Câu 7: thành tựu của tạo động vật chuyển gene?

Dưới đây là một số thành tựu nổi bật của công nghệ tạo động vật chuyển gen (transgenic animals): 1. Sản xuất dược phẩm và protein người - Trâu, dê, cừu, bò chuyển gen cho phép tiết ra các protein y sinh (ví dụ: yếu tố chống đông hồng cầu ATryn, α-1 antitrypsin…) trong sữa, làm “nhà máy sống” sản xuất vệ sinh, kinh tế. 2. Mô hình động vật cho nghiên cứu y-sinh - Chuột chuyển gen (như “Oncomouse”) mang gen sinh ung thư giúp nghiên cứu cơ chế ung thư và thử nghiệm thuốc. - Chuột hoặc chuột nhắt mang gen đột biến Alzheimer, Parkinson, tiểu đường… tạo mô hình bệnh lý chính xác. 3. Cải thiện tính trạng sản xuất nông nghiệp - Lợn, bò, cừu chuyển gen tăng tốc độ tăng trưởng, cải thiện cơ bắp (myostatin knock-out), tăng hàm lượng kháng thể trong sữa, kháng bệnh hay chịu nóng, chịu hạn tốt hơn. - Gà chuyển gen có khả năng kháng virus cúm gia cầm. 4. Nghiên cứu gene và cơ chế sinh học - Loài cá (zebrafish) biểu hiện protein huỳnh quang GFP để theo dõi diễn biến phát triển mô trong suốt quá trình phôi thai. - Chuột “knock-out” (loại bỏ gen cụ thể) giúp xác định chức năng của từng gene trong phát triển, chuyển hóa, miễn dịch… 5. Hướng tới cấy ghép xuyên loài (xenotransplantation) - Heo chuyển gen loại bỏ kháng nguyên α-Gal, giảm nguy cơ thải ghép khi dùng nội tạng heo cho người (tim, thận heo). - Nghiên cứu tiến tới cung cấp giải pháp thiếu hụt nội tạng cấy ghép ở người. 6. Thử nghiệm và an toàn sinh học - Hệ thống chứa gene điều khiển (inducible) giúp bật/tắt biểu hiện gen theo điều kiện môi trường, giảm rủi ro lan gene ra môi trường. - Các dự án thử nghiệm lâm sàng đầu tiên (ví dụ dùng sữa dê chứa antithrombin III) đã chứng minh tính an toàn và hiệu quả ở người. Tóm lại, động vật chuyển gen đã trở thành công cụ đắc lực trong: • Sản xuất protein y học cao cấp • Mô hình nghiên cứu bệnh tật • Cải thiện và đa dạng hóa tính trạng nông–lâm–ngư nghiệp • Mở hướng xenotransplantation và liệu pháp gene trong tương lai.