Câu $\rm 9.$

Bạn hỏi về tính tự động và cơ chế hoạt động của tim, cùng với một bài tập tính toán về chu kì tim. Dưới đây là câu trả lời chi tiết:

a. Tính tự động của tim và cơ chế hoạt động
Thuật ngữ Định nghĩa
Tính tự động của tim Khả năng tự co dãn theo chu kì mà không cần kích thích từ hệ thần kinh. Đây là tính chất riêng có của tim, do hệ thống các tế bào đặc biệt trong tim gọi là Hệ dẫn truyền tim chi phối.

Xuất sang Trang tính
Cơ chế hoạt động của hệ dẫn truyền tim
Hệ dẫn truyền tim là một hệ thống các sợi cơ biệt hóa có khả năng tự phát xung điện và dẫn truyền xung điện đó đến khắp cơ tim, làm tim co bóp nhịp nhàng.

Nút xoang nhĩ (SA node): Nằm ở thành tâm nhĩ phải, tự động phát ra xung điện (tần số cao nhất), giữ vai trò là nút chủ nhịp.

Dẫn truyền đến tâm nhĩ: Xung điện từ nút xoang nhĩ lan ra khắp cơ tâm nhĩ, làm hai tâm nhĩ co (pha co tâm nhĩ).

Nút nhĩ thất (AV node): Xung điện đến nút nhĩ thất (nằm giữa tâm nhĩ và tâm thất), tại đây xung điện bị chậm lại một chút, đảm bảo tâm nhĩ co xong trước khi tâm thất co.

Bó His và Mạng Purkinje: Xung điện tiếp tục đi qua bó His rồi theo mạng Purkinje lan truyền nhanh chóng đến khắp cơ tâm thất, làm hai tâm thất co (pha co tâm thất).

b. Bài tập về chu kì tim
Giả sử nhịp tim của một loài động vật là 25 nhịp/ph 
u
ˊ
t.

1. Tính thời gian của một chu kì tim (T)
Thời gian của một chu kì tim được tính bằng:

T= 
Nhịp tim/ph 
u
ˊ
t
60 gi 
a
ˆ
y
​
= 
25
60
​
=2,4 gi 
a
ˆ
y
2. Tìm thời gian của các pha trong chu kì hoạt động của tim
Một chu kì tim gồm 3 pha: Co tâm nhĩ, Co tâm thất và Giãn chung.

T=T 
Co nh 
ı
˜

​
+T 
Co th 
a
ˆ

ˊ
t
​
+T 
Gi 
a
˜
n chung
​
=2,4 gi 
a
ˆ
y
Thời gian nghỉ của tâm nhĩ (T 
Nghỉ nh 
ı
˜

​
):

T 
Nghỉ nh 
ı
˜

​
=T 
Co th 
a
ˆ

ˊ
t
​
+T 
Gi 
a
˜
n chung
​
 

Theo đề: T 
Nghỉ nh 
ı
˜

​
= 
8
7
​
×T= 
8
7
​
×2,4=2,1 gi 
a
ˆ
y

Tính thời gian co tâm nhĩ (T 
Co nh 
ı
˜

​
):

T 
Co nh 
ı
˜

​
=T−T 
Nghỉ nh 
ı
˜

​
=2,4−2,1=0,3 gi 
a
ˆ
y
Thời gian nghỉ của tâm thất (T 
Nghỉ th 
a
ˆ

ˊ
t
​
):

T 
Nghỉ th 
a
ˆ

ˊ
t
​
=T 
Co nh 
ı
˜

​
+T 
Gi 
a
˜
n chung
​
 

Theo đề: T 
Nghỉ th 
a
ˆ

ˊ
t
​
=1,5 gi 
a
ˆ
y

Tính thời gian co tâm thất (T 
Co th 
a
ˆ

ˊ
t
​
):

T 
Co th 
a
ˆ

ˊ
t
​
=T−T 
Nghỉ th 
a
ˆ

ˊ
t
​
=2,4−1,5=0,9 gi 
a
ˆ
y
Tính thời gian giãn chung (T 
Gi 
a
˜
n chung
​
):
Ta có: T 
Nghỉ nh 
ı
˜

​
=T 
Co th 
a
ˆ

ˊ
t
​
+T 
Gi 
a
˜
n chung
​
 

2,1=0,9+T 
Gi 
a
˜
n chung
​

T 
Gi 
a
˜
n chung
​
=2,1−0,9=1,2 gi 
a
ˆ
y
Pha hoạt động Thời gian (giây)
Pha co tâm nhĩ 0,3
Pha co tâm thất 0,9
Pha giãn chung 1,2
Tổng (Chu kì tim) 2,4