I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
NỮ THẦN LÚA
Nữ thần Lúa là con gái Ngọc Hoàng. Sau những trận lụt lội ghê gớm xảy ra, sinh linh cây cỏ đều bị diệt hết, trời bèn cho những người còn sống sót sinh con đẻ cái trên mặt đất, sai nữ thần Lúa xuống trần gian, nuôi sống loài người.
Nữ thần làm phép cho những hạt giống gieo xuống đất nảy mầm, mọc thành cây, kết bông nẩy hạt. Lúa chín tự về nhà không cần gặt và không phải phơi phóng gì cả. Một hôm cô con gái nhà kia đang bận việc. Sân chưa quét dọn, cửa kho cũng chưa mở, lúa ở ngoài đã ùn ùn kéo về. Cô gái cuống quít và đâm cáu. Sẵn tay đang cầm cái chổi, cô đập vào đầu bông lúa. Nữ thần Lúa đang dẫn các bông lúa vào sân, thấy sân, đường bẩn thỉu rác rưởi đã bực trong lòng, lại bị mang một cán chổi vào đầu, nữ thần Lúa dỗi, nhất định không cho lúa bò về nữa. Cả đám lúa đều thốt lên: “Từ nay có hái tre, liềm sắc cắt cổ tao, tao mới về”.
Người trần gian phải xuống tận ruộng lấy từng bông. Thấy vất vả mệt nhọc quá, người ta mới chế ra liềm hái để cắt lúa cho nhanh. Và lúa cũng không tự biến thành cơm nữa, mà phải phơi phóng, xay giã cho ra gạo. Nữ thần vẫn giận sự phũ phàng của con người, nên nhiều lần đã cấm không cho các bông lúa nảy nở. Có kết hạt cũng chỉ là lúa lép mà thôi. Vì thế sau này mỗi lần gặt xong là người trần gian phải làm lễ cúng hồn Lúa, cũng là cúng thần Lúa, với tiết mục“rước bông lúa”.
Cũng vào lúc chế tạo ra lúa. Trời sai một thiên thần đưa xuống hạ giới một số hạt giống lúa và một số hạt giống cỏ vãi ra khắp mặt đất để nuôi người và vật. Ban đầu thần gieo tất cả hạt giống cỏ ở trong tay trái. Cỏ mọc rất nhanh, chỉ trong một đêm đã lan tràn khắp cả mặt đất. Đến khi thần gieo hết một nửa số hạt giống lúa ở trong tay phải thì không còn một mảnh đất nào để gieo nữa. Thần đành đem nửa số hạt giống lúa về Trời. Do đó mà ở trên mặt đất cỏ mọc nhiều mà lại rất khoẻ còn lúa thì ít lại mọc rất khó khăn, nếu không chăm bón, làm cỏ thì bị cỏ át mất. Khi biết rõ việc ấy Trời liền nổi giận đày thần xuống trần hóa làm con trâu, ăn cỏ đời này qua đời khác và kéo cầy cho loài người trồng lúa […]
(Trích trong Kho tàng truyện thần thoại Việt Nam, NXB Giáo dục)
Câu 1 (0.5 điểm). Xác định không gian trong đoạn trích.
Câu 2 (1.0 điểm). Theo đoạn trích, nhân vật Nữ thần Lúa xuất hiện để làm gì?
Câu 3 (1.0 điểm). Để giải thích hiện tượng lúa có những bông (hạt) lép, tác giả dân gian đã tưởng tượng ra câu chuyện gì?
Câu 4 (1.0 điểm). Nêu ý nghĩa chi tiết “sau này mỗi lần gặt xong là người trần gian phải làm lễ cúng hồn Lúa, cũng là cúng thần Lúa, với tiết mục rước bông lúa”?
Câu 5 (1.0 điểm). Từ việc cô gái cầm chổi, đập vào đầu bông lúa mà mắng dẫn đến việc nữ thần Lúa giận dỗi, anh/chị hãy rút ra bài học ứng xử với thế giới tự nhiên.
Câu 6 (1.5 điểm). Theo anh/chị, phong tục cúng thần Lúa có ý nghĩa như thế nào trong đời sống tinh thần của người dân Việt Nam?

Question

Accepted Answer

Phong tục cúng thần Lúa có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân Việt Nam. Nó thể hiện sự tôn kính và biết ơn đối với thiên nhiên, đặc biệt là cây lúa - nguồn lương thực chính của đất nước. Phong tục này không chỉ mang tính chất tâm linh mà còn phản ánh mối quan hệ mật thiết giữa con người và môi trường tự nhiên. Qua việc cúng tế, người dân bày tỏ lòng tri ân sâu sắc đến những điều tốt đẹp mà thiên nhiên ban tặng cho cuộc sống hàng ngày. Đồng thời, nó cũng góp phần duy trì các giá trị truyền thống, tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo của dân tộc Việt Nam.

I. ĐỌC HIỂU (6.0 điểm) Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi: NỮ THẦN LÚA Nữ thần Lúa là con gái Ngọc Hoàng. Sau những trận lụt lội ghê gớm xảy ra, sinh linh cây cỏ đều bị diệt hết, trời bèn cho những...