viết văn nghị luận phân tích những nét đặc sắc trong nghệ thuật tự sự của truyện ngắn " Một bữa no" ( Nam cao)

Nam Cao là một nhà văn xuất sắc chuyên viết truyện ngắn trong nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm của ông chủ yếu nói lên hoàn cảnh, số phận nghèo khó, khổ cực của người nông dân thời xưa. Một trong số đó là truyện ngắn "Một bữa no", tác phẩm là lời tố cáo nhằm hướng đến cái xã hội thối nát đương thời.

Truyện xoay quanh nhân vật người bà - người đàn bà gặp biết bao những bất hạnh trong cuộc sống. Chồng bà mất sớm, một mình bà phải trang trải nuôi con, những tưởng sau này có đứa con giúp đỡ bà lúc già yếu nhưng đứa con ấy cũng bỏ bà lại. Người con dâu bất nhân ngay khi vừa xong tang chồng đã đi thêm bước nữa, để lại đứa con nhỏ cho bà cụ nuôi nấng. Đứa cháu dần lớn khôn, đã biết đi ở mướn cho bà bớt phần cơ cực. Nhưng rồi bà lâm bệnh, số vốn ít ỏi cũng theo đó mà cạn kiệt. Bà đành mang tấm thân già yếu, mệt nhọc của mình đi làm thuê cho nhà người ta. Mới đầu còn có nhiều người muốn thuê nhưng rồi thuê bà được ít lâu, người ta lại chán. Thế rồi bà thất nghiệp, nhờ vào năm đồng tiền thương hại mà người chủ cuối cùng cho bà, bà sống lay lắt qua ngày. Đến nước này, dường như người đàn bà ấy cũng không giữ nổi phẩm giá của mình chỉ vì miếng cơm manh áo, bà đành lê tấm thân tàn tạ của mình ra chợ xin ăn.. Cuộc sống của người đàn bà bất hạnh giờ chỉ còn trông cậy vào những bữa cơm được thiên hạ thương hại cho ăn. Cho đến khi được một bữa cơm sau bao ngày nhịn đói, tay chân bà run rẩy, bà lống ngống như đứa trẻ mới tập cầm đũa, không làm sao gấp thức ăn được, làm đổ cả ra mâm. Mặc dù bị khinh bỉ, chì triết suốt bữa ăn nhưng bà vẫn không thấy xấu hổ và ăn một cách ngon lành. Trong khi mọi người đã nghỉ bà vẫn miệt mài ngồi gác tay lên đùi, gẩy từng hạt cơm dính một để cố ăn cho hết, cho đến cuối cùng bà đã ăn một cách ngon lành bát nước thịt mà do con bà mang đến và đổ vào máng lợn đã vỡ.

Người bà trong tác phẩm "Một bữa no" là người giàu lòng nhân hậu, hi sinh vì gia đình nhưng lại gặp số phận bất hạnh, đáng thương. Tuy nhiên bà không hề than thở hay trách cứ nửa lời, điều ấy khiến người đọc cảm thấy thật xót xa.

Cốt truyện tai họa nối tiếp nhau đẩy nhân vật vào chuỗi ngày cay đắng, đau khổ. Bắt đầu là chồng mất sớm, một mình vò võ nuôi con, đến khi con trưởng thành lại gả vào nhà giàu nhưng chẳng mấy chốc người con dâu cũng bỏ bà mà đi. Người con dâu sau khi chịu tang chồng cũng đã đi thêm bước nữa, để lại đứa con nhỏ cho bà cụ nuôi nấng. Bà thương con, thương cháu nên không nỡ gửi cháu đi mà quyết định bươn chải, vất vả để chăm lo cho cháu. Nhưng trời càng thử thách bà khi bắt bà mắc căn bệnh quái ác, chỉ có tiền mới có thể chữa khỏi. Bà đã phải lang thang khắp nơi làm nghề khất thực để mong sống và nuôi cháu. Đỉnh điểm của sự khốn khổ là khi bà được mời về đám cưới, bà đã phải xin ăn mấy ngày liền do quá đói. Khi được một bữa cơm, tay chân run rẩy, bà không làm chủ được bản thân mình, bà ăn một cách ngon lành, không thấy xấu hổ. Sau đó, bà bị ngã, người ta tưởng bà chết nên vứt bà bên gốc cây. Chính lúc này bà mới nhận ra rằng, bà đã đánh đổi tất cả vì miếng cơm manh áo, vì lòng tự trọng của mình.

Bằng lối viết giản dị, chân thực, Nam Cao đã xây dựng thành công nhân vật người bà gây ấn tượng sâu đậm trong lòng độc giả. Tác phẩm cũng cho thấy cái nhìn nhân sinh quan sâu sắc của tác giả đối với xã hội thời bấy giờ.

Như vậy, "Một bữa no" là tác phẩm có giá trị nhân văn sâu sắc, nó đã cho ta thấy được một quãng đời cực khổ, tủi nhục của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám. Đồng thời, tác phẩm cũng đã lột tả được hiện thực xã hội phong kiến thối nát, đẩy con người ta vào đường cùng. Qua đây, chúng ta cần phải biết phấn đấu để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.