a) Biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích "Ngọn Quốc Kỳ" của Xuân Diệu là nhân hóa. Tác giả đã sử dụng biện pháp nhân hóa để miêu tả lá cờ sao vàng với những hành động và trạng thái của con người:
* "Lá cờ sao Vàng lấp lánh": Lá cờ được ví như đôi mắt mở thức thâu đêm, thể hiện sự kiên cường, bất khuất, luôn hướng về mục tiêu độc lập tự do của dân tộc.
* "Cờ như mắt mở thức thâu canh": Hình ảnh này gợi liên tưởng đến sự tỉnh táo, sáng suốt, luôn dõi theo từng bước chân của dân tộc.
* "Như lửa đốt hoài trên chót đỉnh": Lá cờ được so sánh với ngọn lửa rực cháy, tượng trưng cho sức mạnh, nhiệt huyết, ý chí quyết tâm giành độc lập của dân tộc Việt Nam.
Biện pháp nhân hóa giúp cho hình ảnh lá cờ trở nên sinh động, gần gũi, tạo ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc. Nó góp phần thể hiện tinh thần yêu nước, lòng dũng cảm, ý chí kiên cường của dân tộc Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp.
b) Trong đoạn trích "Bài thơ Hắc Hải", tác giả Nguyễn Đình Thi sử dụng biện pháp tu từ so sánh:
* "Việt Nam đất nước ta ơi/ Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn": So sánh đất nước Việt Nam với "mênh mông biển lúa" nhằm khẳng định vẻ đẹp hùng vĩ, rộng lớn, giàu có của quê hương.
* "Đâu trời đẹp hơn": Câu thơ này nhấn mạnh sự độc đáo, riêng biệt của đất nước Việt Nam, không nơi nào có thể sánh bằng.
Việc sử dụng phép so sánh giúp tác giả thể hiện tình yêu tha thiết, niềm tự hào đối với đất nước Việt Nam. Đồng thời, nó cũng tạo nên hiệu quả nghệ thuật, khiến cho câu thơ thêm phần lãng mạn, bay bổng, khơi gợi lòng yêu nước trong mỗi người đọc.
c) Đoạn trích "Ta Đi Tới" của Tố Hữu sử dụng nhiều biện pháp tu từ, nhưng nổi bật nhất là liệt kê tăng tiến, ẩn dụ, và điệp ngữ.
* Liệt kê tăng tiến: "rắn như thép, vững như đồng" - Nhấn mạnh sự kiên cường, bất khuất, vững chắc của đội ngũ cách mạng.
* Ẩn dụ: "đội ngũ ta trùng trùng điệp điệp" - Ẩn dụ cho sức mạnh đoàn kết, sức mạnh tập thể to lớn của quân đội cách mạng.
* Điệp ngữ: "ta đi tới" - Tạo nhịp điệu dồn dập, thể hiện khí thế hào hùng, quyết tâm chiến thắng của quân đội cách mạng.
Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các biện pháp tu từ đã tạo nên một bức tranh hùng tráng về sức mạnh, ý chí kiên cường của quân đội cách mạng Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước.
d) Đoạn trích "Đất Nước" của Nam Hà sử dụng biện pháp tu từ hoán dụ và ẩn dụ.
* Hoán dụ: "đất nước" được hoán dụ bằng "những người con gái, con trai". Hai đối tượng này có mối quan hệ mật thiết, gắn bó với nhau, thể hiện sự hy sinh, cống hiến của lớp trẻ cho đất nước.
* Ẩn dụ: "đẹp như hoa hồng, cứng hơn sắt thép" - Sử dụng ẩn dụ để ca ngợi phẩm chất cao quý, kiên cường, bất khuất của con người Việt Nam.
Việc sử dụng hai biện pháp tu từ này đã góp phần nâng cao giá trị biểu đạt của đoạn thơ, thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của tác giả đối với những người con ưu tú của đất nước, những người đã hy sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc.