Trần Thế Pháp là một vị quan lớn của triều đình nhà Lê, ông đã có công rất lớn trong việc xây dựng và phát triển nền văn hóa dân tộc. Ông được coi là một trong những người tiên phong trong việc sưu tầm và biên soạn các tác phẩm văn học cổ truyền của dân tộc. Một trong những tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là "Việt điện u linh tập", một bộ sách gồm 74 truyện ngắn ghi chép về các vị thần linh trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Trong đó, truyện "Giếng Việt" là một trong những truyện tiêu biểu, phản ánh rõ nét tư tưởng và quan niệm của tác giả về cội nguồn dân tộc và truyền thống anh hùng của người Việt.
Truyện "Giếng Việt" xoay quanh hai nhân vật chính là Lạc Long Quân và Âu Cơ. Đây là hai vị thần linh được tôn thờ rộng rãi trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Theo truyền thuyết, Lạc Long Quân là con trai của thần Long Nữ, còn Âu Cơ là con gái của thần Nông. Hai người đã gặp nhau và kết duyên, sau đó sinh ra trăm người con trai, đều là những vị tướng tài giỏi, góp phần xây dựng và bảo vệ đất nước.
Truyện bắt đầu bằng cuộc gặp gỡ giữa Lạc Long Quân và Âu Cơ. Họ gặp nhau khi Lạc Long Quân đang đi tuần tra vùng đất Lạc Việt. Âu Cơ là một cô gái xinh đẹp, hiền dịu, đang sống cùng gia đình ở vùng đất này. Hai người đã đem lòng yêu thương nhau và quyết định kết hôn. Sau khi kết hôn, họ sinh ra trăm người con trai, mỗi người đều có tài năng phi thường.
Tuy nhiên, do sự khác biệt về dòng dõi, Lạc Long Quân quyết định rời xa Âu Cơ và đưa năm mươi người con xuống biển. Âu Cơ ở lại nuôi dưỡng năm mươi người con trên cạn. Những người con trai của họ đã cùng nhau chiến đấu chống giặc ngoại xâm, bảo vệ đất nước. Cuối cùng, người con trưởng của Lạc Long Quân lên ngôi vua, lấy hiệu là Hùng Vương, lập ra nhà nước Văn Lang.
Truyện "Giếng Việt" mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc. Giếng Việt là biểu tượng cho nguồn gốc dân tộc, cho truyền thống anh hùng của người Việt. Hình ảnh giếng sâu tượng trưng cho tinh thần đoàn kết, gắn bó của cộng đồng dân tộc. Năm mươi người con theo cha xuống biển tượng trưng cho sự phân tán lực lượng, nhưng vẫn luôn sẵn sàng hỗ trợ, giúp đỡ lẫn nhau khi cần thiết. Năm mươi người con theo mẹ lên núi tượng trưng cho sự phát triển, mở rộng lãnh thổ, xây dựng đất nước ngày càng vững mạnh.
Truyện "Giếng Việt" có giá trị nghệ thuật cao. Cốt truyện đơn giản nhưng chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa. Tác giả đã khéo léo sử dụng yếu tố kì ảo để tạo nên không khí huyền bí, hấp dẫn cho câu chuyện. Ngôn ngữ của truyện giàu hình ảnh, biểu cảm, giúp người đọc dễ dàng tiếp cận nội dung.
Tóm lại, truyện "Giếng Việt" là một tác phẩm văn học có giá trị to lớn về mặt lịch sử, văn hóa và tư tưởng. Nó đã góp phần khẳng định nguồn gốc dân tộc, truyền thống anh hùng của người Việt, đồng thời khơi dậy lòng tự hào dân tộc trong mỗi người con đất Việt. Chúng ta cần trân trọng và gìn giữ những giá trị tốt đẹp ấy, đồng thời tiếp tục phát huy truyền thống quý báu của dân tộc.