Sau nhiều năm xa xứ Ngơ ngác lối xưa về Làng đổi thay quá đỗi Đi tìm quê trong quê Ràng rịt cỏ xanh đê Níu chân - Chào ta đấy Nao nao cò trắng vẫy Đi tìm thơ trong thơ Viết đoạn văn khoảng 200 chữ phân...

Bài thơ "Tổ quốc là tiếng mẹ" của Nguyễn Việt Chiến là một tác phẩm mang đậm tình cảm yêu nước và lòng tự hào dân tộc. Hai khổ thơ đầu tiên đã thể hiện rõ nét chủ đề này qua việc sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh và ẩn dụ.

Khổ thơ thứ nhất mở đầu bằng câu thơ ngắn gọn nhưng đầy sức nặng: "Tổ quốc là tiếng mẹ". Câu thơ này sử dụng biện pháp tu từ so sánh ngang bằng, đặt Tổ quốc và tiếng mẹ ở vị trí tương đương nhau. Điều này có ý nghĩa sâu sắc bởi nó khẳng định rằng Tổ quốc không chỉ là một đất nước, một vùng lãnh thổ mà còn là một ngôn ngữ, một giọng nói thân thuộc, gần gũi với mỗi người con đất Việt. Tiếng mẹ là âm thanh đầu tiên chúng ta nghe thấy khi chào đời, là tiếng nói đầu tiên chúng ta học được khi lớn lên. Nó chứa đựng tất cả những gì thiêng liêng nhất, cao quý nhất của mỗi con người. Việc so sánh Tổ quốc với tiếng mẹ đã khiến cho khái niệm trừu tượng trở nên cụ thể, dễ hiểu hơn. Đồng thời, nó cũng gợi lên trong lòng người đọc những cảm xúc sâu lắng, da diết về cội nguồn, về quê hương, đất nước.

Khổ thơ thứ hai tiếp tục phát triển ý tưởng đó bằng cách miêu tả vẻ đẹp của tiếng mẹ. Những hình ảnh "ngôn ngữ", "lời ru", "hơi thở" đều mang ý nghĩa biểu tượng cho sự sống, cho nguồn gốc của con người. Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp, là sợi dây kết nối giữa con người với con người, giữa con người với thế giới xung quanh. Lời ru của mẹ là âm thanh êm ái, ngọt ngào, đưa con vào giấc ngủ ngon lành. Hơi thở của mẹ là nguồn năng lượng nuôi dưỡng cơ thể con người. Tất cả những điều đó đều bắt nguồn từ tiếng mẹ, từ Tổ quốc. Qua đó, tác giả muốn nhấn mạnh vai trò to lớn của ngôn ngữ mẹ đẻ đối với sự tồn tại và phát triển của mỗi cá nhân cũng như của cả dân tộc.

Tóm lại, hai khổ thơ đầu tiên của bài thơ "Tổ quốc là tiếng mẹ" đã thể hiện thành công chủ đề về lòng yêu nước và tình mẫu tử. Bằng cách sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, ẩn dụ, tác giả đã khơi gợi trong lòng người đọc những cảm xúc sâu sắc, da diết về Tổ quốc, về tiếng mẹ. Bài thơ là một lời nhắc nhở mỗi người cần trân trọng và gìn giữ tiếng mẹ đẻ, vì nó là một phần máu thịt của mỗi con người.