Tố Hữu là lá cờ đầu của nền thơ ca cách mạng Việt Nam. Thơ ông luôn gắn liền với những chặng đường cách mạng đầy thử thách, gian khổ nhưng cũng lắm vẻ vang của dân tộc. Trong đó, bài thơ "Hoan hô chiến sĩ Điện Biên" được xem là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của ông, ghi lại khoảnh khắc hào hùng khi quân ta giành chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.
Bài thơ ra đời vào tháng 5/1954, ngay sau khi chiến dịch Điện Biên Phủ kết thúc. Đây là thời điểm cả nước đang hân hoan mừng chiến thắng, niềm vui sướng, hạnh phúc lan tỏa khắp mọi nơi. Trước khí thế ấy, Tố Hữu đã sáng tác bài thơ này để chào mừng chiến thắng vĩ đại của dân tộc.
Trước hết, bài thơ đã tái hiện thành công hình ảnh hào hùng, anh dũng của những người lính trong chiến dịch Điện Biên Phủ. Họ là những người con ưu tú của dân tộc, sẵn sàng hy sinh tuổi xuân, cống hiến sức lực để bảo vệ độc lập, tự do cho Tổ quốc.
"Vụt lao tới mà chém giặc
Đạp nhanh nhanh xuống thuồng luồng
Thằng Tây chết rồi, chết gục bên súng
Máu nó phun theo lửa đạn cầu vồng."
Bốn câu thơ trên đã sử dụng hàng loạt các từ láy "Vụt lao tới", "đạp nhanh nhanh" để diễn tả sự quyết tâm, dứt khoát của người lính khi xông pha trận mạc. Họ như những mũi tên lao vút về phía trước, sẵn sàng đối mặt với hiểm nguy, gian khó. Hình ảnh "Thằng Tây chết rồi, chết gục bên súng" đã thể hiện sự thất bại thảm hại của kẻ thù. Chúng bị đánh bại bởi ý chí kiên cường, tinh thần quả cảm của quân đội ta. Câu thơ "Máu nó phun theo lửa đạn cầu vồng" vừa mô tả sự tàn khốc của cuộc chiến, vừa khẳng định tinh thần bất khuất, kiên cường của quân đội ta.
Không chỉ vậy, bài thơ còn thể hiện tình đồng chí, đồng đội keo sơn, gắn bó. Họ cùng chung lí tưởng, chung mục đích chiến đấu, cùng nhau vượt qua bao gian khổ, hy sinh để giành lấy độc lập, tự do cho dân tộc.
"Chiến sĩ ta
Những đứa con trên lưng mang dáng mẹ hiền
Đêm nay con ngủ giấc tròn
Mẹ già sẽ đỡ mỏi mòn ngóng trông."
Hình ảnh "Chiến sĩ ta" được so sánh với "Những đứa con trên lưng mang dáng mẹ hiền" thật giàu ý nghĩa. Nó vừa thể hiện tình yêu thương, trân trọng của tác giả dành cho những người lính, vừa gợi lên hình ảnh người mẹ tần tảo, chịu đựng gian khổ, hy sinh vì con cái. Câu thơ "Đêm nay con ngủ giấc tròn/ Mẹ già sẽ đỡ mỏi mòn ngóng trông" đã thể hiện tấm lòng yêu thương, lo lắng của người mẹ dành cho con trai đang ở ngoài chiến trường. Đồng thời, nó cũng thể hiện niềm tin tưởng, lạc quan của người mẹ vào ngày chiến thắng sắp đến gần.
Cuối cùng, bài thơ còn thể hiện lòng biết ơn sâu sắc của tác giả đối với những người đã hi sinh xương máu để bảo vệ Tổ quốc.
"Mừng chiến sĩ Điện Biên
Vui mừng chiến thắng lớn
Lòng tôi như cười, nụ cười rạng rỡ
Ôi! Tự hào thay, chiến sĩ anh hùng!"
Hai câu thơ cuối bài đã thể hiện rõ ràng cảm xúc vui mừng, phấn khởi của tác giả khi chứng kiến chiến thắng Điện Biên Phủ. Ông như muốn hét lên, muốn nhảy múa, muốn ôm chầm lấy những người lính để chia sẻ niềm vui chiến thắng. Câu thơ "Ôi! Tự hào thay, chiến sĩ anh hùng!" đã khẳng định phẩm chất cao quý của người lính cụ Hồ. Họ là những người anh hùng, xứng đáng được tôn vinh, ngưỡng mộ.
Như vậy, bài thơ "Hoan hô chiến sĩ Điện Biên" đã khắc họa thành công hình tượng người lính trong kháng chiến chống Pháp. Họ là những người con ưu tú của dân tộc, mang trong mình phẩm chất cao quý của người chiến sĩ cách mạng. Bài thơ đã góp phần cổ vũ tinh thần đấu tranh của quân và dân ta, góp phần làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu.
Về nghệ thuật, bài thơ được viết theo thể thơ tự do, ngôn ngữ giản dị, mộc mạc, gần gũi với đời sống. Tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ,... để làm nổi bật chủ đề của bài thơ.
Nhìn chung, "Hoan hô chiến sĩ Điện Biên" là một bài thơ hay, giàu ý nghĩa. Bài thơ đã góp phần tô đậm thêm hình tượng người lính trong kháng chiến chống Pháp, đồng thời khơi dậy lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc cho thế hệ trẻ.