Bài thơ "Cuối rễ đầu cành" của Bê Tông và "Rễ" của Nguyễn Minh Khiêm đều là những tác phẩm tiêu biểu thể hiện tình cảm sâu sắc của tác giả dành cho quê hương, đất nước. Tuy cùng viết về chủ đề cội nguồn, gốc gác, nhưng hai bài thơ lại có những nét riêng biệt trong cách thể hiện và nội dung.
Giống nhau:
* Cả hai bài thơ đều sử dụng hình ảnh cây cỏ để ẩn dụ cho con người, thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa con người và thiên nhiên.
* Cả hai bài thơ đều nhấn mạnh vai trò của bộ rễ trong sự sống của cây cối, tương ứng với vai trò của gốc gác, cội nguồn trong cuộc đời con người.
* Cả hai bài thơ đều sử dụng ngôn ngữ giản dị, gần gũi, dễ hiểu nhưng giàu sức gợi hình, gợi cảm.
Khác nhau:
* Bài thơ "Cuối rễ đầu cành" của Bê Tông tập trung vào việc miêu tả quá trình sinh trưởng và phát triển của cây cối, từ đó suy ngẫm về quy luật tự nhiên và cuộc sống. Hình ảnh rễ cây được ví như những sợi dây liên kết vô hình, giúp cây bám chặt vào đất, hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Qua đó, tác giả muốn khẳng định rằng, dù ở vị trí nào, dù ở giai đoạn nào, con người cũng cần phải giữ vững gốc gác, cội nguồn của mình.
* Bài thơ "Rễ" của Nguyễn Minh Khiêm lại tập trung vào việc miêu tả vẻ đẹp của rễ cây, đồng thời khẳng định giá trị của chúng đối với sự tồn tại của cây cối. Hình ảnh rễ cây được miêu tả cụ thể, sinh động, tạo nên bức tranh thiên nhiên đầy sức sống. Từ đó, tác giả muốn khẳng định rằng, dù ở vị trí thấp nhất, dù ở khía cạnh nhỏ bé nhất, con người vẫn có thể đóng góp những giá trị to lớn cho xã hội.
Tóm lại, cả hai bài thơ "Cuối rễ đầu cành" và "Rễ" đều mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhắc nhở con người về tầm quan trọng của cội nguồn, gốc gác. Tuy nhiên, mỗi bài thơ lại có những nét riêng biệt trong cách thể hiện, tạo nên những ấn tượng độc đáo trong lòng người đọc.