câu 1. Câu chuyện xảy ra vào thời điểm chớm hè.
Phân tích:
- Câu chuyện diễn ra sau trận mưa rào, trời lành lạnh, gợi tả mùa đông hoặc mùa xuân. Tuy nhiên, tác giả miêu tả "đã chớm hè", tức là thời tiết ấm áp, nắng nhẹ, phù hợp với bối cảnh câu chuyện.
- Thời gian buổi tối, khi các em học sinh đi thả trâu về, cũng là thời điểm thích hợp cho hoạt động vui chơi, giải trí ngoài trời.
- Hình ảnh "con sáo mỏ vàng đang nhảy kiếm ăn trên cánh đồng màu đã thu hoạch" cũng góp phần khẳng định thời điểm câu chuyện diễn ra vào mùa hè.
Kết luận:
Dựa vào các chi tiết miêu tả thời tiết và khung cảnh, có thể khẳng định chắc chắn câu chuyện xảy ra vào thời điểm chớm hè. Do đó, đáp án đúng là b. chớm hè.
câu 2. Đáp án B. Ông lão ăn mày là đáp án chính xác.
Trong đoạn trích, ông lão ăn mày đóng vai trò là người kể chuyện. Đoạn văn miêu tả hành động, suy nghĩ và tâm tư của ông lão khi nhìn thấy củ khoai nướng của Mạnh. Qua đó, tác giả thể hiện sự đồng cảm, xót xa đối với số phận nghèo khổ của ông lão.
Tuy nhiên, đoạn văn cũng đề cập đến suy nghĩ của Mạnh về ông lão, cho thấy Mạnh cũng có những suy nghĩ phức tạp về cuộc sống và tình người. Điều này cho thấy Mạnh cũng là một nhân vật quan trọng trong câu chuyện, góp phần tạo nên chiều sâu cho tác phẩm. Tuy nhiên, Mạnh không trực tiếp kể chuyện, mà chủ yếu được miêu tả qua góc nhìn của ông lão. Do đó, ông lão mới là người kể chuyện chính trong đoạn văn này.
câu 3. Đáp án b. vòm trời là đáp án chính xác cho câu hỏi. Thành phần trạng ngữ trong câu "Sau trận mưa rào, vòm trời được rửa sạch, trở nên xanh và cao hơn." là "vòm trời".
* Phân tích: Câu văn miêu tả cảnh vật sau cơn mưa, tập trung vào hình ảnh "vòm trời" được "rửa sạch", trở nên "xanh" và "cao hơn".
* Tác dụng: Trạng ngữ "vòm trời" bổ sung thông tin về đối tượng được miêu tả ("vòm trời"), giúp người đọc hiểu rõ hơn về bối cảnh của câu văn. Nó đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên bức tranh sinh động về khung cảnh thiên nhiên sau cơn mưa.
câu 4. Đáp án c. Tinh thần đoàn kết là đáp án phù hợp nhất cho chủ đề của truyện ngắn "Củ khoai nướng". Truyện xoay quanh hành động chia sẻ củ khoai nướng của Mạnh với hai ông cháu ăn mày, thể hiện tinh thần tương thân tương ái, sẵn sàng giúp đỡ người gặp khó khăn. Hành động này thể hiện sự đồng cảm, thấu hiểu và tình yêu thương giữa con người với nhau.
Truyện không tập trung vào các yếu tố như lòng dũng cảm hay tinh thần lạc quan, mà chủ yếu khai thác khía cạnh tình người, sự sẻ chia, lòng nhân ái. Do đó, đáp án a và b không phản ánh đúng chủ đề chính của tác phẩm.
câu 5. Đáp án a là đáp án chính xác. Cậu bé Mạnh có "cảm giác ngây ngất của người vừa được ban tặng một món quà vô giá" vì cậu đã chia sẻ một phần khoai nướng với cậu bé ăn mày. Hành động này thể hiện tấm lòng nhân ái, sự sẻ chia của Mạnh đối với người nghèo khổ. Cảm giác vui sướng, hạnh phúc khi được chia sẻ, giúp đỡ người khác là cảm xúc thiêng liêng, quý giá, giống như một món quà vô giá mà Mạnh đã nhận được.
Phân tích:
- Câu chuyện xoay quanh hành động chia sẻ khoai nướng của Mạnh với cậu bé ăn mày.
- Mạnh ban đầu có suy nghĩ ích kỷ, muốn giữ khoai nướng cho riêng mình. Tuy nhiên, khi chứng kiến hoàn cảnh khó khăn của cậu bé ăn mày, Mạnh đã thay đổi suy nghĩ, quyết định chia sẻ một phần khoai nướng với cậu bé.
- Hành động chia sẻ của Mạnh mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện tình yêu thương, sự sẻ chia giữa người với người.
- Cảm giác ngây ngất của Mạnh xuất phát từ sự hài lòng, hạnh phúc khi được chia sẻ, giúp đỡ người khác.
Kết luận:
Câu chuyện "Củ khoai nướng" đã gửi gắm bài học về tình yêu thương, sự sẻ chia giữa người với người. Hành động chia sẻ của Mạnh đã mang lại cho cậu bé cảm giác vui sướng, hạnh phúc, giống như một món quà vô giá.
câu 6. Câu văn "Những giọt mật trào ra, gặp lửa tạo ra một thứ hương thơm chết người, nhất là khi trời lại lành lạnh thế naỳ." sử dụng biện pháp tu từ nói quá.
* Tác giả sử dụng cụm từ "chết người" để cường điệu mức độ hấp dẫn của mùi hương, nhằm nhấn mạnh sự quyến rũ đặc biệt của mùi khoai nướng.
* Cụm từ này tạo ấn tượng mạnh mẽ, gợi tả sự thèm khát, say mê của người thưởng thức.
* Việc kết hợp với yếu tố thời tiết "lạnh" càng tăng thêm hiệu quả nghệ thuật, khiến mùi hương trở nên ấm áp, dễ chịu, kích thích vị giác.
Kết luận: Biện pháp tu từ nói quá trong câu văn đã góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật độc đáo, giúp tác giả miêu tả sinh động, gây ấn tượng mạnh mẽ cho người đọc về mùi hương thơm ngon của khoai nướng.
câu 7. Từ "lật đật" trong câu "Ông lão lật đật đứng dậy." miêu tả hành động vội vã, tất tưởi. Từ này gợi tả sự nhanh nhẹn, gấp rút của ông lão khi muốn rời khỏi nơi đó. Ông lão không muốn gây phiền toái hay làm ảnh hưởng đến Mạnh, do đó ông lão cố gắng di chuyển nhanh chóng. Hành động "lật đật" phản ánh tâm lý muốn tránh xa tình huống khó xử, đồng thời cũng thể hiện sự tôn trọng đối với Mạnh.
câu 8. Cậu bé Mạnh có thái độ tôn trọng đối với hai ông cháu lão ăn mày. Cậu bé không tỏ ra khinh bỉ hay coi thường họ, thay vào đó, cậu bé hiểu và trân trọng hoàn cảnh khó khăn của họ. Cậu bé cũng không hề tỏ ra khó chịu hay tức giận khi ông lão xin lửa, mà ngược lại, cậu bé còn cố gắng giúp đỡ ông lão. Điều này cho thấy cậu bé Mạnh là một người có tấm lòng nhân ái, biết quan tâm và chia sẻ với những người gặp khó khăn.
câu 9. Nếu em là Mạnh trong câu chuyện, em sẽ đối xử tốt với hai ông cháu lão ăn mày. Bởi vì họ là những người nghèo khổ, thiếu thốn tình thương, sự quan tâm chăm sóc. Họ xứng đáng được hưởng hạnh phúc, ấm no. Em sẽ chia sẻ phần khoai nướng của mình cho hai ông cháu ấy.
câu 10. Từ câu chuyện của cậu bé Mạnh, em rút ra bài học về tình yêu thương giữa con người với con người trong cuộc sống. Tình yêu thương là sự quan tâm, chăm sóc, che chở, chia sẻ lẫn nhau, luôn giúp đỡ nhau, không ích kỉ, tính toán thiệt hơn. Người có lòng yêu thương là người sống chan hòa với người khác, sẵn sàng giúp đỡ, cho đi mà không mong nhận lại. Lòng yêu thương có vai trò rất quan trọng trong cuộc sống: giúp con người hạnh phúc, vui vẻ, xây dựng một xã hội văn minh, giàu tình người, tạo nên mối quan hệ tốt đẹp giữa người với người. Trong cuộc sống, có rất nhiều tấm gương đáng khen ngợi vì lòng yêu thương bao la của họ dành cho mọi người. Tuy nhiên, trong xã hội hiện nay vẫn có một số người có tính ích kỉ, nhỏ nhen, chỉ biết đến bản thân mình mà không cần suy nghĩ cho người khác, lại có những người vô cảm mặc kệ nỗi đau của đồng loại,... những người này cần bị phê phán, chỉ trích. Mỗi người chỉ được sống một lần, chúng ta hãy sống trọn vẹn với tình yêu thương, yêu thương và chia sẻ với những người xung quanh để thấy cuộc đời này tươi đẹp hơn.