1. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm) ÔNG NGOẠI (Tóm tắt đoạn đầu: Gia đình cậu mợ của Dung đậu phỏng vấn và đi định cư nước ngoài. Mẹ Dung quyết định cho Dung sang ở với ông Ngoại để tiện bề trông nom ông. Dung dù k...

câu 1. 1. Ngôi kể: Đoạn trích sử dụng ngôi kể thứ nhất, tức là tác giả xưng "tôi" để kể lại câu chuyện. Điều này giúp tạo cảm giác gần gũi, thân mật giữa độc giả và nhân vật chính Dung. Ngôi kể thứ nhất cũng giúp bộc lộ rõ nét tâm trạng, suy nghĩ của Dung, đồng thời tạo nên tính chân thực cho câu chuyện.

2. Phương thức biểu đạt: Phương thức biểu đạt chính của đoạn trích là tự sự kết hợp miêu tả nội tâm. Tác giả sử dụng ngôn ngữ giàu hình ảnh, chi tiết cụ thể để miêu tả cuộc sống hàng ngày của Dung và ông ngoại, từ đó làm nổi bật sự khác biệt về thế giới quan của hai thế hệ. Đồng thời, tác giả cũng khéo léo lồng ghép những suy nghĩ, cảm xúc của Dung, tạo nên sự đồng cảm nơi người đọc.

3. Nội dung: Đoạn trích xoay quanh câu chuyện về Dung, một cô bé phải xa nhà để ở cùng ông ngoại. Cuộc sống mới với nhiều điều lạ lẫm khiến Dung cảm thấy buồn chán và nhớ nhà. Tuy nhiên, dần dần, Dung bắt đầu thích nghi với cuộc sống mới, khám phá ra những điều thú vị từ ông ngoại và những người xung quanh. Qua đó, tác giả muốn khẳng định giá trị của gia đình, tình yêu thương và sự thấu hiểu giữa các thế hệ.

4. Tác dụng: Việc sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp tác giả dễ dàng bộc lộ tâm trạng, suy nghĩ của nhân vật chính Dung. Đồng thời, việc kết hợp miêu tả nội tâm và tự sự giúp câu chuyện thêm phần sâu sắc, tạo nên sự đồng cảm nơi người đọc. Ngoài ra, việc sử dụng phương thức biểu đạt kết hợp còn góp phần tăng tính hấp dẫn cho câu chuyện, thu hút người đọc theo dõi hành trình trưởng thành của Dung.

câu 2. 1. Đọc hiểu (4,0 điểm)
Ông ngoại (tóm tắt đoạn đâù: gia đình cậu mợ của Dung đậu phỏng vấn và đi định cư nước ngoài. Mẹ Dung quyết định cho Dung sang ở với ông ngoại để tiện bề trông nom ông. Dung dù không sang bên ấy được hai hôm, Dung chạy về mẹ, than thở lướt sướt: "Ở với ông ngoại buồn muốn chết, đi học về, mở karaoke lại sợ ồn, nói chưa được mấy câu thì hết chuyện. Chẳng lẽ con lại nói chuyện tình yêu với ông ngoại à? Bọn bạn không dám lại nhà chơi. Ông khó lắm. Con mở nhạc cũng ngại, con nấu cơm khét ông mang cả buổi. Suốt ngày ông cứ lo tỉa tót cho mấy chậu kiểng, mấy con cá vàng. Con hỏi: "Ngoại chăm sóc hoài không chán sao?", ngoại nói "Cây cũng có linh hồn. Con không tin, ghé tai vào nghe thử, có cây nào than buồn, có cây nào thèm nghe Michael Jackson đâu". - Con vì ông một chút, ông cũng vì con thôi, thử xem. Thế nghĩa là có hai thế giới ở trong ngôi nhà. Thế giới của ông là mấy ông bạn già, là mấy chồng nhật báo, là cái radio đầu hồi còn đánh nhau, là trầm tư suy ngẫm, là mảnh sân hoa trái. Thế giới của Dung là tiếng nhạc gào thét xập xình, là sắc màu xanh đỏ, là quả đất như nằm gọn trong bàn tay. Sáng nó dậy thật sớm để nấu cơm, sau đó đi học, chiều lại học, buổi tối nó vù xe đến bạn chơi hoặc về nhà nghe mấy đứa em cãi nhau om tỏi. Hai thế giới vừa giành giựt vừa hòa tan nhau...)
a. Đoạn trích trên sử dụng phương thức biểu đạt chính nào? (0,5 điểm)
b. Xác định ngôi kể của truyện ngắn trên? (0,5 điểm)
c. Tìm từ tượng hình, từ tượng thanh trong câu văn sau: "Có một điều Dung ngày càng nhận ra. Tiếng ho của ông ngày càng khô và rời rạc như lời kêu cứu." (1,0 điểm)
d. Nêu nội dung chính của đoạn trích trên bằng một câu văn hoàn chỉnh. (1,0 điểm)
e. Từ nội dung đoạn trích trên, hãy viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ của anh/ chị về vai trò của gia đình đối với cuộc đời mỗi con người. (2,0 điểm) [/INST] a. Phương thức biểu đạt chính: Tự sự.
b. Ngôi kể thứ nhất.
c.
- Từ tượng hình: rời rạc.
- Từ tượng thanh: khô.
d. Nội dung chính: Sự khác biệt giữa thế giới của Dung và thế giới của ông ngoại.
e. Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng nhân cách và giá trị đạo đức của mỗi cá nhân. Nó cung cấp nền tảng vững chắc cho sự phát triển tâm lý và xã hội của con người. Một gia đình hạnh phúc và ổn định sẽ tạo ra một môi trường an toàn và đáng tin cậy cho trẻ em phát triển. Trong gia đình, cha mẹ truyền đạt những giá trị tốt đẹp như lòng tự trọng, tôn trọng lẫn nhau, trách nhiệm và sự chia sẻ. Những giá trị này góp phần hình thành tính cách tích cực và khả năng thích ứng với xã hội của mỗi cá nhân. Ngoài ra, gia đình còn đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề tâm lý và tinh thần của con người. Khi gặp khó khăn hay stress, gia đình là nơi trú ẩn cuối cùng, nơi mọi người tìm kiếm sự ủng hộ, động viên và lời khuyên. Tóm lại, gia đình ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của mỗi con người, từ quá trình trưởng thành đến sức khỏe tinh thần.

câu 3. 1. Phương thức biểu đạt: Tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm.
2. Xác định ngôi kể: Ngôi thứ nhất (người kể xưng "tôi").
3. Nêu nội dung chính: Câu chuyện xoay quanh cuộc sống của Dung khi cô bé phải chuyển đến sống cùng ông ngoại. Qua đó, tác giả khắc họa hình ảnh ông ngoại hiền lành, ấm áp và giàu lòng yêu thương, đồng thời thể hiện sự trưởng thành của Dung trong quá trình thích nghi với hoàn cảnh mới.
4. Chỉ ra chi tiết: Chi tiết "Ông ngoại nói: "Cây cũng có linh hồn."" thể hiện quan niệm của ông ngoại về thiên nhiên. Ông coi cây cối như những sinh vật có tâm hồn, cần được tôn trọng và bảo vệ. Điều này phản ánh tấm lòng nhân hậu, bao dung của ông đối với vạn vật.
5. Vẻ đẹp của nhân vật: Ông ngoại là một người cha mẫu mực, luôn dành trọn tình yêu thương cho con gái và cháu ngoại. Ông là người hiền lành, ấm áp, giàu lòng yêu thương và luôn sẵn sàng hy sinh vì con cháu.
6. Tác động của chi tiết: Chi tiết này góp phần tạo nên bức tranh về một người ông hiền từ, giàu lòng yêu thương, đồng thời khẳng định giá trị của thiên nhiên trong cuộc sống con người. Nó cũng gợi nhắc chúng ta về việc cần trân trọng và bảo vệ thiên nhiên.
7. Bài học rút ra: Từ câu chuyện, chúng ta có thể rút ra bài học về tầm quan trọng của tình yêu thương, sự thấu hiểu và sẻ chia giữa con người với nhau. Đồng thời, câu chuyện cũng nhắc nhở chúng ta về việc cần trân trọng và bảo vệ thiên nhiên.

câu 4. Trong truyện ngắn "Ông Ngoại" của Nguyễn Ngọc Tư, nhân vật Dung tỏ ra e ngại khi phải đến sống với ông ngoại bởi nhiều lý do. Trước tiên, Dung vốn là một cô bé hiện đại, năng động, thích cuộc sống náo nhiệt, sôi động của thành phố. Trong khi đó, ông ngoại lại là một người già, sống ở quê, ưa tĩnh lặng, yên bình. Sự khác biệt về lối sống, sở thích giữa hai thế hệ khiến Dung cảm thấy xa lạ, khó hòa nhập với cuộc sống của ông ngoại. Thứ hai, Dung đã quen với việc được bố mẹ nuông chiều, được thỏa mãn mọi nhu cầu, sở thích của bản thân. Khi phải sống với ông ngoại, Dung phải chấp nhận cuộc sống giản dị, tiết kiệm hơn, phải tuân thủ những quy tắc, nề nếp của gia đình truyền thống. Điều này khiến Dung cảm thấy gò bó, ngột ngạt, không thoải mái. Cuối cùng, Dung cũng là một cô gái nhạy cảm, dễ bị tổn thương. Việc phải xa bố mẹ, xa cuộc sống quen thuộc, phải sống chung với một người xa lạ khiến Dung cảm thấy bất an, lo lắng. Tất cả những yếu tố trên đã góp phần tạo nên tâm trạng e ngại của Dung khi phải đến sống với ông ngoại. Tuy nhiên, theo thời gian, Dung dần dần hiểu và trân trọng ông ngoại hơn. Cô bé nhận ra rằng, ông ngoại là một người vô cùng tốt bụng, hiền hậu, luôn yêu thương, quan tâm đến cô. Ông ngoại cũng là người đã mang đến cho Dung những trải nghiệm thú vị, bổ ích mà cô bé chưa từng được trải qua. Qua đó, ta thấy được tình cảm sâu nặng, thiêng liêng giữa ông ngoại và Dung.

câu 5. : Phương thức biểu đạt chính của văn bản là tự sự.

: Nội dung chính của đoạn trích là cuộc sống hàng ngày của Dung và ông ngoại. Dung phải đối mặt với việc thích nghi với cuộc sống yên tĩnh và đơn giản hơn so với cuộc sống trước đây của cô. Ông ngoại cố gắng tạo niềm vui cho Dung bằng cách tổ chức sinh nhật cho cô nhưng cuối cùng, Dung vẫn cảm thấy buồn và nhớ về cuộc sống cũ.

: Trong đoạn trích, nhân vật Dung đang trải qua nhiều trạng thái tâm lý khác nhau. Cô cảm thấy buồn chán và ngột ngạt khi phải sống trong một môi trường yên tĩnh và đơn giản hơn so với cuộc sống trước đây của cô. Tuy nhiên, cô cũng dần dần thích nghi và tìm thấy niềm vui từ những hoạt động đơn giản như trồng cây, nuôi cá cảnh hay thậm chí là nhảy múa cùng ông ngoại. Điều này cho thấy Dung là một nhân vật nhạy cảm và dễ dàng bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh.

: Câu văn "Thể nghĩ là có hai thế giới ở trong ngôi nhà" sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ. Tác giả đã sử dụng hình ảnh "hai thế giới" để ám chỉ hai lối sống khác biệt giữa Dung và ông ngoại. Một bên là thế giới sôi động, náo nhiệt của tuổi trẻ, nơi Dung từng sống; một bên là thế giới bình yên, thanh tịnh của tuổi già, nơi ông ngoại đang sống. Biện pháp tu từ này giúp tác giả nhấn mạnh sự khác biệt về quan niệm sống, sở thích và thói quen giữa hai thế hệ. Đồng thời, nó cũng gợi lên sự mâu thuẫn nội tâm của Dung khi cô phải đối mặt với sự thay đổi đột ngột trong cuộc sống.

: Để gắn kết gia đình và rút ngắn "khoảng cách thế hệ", ta cần thực hiện những hành động cụ thể. Đầu tiên, chúng ta nên dành thời gian lắng nghe và thấu hiểu lẫn nhau. Mỗi thành viên trong gia đình đều có những trải nghiệm riêng, những suy nghĩ và cảm xúc riêng. Việc chia sẻ và đồng cảm với nhau sẽ giúp xóa bỏ rào cản và tạo ra sự gần gũi. Thứ hai, chúng ta nên tham gia vào các hoạt động chung cùng nhau. Những hoạt động như ăn uống, du lịch, chơi thể thao,... sẽ giúp mọi người gắn kết và tạo ra những kỷ niệm đáng nhớ. Cuối cùng, chúng ta nên tôn trọng và chấp nhận sự khác biệt. Mỗi thế hệ đều có những giá trị và quan niệm riêng. Thay vì phê phán hay tranh cãi, chúng ta nên học cách chấp nhận và trân trọng những điều khác biệt đó. Bằng cách này, chúng ta sẽ xây dựng được một gia đình hạnh phúc và bền vững.