Rentaro Aijo
Trong bài thơ "Con chim chiền chiện," Huy Cận đã sử dụng các biện pháp tu từ chính là nhân hóa (gọi chim ơi, chim nói, lòng chim vui), so sánh (tiếng hót trong veo như tiếng ngọc), và ẩn dụ chuyển đổi cảm giác (tiếng hót "làm xanh da trời"). Các biện pháp này được xác định dựa trên việc phân tích các từ ngữ và hình ảnh cụ thể trong bài thơ như "chim ơi", "lòng chim vui", "tiếng ngọc trong veo", và "làm xanh da trời".
Các biện pháp tu từ được sử dụng
- Nhân hóa:Dấu hiệu nhận biết: Các từ ngữ, hình ảnh gán cho con chim những đặc điểm, hành động, và tình cảm của con người.
- Ví dụ: "Ơi con chim chiền chiện", "lòng chim vui nhiều", "chim nói".
- So sánh:Dấu hiệu nhận biết: Sử dụng từ ngữ, hình ảnh để đối chiếu hai sự vật, sự việc có nét tương đồng.
- Ví dụ: "Tiếng hót long lanh / Như cành sương chói" và "Tiếng ngọc trong veo".
- Ẩn dụ:Dấu hiệu nhận biết: Dùng hình ảnh để gợi đến một hình ảnh khác.
- Ví dụ: Phép ẩn dụ chuyển đổi cảm giác trong câu "Tiếng hót làm xanh da trời", âm thanh (tiếng hót) được miêu tả bằng màu sắc (xanh), tạo nên ấn tượng thị giác mạnh mẽ.
Cách xác định biện pháp tu từ
- Quan sát từ ngữ: Tìm các từ ngữ trực tiếp chỉ hoạt động, đặc điểm, tình cảm của con người được gán cho con chim (ví dụ: "lòng", "vui", "nói").
- Phân tích hình ảnh: Đối chiếu các hình ảnh trong bài thơ với nhau để xem có sự giống nhau hoặc tương đồng nào không (ví dụ: so sánh tiếng hót với "tiếng ngọc" hay "cành sương").
- Kiểm tra phép biến đổi cảm giác: Xem xét các câu thơ có sự chuyển đổi giữa các giác quan không (ví dụ: thính giác được biểu thị bằng thị giác như trong "làm xanh da trời").