Cho lắp ghép trong đó kích thước danh nghĩa Φ70mm. Sai lệch giới hạn của lỗ ES= 30μm. EI= 0. Sai lệch giới hạn của trục es= 50 μm , ei= 20μm.

a/ Vẽ sơ đồ phân bố miền dung sai và cho biết nó thuộc nhóm lắp ghép nào ?

b/ Tính kích thước giới hạn, dung sai trục, lỗ và lắp ghép, độ dôi hoặc độ hở giới hạn ?

Question

Cho lắp ghép trong đó kích thước danh nghĩa Φ70mm. Sai lệch giới hạn của lỗ ES= 30μm. EI= 0. Sai lệch giới hạn của trục es= 50 μm , ei= 20μm.

a/ Vẽ sơ đồ phân bố miền dung sai và cho biết nó thuộc nhóm lắp ghép nào ?

b/ Tính kích thước giới hạn, dung sai trục, lỗ và lắp ghép,  độ dôi hoặc độ hở giới hạn ?

Accepted Answer

Để trả lời câu hỏi của bạn, ta sẽ thực hiện các bước sau:

a/ Vẽ sơ đồ phân bố miền dung sai và xác định nhóm lắp ghép.

b/ Tính kích thước giới hạn, dung sai của trục, lỗ và lắp ghép, đồng thời tính độ dôi hoặc độ hở giới hạn.

---

### a/ Vẽ sơ đồ phân bố miền dung sai và xác định nhóm lắp ghép

Thông tin đã cho:

- Kích thước danh nghĩa $ D = \Phi 70 \, mm $
- Sai lệch giới hạn của lỗ: $ ES = +30 \, \mu m = +0.030 \, mm $, $ EI = 0 $
- Sai lệch giới hạn của trục: $ es = +50 \, \mu m = +0.050 \, mm $, $ ei = +20 \, \mu m = +0.020 \, mm $

Chú ý: Sai lệch giới hạn của lỗ là từ 0 đến +0.030 mm, tức miền dung sai lỗ nằm trên đường cơ sở (0).

Sai lệch giới hạn của trục là từ +0.020 mm đến +0.050 mm, tức miền dung sai trục cũng nằm trên đường cơ sở, nhưng cao hơn miền dung sai lỗ.

Sơ đồ miền dung sai (đơn giản):

```
Kích thước (mm)
|----------------|----------------|----------------|----------------|
69.970          70.000           70.020           70.030           70.050
   EI=0          ES=+0.030        ei=+0.020         es=+0.050
   (lỗ)           (lỗ)             (trục)            (trục)
```

- Miền dung sai lỗ: từ 70.000 mm đến 70.030 mm
- Miền dung sai trục: từ 70.020 mm đến 70.050 mm

Do miền dung sai trục nằm hoàn toàn trên miền dung sai lỗ, tức là kích thước trục luôn lớn hơn kích thước lỗ, nên sẽ có độ dôi (interference fit).

**Nhóm lắp ghép:** Đây là nhóm lắp ghép có độ dôi (lắp ghép chặt), vì trục luôn lớn hơn lỗ.

---

### b/ Tính kích thước giới hạn, dung sai trục, lỗ và lắp ghép, độ dôi hoặc độ hở giới hạn

1. **Kích thước giới hạn lỗ:**

- Kích thước lớn nhất lỗ $ D_{lỗ \, max} = D + ES = 70 + 0.030 = 70.030 \, mm $
- Kích thước nhỏ nhất lỗ $ D_{lỗ \, min} = D + EI = 70 + 0 = 70.000 \, mm $

2. **Kích thước giới hạn trục:**

- Kích thước lớn nhất trục $ d_{trục \, max} = D + es = 70 + 0.050 = 70.050 \, mm $
- Kích thước nhỏ nhất trục $ d_{trục \, min} = D + ei = 70 + 0.020 = 70.020 \, mm $

3. **Dung sai:**

- Dung sai lỗ $ T_{lỗ} = ES - EI = 0.030 - 0 = 0.030 \, mm $
- Dung sai trục $ T_{trục} = es - ei = 0.050 - 0.020 = 0.030 \, mm $

4. **Dung sai lắp ghép:**

- Độ dôi lớn nhất (độ dôi giới hạn lớn nhất) $ S_{max} = d_{trục \, min} - D_{lỗ \, max} = 70.020 - 70.030 = -0.010 \, mm $ (âm nghĩa là hở)
- Độ dôi nhỏ nhất (độ dôi giới hạn nhỏ nhất) $ S_{min} = d_{trục \, max} - D_{lỗ \, min} = 70.050 - 70.000 = +0.050 \, mm $

Ở đây, độ dôi lớn nhất âm (-0.010 mm) nghĩa là có hở nhỏ nhất 0.010 mm, còn độ dôi nhỏ nhất dương (+0.050 mm) nghĩa là có dôi lớn nhất 0.050 mm.

Tuy nhiên, vì độ dôi lớn nhất âm, tức có hở, nên đây là lắp ghép hỗn hợp (có thể có hở hoặc dôi tùy trường hợp).

---

### Kết luận:

- Miền dung sai lỗ từ 70.000 đến 70.030 mm
- Miền dung sai trục từ 70.020 đến 70.050 mm
- Dung sai lỗ = 0.030 mm
- Dung sai trục = 0.030 mm
- Độ hở lớn nhất = 0.010 mm (khi trục nhỏ nhất, lỗ lớn nhất)
- Độ dôi lớn nhất = 0.050 mm (khi trục lớn nhất, lỗ nhỏ nhất)
- Nhóm lắp ghép: lắp ghép hỗn hợp (có thể có hở hoặc dôi)

Bạn có cần mình vẽ sơ đồ miền dung sai chi tiết hơn không?

Cho lắp ghép trong đó kích thước danh nghĩa Φ70mm. Sai lệch giới hạn của lỗ ES= 30μm. EI= 0. Sai lệch giới hạn của trục es= 50 μm , ei= 20μm. a/ Vẽ sơ đồ phân bố miền dung sai và cho biết nó thuộc nh...