TRƯA VẮNG Hồn tôi đấy: căn trường nho nhỏ Nước vôi xanh, bờ cỏ tươi non Lâu rồi, còn thoảng mùi thơm Chân đi nghe động tới hồn ngây thơ Sâu rộng quá những giờ vui trước Nhịp cười say trên...

câu 1: Trong khổ thơ thứ nhất, "hồn tôi đấy" được gợi ra qua những hình ảnh:

* "căn trường nho nhỏ nước vôi xanh": Hình ảnh này gợi lên sự giản dị, thanh bình và trong sáng của tuổi thơ. Nước vôi xanh tượng trưng cho sự tinh khiết, trong trẻo, thể hiện tâm hồn hồn nhiên, vô tư của nhân vật tôi.
* "bờ cỏ tươi non lâu rôì, còn thoảng mùi thơm chân đi nghe động tới hồn ngây thơ sâu rộng": Bờ cỏ tươi non mang ý nghĩa về sự sống, sự phát triển, đồng thời cũng ẩn dụ cho sự trẻ trung, năng động của tuổi thơ. Mùi hương của cỏ tạo nên không gian thơ mộng, lãng mạn, khiến tâm hồn nhân vật tôi trở nên nhạy cảm, dễ rung động.
* "những giờ vui trước nhịp cười say trên nước chưa thôi": Những giờ vui chơi, tiếng cười nói rộn ràng của tuổi thơ đã in dấu ấn sâu đậm trong tâm trí nhân vật tôi. Nhịp cười say thể hiện niềm vui sướng, hạnh phúc, giúp tâm hồn nhân vật thêm phần rạng rỡ, tràn đầy sức sống.

Tóm lại, khổ thơ thứ nhất đã khắc họa thành công tâm hồn hồn nhiên, trong sáng, giàu cảm xúc của nhân vật tôi. Qua những hình ảnh cụ thể, tác giả đã gợi tả một cách sinh động và đầy cảm xúc về tuổi thơ đẹp đẽ, đáng nhớ của nhân vật.

câu 2: Trong đoạn trích "Trưa Vắng", tác giả Hồ Dzếnh sử dụng biện pháp tu từ liệt kê để miêu tả khung cảnh thiên nhiên và tâm trạng nhân vật.

* "Nước vôi xanh, bờ cỏ tươi non": Liệt kê các hình ảnh về màu sắc, tạo nên bức tranh thiên nhiên tươi sáng, thanh bình, gợi lên cảm giác dễ chịu, thư thái cho người đọc.
* "Nghe động tới hồn ngây thơ sâu rộng quá những giờ vui trước": Liệt kê các trạng thái cảm xúc, thể hiện sự tiếc nuối, lưu luyến của nhân vật đối với tuổi thơ đã qua.
* "Chim cành động nắng lá reo trên hồ lặng lờ trong trưa im im đến não nùng": Liệt kê các hình ảnh, âm thanh, tạo nên không gian tĩnh lặng, yên bình, đồng thời nhấn mạnh sự cô đơn, trống trải trong tâm hồn nhân vật.

Tác dụng của phép liệt kê:

* Tăng tính biểu cảm: Nhấn mạnh vẻ đẹp của thiên nhiên, sự tiếc nuối của con người, tạo nên một bầu không khí trầm lắng, man mác buồn.
* Gợi hình: Tạo nên một bức tranh sinh động về khung cảnh thiên nhiên và tâm trạng nhân vật.
* Gợi cảm: Thể hiện nỗi nhớ da diết, sự hoài niệm về quá khứ của nhân vật.

Biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng một cách tinh tế, góp phần tạo nên hiệu quả nghệ thuật cao cho đoạn trích, giúp người đọc cảm nhận sâu sắc hơn về nội dung và ý nghĩa của bài thơ.