câu 1: ngôi nhà của mẹ phần i: đọc hiểu ( 4 điểm): đọc bài thơ sau và thực hiện các yêu cầu: chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con khi con về với mẹ con lại ngồi vào chiếc chõng tre xưa nơi mẹ vẫn ngồi khâu cha thường chẻ lạt bao xa cách lấp bằng trong chốc lá trăm cánh rừng về dưới giọt ranh thưa xin mẹ lại cho con bắt đầu đi gánh nước gánh bao nhiêu trong mát để dành xin mẹ lại cho con nấu bữa cơm mà không cần giấu khói để con được cảm ơn ngọn lửa nhà ta ngọn lửa biết thay con tìm lời an ủi mẹ vẫn chiếc dây phơi buộc ở đuôi kèo vẫn ở đó giờ cao hơn với mẹ con phơi áo nghe hai đầu dây kể thương quá những khi mưa con trai mẹ vắng nhà chiến tranh đi qua mẹ con mình hàng gạch lún giữa sân cơn mưa còn đọng nước hôm nay con trở về nhà chiếc vó nhện trên tường cũ vô cùng thân thuộc với một người từng chịu nỗi cách xa họ chỉ cần đi ngược con đường đã làm nên xa cách là có thể về với mẹ được ngay nhưng với một người lính như con muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước phải lách qua từng bước hiểm nghèo ở trên đó bất ngờ con gặp mẹ như con đang gặp mẹ bây giờ bước chân con chưa kín mảnh sân nhà phía biên giới lại những ngày súng nổ ngôi nhà mẹ là chiếc ga bé nhỏ chúng con đến và đi trong suốt cuộc đời mình. (https://www.thivien.net/hữu thỉnh/ ngôi nhà của mẹ) * chú thích: hữu thỉnh, sinh ngày 15 tháng 2 năm 1942 tại phú vinh, duy phiên, tam đảo (tam dương), vĩnh phúc. sinh ra trong một gia đình nông dân có truyền thống nho học nhưng ông đã trải qua tuổi thơ ấu không dễ dàng: ở 6 năm với bác ruột, 10 tuổi phải đi phu, làm đủ mọi thứ lao dịch cho các đồn binh pháp. hữu thỉnh là người từng traỉ, viết nhiều, thường viết về con người và cuộc sống của người nông dân. thơ ông giàu chất thơ, tuy giản dị nhưng vô cùng nhạy cảm và sâu lắng. (0.5). văn bản được viết theo thể thơ naò? (0.5). chỉ ra những hình ảnh gần guãi, thân thuộc nơi “ngôi nhà của mẹ” mà người con đã bồi hồi bắt gặp trong những ngày trở laại. (1điểm). vì sao tác giả lại viết: nhưng với một người lính như con muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước? (1 điểm). chỉ ra và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu: chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con khi con về với mẹ. (1 điểm): thông điệp nào được gửi tới bạn đọc qua văn bản trên? phần 2: viết (6 điểm)
( 2 điểm): từ nội dung bài thơ trên, em hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 200 chữ) nêu cảm nhận của em về hình ảnh: ngôi nhà của mẹ
Giải đáp:
* : Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
* : Những hình ảnh gần gũi, thân thuộc nơi "ngôi nhà của mẹ" mà người con đã bồi hồi bắt gặp trong những ngày trở lại: chiếc chõng tre xưa, chiếc dây phơi buộc ở đuôi kèo, hàng gạch lún giữa sân...
* : Tác giả viết: "Nhưng với một người lính như con muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước?" bởi vì đối với người lính, việc trở về thăm mẹ không đơn thuần là một chuyến đi ngắn ngủi mà còn là một hành trình đầy thử thách, gian nan. Họ phải vượt qua những khó khăn, nguy hiểm, thậm chí cả sự hy sinh để bảo vệ đất nước, bảo vệ gia đình. Vì vậy, mỗi lần trở về thăm mẹ đều là một dịp đặc biệt, mang ý nghĩa thiêng liêng.
* : Biện pháp tu từ so sánh "chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con khi con về với mẹ" giúp tăng sức gợi hình, gợi cảm cho câu thơ. Nó tạo nên một hình ảnh ẩn dụ đẹp đẽ, thể hiện tâm trạng háo hức, mong chờ của người con khi được trở về bên mẹ. Đồng thời, nó cũng nhấn mạnh tình cảm sâu nặng, gắn bó của người con với mẹ.
* : Thông điệp của bài thơ là: Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng nhất, luôn tồn tại mãi mãi trong trái tim mỗi người. Dù có đi đâu, làm gì thì ngôi nhà của mẹ vẫn là nơi bình yên nhất, là chốn dừng chân cuối cùng của mỗi người.
Đoạn văn nghị luận:
Ngôi nhà của mẹ - hai tiếng ấy thật ấm áp và thân thương! Đó là nơi tôi được sinh ra, lớn lên và trưởng thành. Ngôi nhà ấy chứa đựng biết bao kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ tôi. Tôi nhớ những buổi chiều hè nắng oi ả, mẹ thường đưa tôi ra vườn hái rau, bắt cá. Tôi nhớ những đêm đông giá rét, mẹ thường thức khuya đan áo len cho tôi. Tôi nhớ những lúc mẹ ốm đau, tôi chăm sóc mẹ tận tình. Ngôi nhà của mẹ là nơi tôi tìm thấy sự bình yên, hạnh phúc. Nơi ấy có mẹ, có cha, có anh chị em, có những người bạn thân thiết. Nơi ấy có những món ăn ngon, những câu chuyện vui vẻ, những tiếng cười rộn rã. Nơi ấy là nơi tôi được che chở, yêu thương, được sống trọn vẹn với tuổi thơ của mình.
Tôi yêu ngôi nhà của mẹ vô cùng. Tôi sẽ luôn trân trọng và gìn giữ nó. Bởi lẽ, ngôi nhà ấy chính là cội nguồn, là gốc rễ của cuộc đời tôi.
câu 2: : Văn bản được viết theo thể thơ tự do.
: Những hình ảnh gần gũi, thân thuộc nơi "ngôi nhà của mẹ" mà người con đã bồi hồi bắt gặp trong những ngày trở lại: chiếc chõng tre xưa, nơi mẹ vẫn ngồi khâu; cha thường chẻ lạt; chiếc dây phơi buộc ở đuôi kèo; chiếc vó nhện trên tường cũ.
: Tác giả viết: "Nhưng với một người lính như con muốn gặp mẹ phải vượt lên phía trước?" bởi vì:
- Chiến tranh đã gây ra sự chia cắt, mất mát, khiến cho những người con phải rời xa quê hương, xa gia đình để tham gia chiến đấu.
- Trong hoàn cảnh ấy, việc gặp lại mẹ không đơn thuần là một hành động bình thường mà nó đòi hỏi sự nỗ lực, cố gắng vượt qua những khó khăn, thử thách của cuộc chiến.
- Người lính phải vượt lên phía trước, đối mặt với nguy hiểm, gian khổ để bảo vệ Tổ quốc, đồng thời cũng là để sớm ngày đoàn tụ với gia đình.
: Biện pháp tu từ so sánh: "chiếc vé tàu cũng hồi hộp như con".
Tác dụng:
- Gợi hình: Tạo nên hình ảnh cụ thể, sinh động về tâm trạng hồi hộp, háo hức của người con khi chuẩn bị về thăm mẹ.
- Gợi cảm: Thể hiện tình cảm sâu nặng, da diết của người con dành cho mẹ. Đồng thời, nhấn mạnh ý nghĩa thiêng liêng của tình mẫu tử, dù trong hoàn cảnh nào thì tình cảm ấy vẫn luôn vẹn nguyên.
Phần 2: Viết
Vấn đề nghị luận: Suy nghĩ về câu nói: "Tôi đã khóc khi không có giày để đi, cho đến khi tôi nhìn thấy một người không có chân để đi giày." - Hellen Keller
Giải quyết vấn đề:
Câu nói "Tôi đã khóc khi không có giày để đi, cho đến khi tôi nhìn thấy một người không có chân để đi giày" của Hellen Keller mang ý nghĩa sâu sắc về lòng biết ơn và trân trọng những gì mình đang có.
* Ý nghĩa của câu nói:
- Câu nói này phản ánh một thực tế rằng, đôi khi chúng ta dễ dàng phàn nàn, than vãn về những điều thiếu thốn, bất hạnh của bản thân. Tuy nhiên, khi nhận thức được rằng, vẫn còn rất nhiều người khác còn kém may mắn hơn, chúng ta sẽ nhận ra giá trị của những gì mình đang sở hữu.
- Sự so sánh tương phản giữa việc "không có giày để đi" và "không có chân để đi giày" giúp chúng ta nhận thức rõ ràng hơn về sự may mắn của bản thân.
* Lòng biết ơn:
- Lòng biết ơn là một phẩm chất tốt đẹp của con người. Khi biết ơn những gì mình đang có, chúng ta sẽ trân trọng và giữ gìn những giá trị đó.
- Lòng biết ơn giúp chúng ta tránh khỏi thái độ tiêu cực, bi quan, oán trách cuộc sống. Thay vào đó, chúng ta sẽ hướng đến những điều tích cực, lạc quan và phấn đấu để phát triển bản thân.
* Hành động:
- Để rèn luyện lòng biết ơn, mỗi người cần có ý thức trân trọng những gì mình đang có, dù đó là những điều nhỏ bé nhất.
- Chúng ta cần học cách sống chậm lại, suy ngẫm về những điều tốt đẹp xung quanh mình, thay vì chỉ tập trung vào những thiếu sót, bất hạnh.
- Hãy dành thời gian để quan tâm, giúp đỡ những người kém may mắn hơn, để lan tỏa tinh thần nhân ái và tạo dựng một xã hội tốt đẹp hơn.