Mô tả các bước của nguyên phân và ý nghĩa của quá trình này đối với tế bào.

Quá trình nguyên phân (mitosis) gồm hai giai đoạn chính: phân chia nhân (kì nhân) và phân chia tế bào chất (kì phân bào). Trước khi bước vào nguyên phân, tế bào trải qua giai đoạn chuẩn bị (interphase) để tổng hợp, nhân đôi vật chất di truyền và các thành phần khác. Cụ thể: 1. Giai đoạn chuẩn bị (Interphase) - G1 (Gap 1): tế bào tăng kích thước, tổng hợp protein, phân chia trung tử. - S (Synthesis): DNA được nhân đôi, mỗi nhiễm sắc thể giờ có 2 tâm động và 2 crômatit chị em. - G2 (Gap 2): kiểm tra, sửa lỗi DNA, tổng hợp thêm nguyên liệu cho phân bào. 2. Phân chia nhân (Mitosis) a. Kì đầu (Prophase) • Mật độ nhiễm sắc chất gia tăng, cô đặc thành nhiễm sắc thể rõ ràng. • Trung tử di chuyển về hai cực, một số vi ống hợp thành thoi vô sắc. • Màng nhân và nhân con dần biến mất. b. Kì giữa (Metaphase) • Thoi vô sắc hoàn chỉnh, sợi vi ống gắn vào tâm động của mỗi nhiễm sắc thể. • Các nhiễm sắc thể tập trung, xếp hàng tại mặt phẳng xích đạo tế bào. c. Kì sau (Anaphase) • Trung tử tách đôi, sợi thoi co ngắn kéo từng crômatit chị em về hai cực. • Hai tập hợp nhiễm sắc thể giống hệt nhau hình thành ở hai cực tế bào. d. Kì cuối (Telophase) • Nhiễm sắc thể dãn xoắn trở lại thành chất nhiễm sắc. • Màng nhân và nhân con tái tạo bao quanh mỗi bộ nhiễm sắc thể. • Thoi vô sắc tan rã. 3. Phân chia tế bào chất (Cytokinesis) - Ở tế bào động vật: tế bào chất thắt hẹp ở giữa, hình thành rãnh phân bào, chia đôi tế bào. - Ở tế bào thực vật: giữa tế bào xuất hiện tấm tế bào mới (cell plate), dần phát triển thành vách ngăn. Ý nghĩa của nguyên phân đối với tế bào và cơ thể: - Tạo ra hai tế bào con mang bộ nhiễm sắc thể giống hệt tế bào mẹ, đảm bảo tính ổn định di truyền. - Phục vụ sự phát triển, tăng sinh nhanh chóng của mô, cơ quan. - Tham gia sửa chữa, thay thế các tế bào già cỗi, bị tổn thương. - Ở sinh vật đơn bào, nguyên phân còn là hình thức sinh sản vô tính, giúp nhân đôi số lượng cá thể.