Câu 4: Trình bày sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ.

Sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ diễn ra qua nhiều giai đoạn quan trọng, phản ánh sự chuyển mình từ chế độ phong kiến sang hình thái kinh tế - xã hội mới.

1. Châu Âu:
- Chủ nghĩa tư bản bắt đầu xuất hiện từ trong lòng xã hội phong kiến châu Âu và chính thức được xác lập tại Anh và Hà Lan vào thế kỷ XVII.
- Sau cách mạng Pháp cuối thế kỷ XVIII, hình thái chính trị của nhà nước tư bản chủ nghĩa dần chiếm ưu thế hoàn toàn tại châu Âu, loại bỏ dần chế độ phong kiến và quý tộc.
- Các cuộc cách mạng tư sản diễn ra mạnh mẽ, như:
+ Cách mạng 1848 – 1849, góp phần củng cố sự thắng lợi của chủ nghĩa tư bản.
+ Cách mạng I-ta-li-a (1859 – 1870) và Cách mạng Đức (1864 – 1871) đã hoàn thành thống nhất các quốc gia này, tạo điều kiện cho kinh tế tư bản phát triển.
+ Cải cách nông nô ở Nga (1861) cũng là một bước quan trọng trong việc thúc đẩy kinh tế tư bản.
- Sự xâm lược của các nước tư bản phương Tây đã khiến hầu hết các nước châu Á và châu Phi trở thành thuộc địa, mở rộng ảnh hưởng của chủ nghĩa tư bản ra toàn cầu.

2. Bắc Mỹ:
- Tại Bắc Mỹ, chủ nghĩa tư bản phát triển mạnh mẽ từ thế kỷ XVIII, đặc biệt sau khi các thuộc địa Anh giành độc lập vào cuối thế kỷ XVIII.
- Các cuộc cách mạng tư sản ở Mỹ đã dẫn đến việc thành lập một nhà nước tư bản, với nền kinh tế dựa trên sản xuất hàng hóa và thương mại tự do.
- Sự phát triển của các ngành công nghiệp, thương mại và hệ thống ngân hàng đã tạo ra một nền tảng vững chắc cho chủ nghĩa tư bản tại khu vực này.

Tóm lại, sự xác lập của chủ nghĩa tư bản ở châu Âu và Bắc Mỹ là kết quả của nhiều cuộc cách mạng tư sản, sự chuyển đổi từ chế độ phong kiến sang chế độ tư bản, và sự mở rộng ra toàn cầu thông qua xâm lược thuộc địa.