánh "là". Tác giả đã ví lời ru như tấm chăn ấm áp, che chở cho đứa trẻ trong giấc ngủ. Hình ảnh này gợi tả sự bao bọc, yêu thương vô điều kiện mà lời ru mang lại. Lời ru không chỉ là âm thanh du dương, ngọt ngào mà còn là sự an toàn, bình yên cho tâm hồn non nớt của con trẻ.

Câu thơ tiếp theo "lời ru thành giấc mộng khi con vừa tỉnh giấc" sử dụng phép so sánh ẩn dụ. Tác giả không trực tiếp so sánh lời ru với giấc mộng mà sử dụng cụm từ "thành giấc mộng" để ám chỉ rằng lời ru đã hòa quyện vào giấc mơ của con trẻ. Điều này thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa lời ru và giấc ngủ, đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của lời ru trong việc nuôi dưỡng tâm hồn trẻ thơ.

Tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong khổ thơ thứ hai:

- Tăng sức gợi hình, giúp người đọc dễ dàng hình dung được sự ấm áp, dịu dàng của lời ru.
- Nhấn mạnh ý nghĩa to lớn của lời ru đối với cuộc sống của mỗi con người.
- Tạo nên một bức tranh đẹp về tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt.

câu 10. Thông điệp được gửi gắm qua hai đoạn thơ:

- Đoạn thơ thứ nhất: "Khi con ra biển rộng, lời ru thành mênh mông" thể hiện tình cảm bao la, vô bờ bến của người mẹ dành cho con. Lời ru của mẹ không chỉ là những lời hát ru ngọt ngào, mà còn là sự che chở, bảo vệ, là nguồn động lực giúp con vượt qua mọi khó khăn, thử thách trong cuộc sống.

- Đoạn thơ thứ hai: "Con dù lớn vẫn là con của mẹ/ Đi hết đời lòng mẹ vẫn theo con" khẳng định tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt. Dù con đã trưởng thành, đã có gia đình riêng nhưng tình yêu thương của mẹ vẫn luôn dõi theo con, đồng hành cùng con trên mọi nẻo đường.

Hai đoạn thơ đều thể hiện tình cảm sâu sắc, cao đẹp của người mẹ đối với con. Tình cảm ấy là cội nguồn sức mạnh, là động lực để con vươn lên trong cuộc sống.