câu 3. Trong đoạn thơ trên, tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ câu hỏi tu từ để tạo nên hiệu quả nghệ thuật đặc biệt. Những câu hỏi này không nhằm mục đích tìm kiếm câu trả lời mà nhằm nhấn mạnh sự hi sinh thầm lặng của người mẹ và nỗi lòng day dứt của người con khi phải xa gia đình.
* "Mẹ cha chờ nay tóc bạc, răng long con mãi miết chốn trạm dừng, ngọn suối?": Câu hỏi tu từ thể hiện sự xót xa, thương cảm cho cuộc sống vất vả, lam lũ của cha mẹ già nua, đồng thời bộc lộ nỗi nhớ nhà da diết của người con đang bôn ba nơi đất khách quê người.
* "Nơi rừng sâu sốt rét thừa, thiếu muối?": Câu hỏi tu từ gợi lên hình ảnh khắc nghiệt của chiến trường, nơi người lính phải đối mặt với hiểm nguy, bệnh tật, thiếu thốn. Đồng thời, nó cũng ẩn dụ cho sự hy sinh cao cả của người lính, họ sẵn sàng đánh đổi mạng sống vì độc lập tự do của dân tộc.
* "Sợ bạn buồn sao không dám chia tay": Câu hỏi tu từ thể hiện tâm trạng day dứt, tiếc nuối của người con khi phải rời xa gia đình, bạn bè. Nó cũng phản ánh sự trưởng thành, chín chắn của người con, biết suy nghĩ đến trách nhiệm và nghĩa vụ của bản thân.
Tóm lại, việc sử dụng câu hỏi tu từ trong đoạn thơ đã góp phần làm tăng sức biểu đạt, tạo nên chiều sâu ý nghĩa cho tác phẩm, giúp người đọc cảm nhận rõ nét hơn về tình cảm thiêng liêng của người con dành cho cha mẹ, đồng thời khơi gợi lòng biết ơn và kính trọng đối với thế hệ đi trước.
câu 4. Hình ảnh "vuông tròn" trong hai câu thơ trên có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào góc nhìn và cảm nhận của mỗi người đọc. Tuy nhiên, để phân tích sâu sắc hơn, chúng ta cần dựa vào ngữ cảnh cụ thể của bài thơ và các yếu tố liên quan đến nội dung, nghệ thuật của tác phẩm.
- Về mặt nghĩa đen: "Vuông tròn" ở đây có thể ám chỉ sự trọn vẹn, đầy đủ, hoàn hảo của cuộc sống gia đình. Đó là niềm hạnh phúc khi được sinh ra, lớn lên và trưởng thành trong vòng tay yêu thương của cha mẹ.
- Về mặt nghĩa bóng: Hình ảnh này cũng có thể mang ý nghĩa ẩn dụ cho sự phát triển, trưởng thành của đứa trẻ. Từ lúc còn nhỏ bé, non nớt, đứa trẻ dần dần lớn lên, trở nên cứng cáp, vững vàng, giống như một chiếc bánh chưng vuông vắn, tròn trịa.
- Về mặt tình cảm: Câu thơ thể hiện tình yêu thương vô bờ bến của cha mẹ dành cho con cái. Cha mẹ luôn mong muốn con mình được sống hạnh phúc, an lành, không phải lo lắng hay gặp bất trắc gì. Họ sẵn sàng hy sinh tất cả vì con, để con được "vuông tròn", tức là được sống trọn vẹn, hạnh phúc.
Tóm lại, hình ảnh "vuông tròn" trong hai câu thơ trên không chỉ đơn thuần là một hình ảnh vật chất mà còn chứa đựng nhiều tầng nghĩa sâu sắc về tình cảm gia đình, về sự trưởng thành và hạnh phúc của con người. Nó gợi nhắc chúng ta về giá trị thiêng liêng của gia đình, về tình yêu thương và sự hy sinh cao cả của cha mẹ đối với con cái.