Đề bài Câu 1: (5 điểm) Nêu đặc điểm nội dung của các phương châm hội thoại đã học. Câu 2: (5 điểm) Xác định phương châm hội thoại liên quan đến mỗi thành ngữ sau: a. Ăn đơm nói đặt. b. Dây cà ra...

câu 1: * Phương châm về lượng:
- Nội dung giao tiếp phải đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc giao tiếp, không thừa cũng không thiếu.
- Người nói cần cung cấp đủ thông tin cần thiết cho người nghe, tránh nói quá nhiều hoặc quá ít.
- Người nghe cần đưa ra những câu hỏi cụ thể để hiểu rõ hơn về vấn đề được thảo luận.

* Phương châm về chất:
- Khi tham gia giao tiếp, mọi người đều có trách nhiệm đảm bảo tính chân thực trong phát ngôn và hành động của mình.
- Không nên nói điều mà mình không tin là đúng hay không có bằng chứng xác thực.
- Tránh nói những điều mà mình biết là sai sự thật hoặc gây hiểu lầm cho người khác.

* Phương châm cách thức:
- Trong giao tiếp, cần chú ý đến cách diễn đạt sao cho dễ hiểu, ngắn gọn, súc tích, tránh rườm rà, mơ hồ.
- Sử dụng từ ngữ phù hợp với đối tượng giao tiếp, tránh sử dụng từ ngữ khó hiểu hoặc mang tính địa phương.
- Chú ý đến ngữ pháp và chính tả để truyền tải thông điệp một cách chính xác và hiệu quả.

* Phương châm lịch sự:
- Cần tôn trọng người đối thoại, thể hiện qua việc sử dụng ngôn ngữ lịch sự, tế nhị.
- Tránh sử dụng những từ ngữ thô tục, xúc phạm hoặc gây tổn thương cho người khác.
- Thể hiện thái độ lắng nghe, đồng cảm và chia sẻ với người đối thoại.

Kết luận: Các phương châm hội thoại đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên một cuộc giao tiếp hiệu quả. Việc tuân thủ các phương châm này giúp chúng ta truyền tải thông điệp một cách chính xác, hiệu quả và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các cá nhân.

câu 2: Phân tích từng thành ngữ:

* Ăn đơm nói đặt: Thành ngữ này ám chỉ việc đưa ra những thông tin không chính xác, thiếu căn cứ hoặc suy đoán chủ quan về đối tượng nào đó. Nó vi phạm phương châm về chất, vì nó tạo ra sự hiểu lầm và gây mất lòng tin cho người nghe.
* Dây cà ra dây muống: Thành ngữ này miêu tả cách diễn đạt dài dòng, rườm rà, thiếu trọng tâm, khiến người nghe khó tiếp nhận thông điệp chính. Nó vi phạm phương châm về lượng, vì nó làm lãng phí thời gian và năng lượng của cả người nói lẫn người nghe.
* Cãi chày cãi cối: Thành ngữ này ám chỉ việc cố gắng bảo vệ ý kiến của mình bằng mọi giá, bất chấp lý lẽ hay thực tế. Nó vi phạm phương châm lịch sự, vì nó thể hiện sự thiếu tôn trọng và sẵn sàng xung đột với người khác.
* Khua môi múa mép: Thành ngữ này miêu tả hành động khoe khoang, khoác lác, tự cao tự đại. Nó vi phạm phương châm lịch sự, vì nó thể hiện sự thiếu khiêm tốn và tôn trọng người nghe.
* Ăn ốc nói mò: Thành ngữ này ám chỉ việc đưa ra những phán đoán, kết luận dựa trên những thông tin hạn chế hoặc thiếu chính xác. Nó vi phạm phương châm về chất, vì nó có thể dẫn đến những quyết định sai lầm và hậu quả nghiêm trọng.

Kết luận: Mỗi thành ngữ đều phản ánh một khía cạnh cụ thể trong giao tiếp, giúp chúng ta nhận biết được những lỗi thường gặp khi trò chuyện và từ đó điều chỉnh cách ứng xử phù hợp hơn.