Hải Yến
Dưới đây là câu trả lời cho các câu hỏi dựa trên đoạn trích lịch sử:
1. Hai sự kiện chính được kể trong đoạn trích
Hai sự kiện chính được kể trong đoạn trích là:
- Vua Quang Trung tập hợp và khích lệ quân sĩ, đồng thời thực hiện kế sách nghi binh. Ông đến làng Lạng Hồ, tuyển quân, dùng rơm rấp nước để lừa địch về số lượng và viết chữ "nhất" lên cờ để trấn an. Hành động này giúp tăng cao nhuệ khí quân đội ("tiếng lính luân phiên nhau dạ ran để hưởng ứng").
- Quân Thanh đại bại do thiên thời thay đổi bất ngờ. Quân Thanh định dùng gió bắc để phun khói lửa hãm hại quân Nam, nhưng gió bất ngờ đổi chiều thành gió nam, khiến kế hoạch của họ bị phản tác dụng, tự gây hại cho mình và dẫn đến thất bại thảm hại, tướng sĩ tan tác.
2. Nhận xét về tài cầm quân của vua Quang Trung
Qua đoạn trích, có thể nhận thấy tài cầm quân của vua Quang Trung là thần tốc, mưu trí và có khả năng khích lệ quân sĩ mạnh mẽ:
- Mưu lược, Giỏi nghi binh: Ông biết dùng mưu mẹo để đánh lừa quân địch (dùng rơm rấp nước phủ kín) và trấn an quân ta (cờ chữ "nhất"). Điều này cho thấy ông là vị tướng có tầm nhìn chiến thuật sâu sắc.
- Quyết đoán, Thần tốc: Ông ra lệnh "gắp rút sai đội khiêng ván vừa che vừa xông thẳng lên trước" để mở đường máu, cho thấy sự quyết đoán và chủ động, không chần chừ trong chiến đấu.
- Khích lệ tinh thần: Tiếng quân sĩ "dạ ran để hưởng ứng" cho thấy uy tín và khả năng truyền lửa, giữ vững tinh thần chiến đấu cho ba quân trong điều kiện hành quân gấp rút.
3. Biện pháp tu từ và tác dụng
Trong câu: "tiến quân lính luôn phiên nhau dạ ran để hưởng ứng, nghe như có hơn vài vạn người":
- Biện pháp tu từ: So sánh (được thể hiện qua từ "như").
- Tác dụng:
- Nhấn mạnh khí thế: Biện pháp so sánh đã làm nổi bật khí thế hào hùng, dũng mãnh và tinh thần đồng lòng của quân Tây Sơn.
- Tạo hiệu ứng tâm lí (Nghi binh): Âm thanh của quân đội, dù có thể không đủ vài vạn người, đã tạo ra một cảm giác hùng vĩ, áp đảo về mặt tinh thần đối với cả quân sĩ mình và đối phương.
4. Bài học về mối quan hệ giữa yếu tố khách quan và chủ quan
Từ chi tiết "trời bỗng chuyển gió nam thành ra quân Thanh lại tự làm hại mình", bài học rút ra về mối quan hệ giữa yếu tố khách quan (Thiên thời) và yếu tố chủ quan (Con người) là:
Yếu tố khách quan (Thiên thời) tạo ra cơ hội hoặc thách thức, nhưng Yếu tố chủ quan (Con người) mới là quyết định sự thành bại.
- Quân Thanh thất bại vì quá cứng nhắc và bị động (yếu tố chủ quan kém). Họ chỉ biết dựa vào "gió bắc" mà không có phương án dự phòng khi yếu tố khách quan thay đổi.
- Bài học: Trong cuộc sống, con người phải luôn chuẩn bị chu đáo, có sự linh hoạt, sáng tạo để tận dụng triệt để những điều kiện thuận lợi (như Quang Trung thần tốc tiến quân, sẵn sàng chớp thời cơ) và chủ động ứng phó khi hoàn cảnh khách quan thay đổi bất lợi. Thành công không chỉ đến từ may mắn mà đến từ sự sẵn sàng của con người để đón nhận và tận dụng thiên thời.