Tố Hữu là nhà thơ trữ tình chính trị xuất sắc nhất của nền văn học Việt Nam hiện đại. Thơ ông luôn phản ánh những chặng đường cách mạng đầy gian khổ hi sinh nhưng cũng nhiều thắng lợi vinh quang của dân tộc. Trong đó, "Việt Bắc" là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất cho phong cách thơ của Tố Hữu. Đoạn trích trên đã thể hiện rõ nét vẻ đẹp của tình yêu quê hương, đất nước qua những kỉ niệm gắn bó thiết tha của người cán bộ cách mạng với thiên nhiên và con người Việt Bắc.
Mở đầu đoạn trích là nỗi nhớ da diết của người cán bộ khi sắp phải rời xa Việt Bắc:
"Nhớ gì như nhớ người yêu
Trăng lên đầu núi, nắng chiều lưng nương
Nhớ từng bản khói cùng sương
Sớm khuya bếp lửa người thương đi về."
Nỗi nhớ được so sánh với nỗi nhớ người yêu, thể hiện sự gắn bó sâu sắc, da diết khôn nguôi. Những hình ảnh thiên nhiên Việt Bắc hiện lên thật cụ thể, sinh động: "trăng lên đầu núi", "nắng chiều lưng nương", "bản khói cùng sương", "bếp lửa người thương đi về"... Tất cả những hình ảnh ấy đã gợi lên khung cảnh thiên nhiên Việt Bắc vừa thơ mộng, trữ tình, vừa hùng vĩ, tráng lệ. Đồng thời, nó cũng gợi lên cuộc sống vất vả, gian lao của người dân nơi đây.
Trong nỗi nhớ da diết ấy, người cán bộ đã hồi tưởng lại những kỉ niệm đẹp đẽ về cuộc sống kháng chiến gian khổ nhưng đầy nghĩa tình:
"Nhớ sao lớp học i tờ
Đồng khuya đuốc sáng những giờ liên hoan
Nhớ sao ngày tháng cơ quan
Gian nan đời vẫn ca vang núi đèo
Nhớ sao tiếng mõ rừng chiều
Chày đêm nện cối đều đều suối xa..."
Những kỉ niệm về lớp học i tờ, những buổi liên hoan, những ngày tháng cơ quan,... tất cả đều gợi lên một bức tranh kháng chiến đầy hào hùng, sôi nổi. Dù cuộc sống kháng chiến vô cùng gian khổ, nhưng tinh thần lạc quan, yêu đời của người dân Việt Bắc vẫn luôn tỏa sáng. Họ đã vượt qua mọi khó khăn, thử thách để giành lấy độc lập, tự do cho Tổ quốc.
Kết thúc đoạn trích là cảnh chia tay đầy lưu luyến giữa kẻ ở và người đi:
"Người đi Châu Mộc chiều sương ấy
Có nhớ ta hôm nay
Ta với mình, mình với ta
Lòng ta sau trước mặn mà đinh ninh
Mình đi, mình lại nhớ mình
Nguồn bao nhiêu nước, nghĩa tình bấy nhiêu..."
Cảnh chia tay diễn ra trong một chiều sương giăng mắc, gợi lên một không khí buồn man mác, bâng khuâng. Người cán bộ ra đi, mang theo trong lòng biết bao nỗi niềm nhớ thương, lưu luyến. Lời thơ như một lời khẳng định về tình cảm thủy chung, son sắt của người cán bộ dành cho mảnh đất và con người Việt Bắc.
Bằng giọng thơ ngọt ngào, tha thiết, Tố Hữu đã khắc họa thành công vẻ đẹp của tình yêu quê hương, đất nước trong đoạn trích trên. Đó là tình yêu tha thiết, sâu nặng của người cán bộ cách mạng dành cho mảnh đất và con người Việt Bắc. Tình yêu ấy được thể hiện qua những kỉ niệm đẹp đẽ, gắn bó, qua những lời thề nguyền son sắt, thủy chung.
Qua đoạn trích này, Tố Hữu đã góp phần làm phong phú thêm chủ nghĩa yêu nước trong văn học Việt Nam. Ông đã khẳng định rằng, tình yêu quê hương, đất nước là một trong những nguồn sức mạnh to lớn giúp dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách để giành lấy độc lập, tự do.
Ngoài ra, đoạn trích còn thể hiện tài năng nghệ thuật của Tố Hữu. Ông đã sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, biểu cảm để khắc họa thành công vẻ đẹp của thiên nhiên và con người Việt Bắc. Đồng thời, ông cũng đã sử dụng các biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, điệp ngữ,... một cách nhuần nhuyễn, tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho tác phẩm.