Nếu tách một GEN của người khỏi hệ GEN rồi gắn vào plasmid tạo DNA cái tổ hợp xong nó chuyển vào vi khuan E coli thì vi khuẩn có tạo được prôtêin của GEN người có chức năng hay không vì sao gắn gọn

Không—nếu bạn cứ “bê” thẳng một gen người dạng nguyên thủy (genomic DNA, còn chứa cả intron, promoter, enhancer của người) rồi nhét vào plasmid đưa sang E. coli thì vi khuẩn sẽ không sinh được prôtêin người có chức năng. Nguyên nhân chính: 1. Introns và cơ chế xử lý mRNA – Gen người thường có intron; ở người, pre-mRNA phải được splicing (cắt nối) để bỏ intron, nối các exon lại. – E. coli không có machinery để splicing intron eukaryote, nên nếu bạn chuyển genomic DNA, nó sẽ phiên mã ra một mRNA chứa intron → không thể dịch thành chuỗi polypeptide đúng. 2. Vấn đề promoter và ribosome‐binding site – Promoter và tín hiệu điều hòa trên gen người hoàn toàn không tương thích với hệ thống phiên mã – dịch mã của E. coli. – Bạn phải đặt cDNA (không intron) dưới quyền điều khiển của một promoter mạnh ở vi khuẩn (như pLac, pT7…) kèm RBS (Shine‐Dalgarno) để ribosome E. coli nhận diện được. 3. Bất đồng bộ mã di truyền và hậu xử lý – Mật độ sử dụng bộ ba mã (codon usage) khác nhau giữa người và E. coli có thể làm giảm năng suất biểu hiện. – Nhiều prôtêin người đòi hỏi gắn đường (glycosylation), hình thành cầu nối disulfide, hoặc các biến đổi sau dịch mã khác mà vi khuẩn không thực hiện được → prôtêin thu được không đúng cấu trúc chức năng. Tóm lại, để E. coli sinh được prôtêin người đúng chức năng, phải: 1) Lấy cDNA (không intron) của gen người; 2) Chuyển vào vector expression có promoter và RBS phù hợp với E. coli; 3) (Nếu cần) tối ưu hóa codon; 4) Chọn hệ biểu hiện hoặc bào quan chuyên biệt (như nấm men, tế bào động vật) để có các biến đổi hậu tổng hợp nếu prôtêin cần glycosylation hoặc gấp gấp phức tạp.