Phân tích hình ảnh người nông dân trong bài thơ “Vội vàng” (Xuân Diệu) và “Tràng giang” (Huy Cận), từ đó nêu nhận xét về cách nhìn thế giới của các nhà thơ trong phong trào Thơ mới.

Phong trào Thơ mới (1932-1945) đã tạo nên một cuộc cách mạng trong thi ca Việt Nam, không chỉ ở hình thức mà còn ở cách nhìn nhận thế giới. Trong dòng chảy ấy, hình ảnh người nông dân - vốn là trung tâm của văn học hiện thực - đã được các nhà thơ lãng mạn khắc họa với những nét độc đáo riêng. Qua hai thi phẩm "Vội vàng" của Xuân Diệu và "Tràng giang" của Huy Cận, chúng ta có thể thấy rõ cách nhìn đầy cá tính của các thi nhân thuộc phong trào Thơ mới.

Trong "Vội vàng", Xuân Diệu đã vẽ nên một bức tranh thiên nhiên rực rỡ, tràn đầy sức sống. Những hình ảnh "ong bướm", "đồng nội xanh rì", "hoa của đồng nội" gợi lên một không gian nông thôn tươi mới. Thế nhưng, điều đặc biệt là người nông dân không xuất hiện trực tiếp mà chỉ hiện diện gián tiếp qua nhịp sống lao động hòa vào thiên nhiên. Họ như ẩn mình sau những "tuần tháng mật", "khúc tình si", trở thành một phần của bữa tiệc trần gian rực rỡ. Cách nhìn này thể hiện cái tôi cá nhân mãnh liệt của Xuân Diệu - một thi nhân say đắm với vẻ đẹp của cuộc sống, coi thiên nhiên và con người đều là đối tượng để chiêm ngưỡng. Quan niệm sống vội vàng của ông khiến hình ảnh người nông dân không còn là những con người cụ thể với đời sống khổ cực, mà trở thành một mảnh ghép trong bức tranh tổng thể đầy màu sắc.

Trái ngược hoàn toàn với Xuân Diệu, Huy Cận trong "Tràng giang" lại đưa chúng ta đến với một không gian mênh mông, hiu quạnh. Những hình ảnh "sóng gợn tràng giang", "lớp lớp mây cao đùn núi bạc" tạo nên một bầu không khí đượm buồn. Trong không gian ấy, người nông dân chỉ thấp thoáng, cô độc. "Bờ xanh tiếp bãi vàng" gợi đến vùng đất canh tác nhưng con người thì vắng bóng, chỉ còn lại sự trống trải. Đặc biệt, hình ảnh "củi một cành khô lạc mấy dòng" chính là ẩn dụ sâu sắc cho thân phận nhỏ bé, lênh đênh của người nông dân trước dòng đời vô tận. Cách nhìn này phản ánh nỗi sầu nhân thế của Huy Cận - một nỗi buồn mang tầm vóc vũ trụ. Người nông dân trong thơ ông không còn là những con người cụ thể mà đã trở thành biểu tượng cho kiếp người cô đơn giữa vũ trụ bao la.

Sự khác biệt trong cách khắc họa hình ảnh người nông dân của hai nhà thơ đã phản ánh rõ nét đặc trưng của phong trào Thơ mới. Dù là niềm say mê cuồng nhiệt của Xuân Diệu hay nỗi buồn siêu hình của Huy Cận, cả hai đều thể hiện cái nhìn chủ quan, đậm chất cá nhân về thế giới. Họ không còn quan tâm đến việc phản ánh hiện thực xã hội như các nhà văn hiện thực, mà tập trung thể hiện thế giới nội tâm phong phú của mình. Người nông dân trong thơ họ không phải là những con người cụ thể với những nỗi khổ vật chất, mà trở thành phương tiện để biểu đạt cảm xúc và tư tưởng của thi nhân.

Đặt trong bối cảnh lịch sử văn học, cách nhìn này chịu ảnh hưởng sâu sắc từ văn hóa phương Tây. Xuân Diệu với niềm say mê cuồng nhiệt đã tiếp thu tinh thần lãng mạn Pháp, trong khi Huy Cận với nỗi sầu vũ trụ lại chịu ảnh hưởng của tư tưởng hiện sinh. Điều này càng làm nổi bật tính cách tân của Thơ mới trong việc giải phóng cái tôi cá nhân khỏi những khuôn khổ cũ.

Qua hai bài thơ, hình ảnh người nông dân đã hiện lên với hai sắc thái hoàn toàn khác biệt, phản ánh cách nhìn thế giới độc đáo của các nhà Thơ mới. Nếu Xuân Diệu say đắm với vẻ đẹp trần thế thì Huy Cận lại đắm chìm trong nỗi sầu vũ trụ. Cả hai cách nhìn ấy đều góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn học Việt Nam hiện đại, đồng thời khẳng định vị trí quan trọng của phong trào Thơ mới trong tiến trình phát triển của văn học dân tộc.