Câu trong ảnh làm như nào các bạn ơi...

duc20111

I. ĐỌC HIỂU (4,0 điểm)

Văn bản: Cây bàng của cha (Nguyễn Phan Quế Mai)

Câu 1 (1,0 điểm).

Xác định thể thơ được sử dụng trong văn bản:

→ Thể thơ: Thơ tự do.

Giải thích ngắn: Các câu có độ dài khác nhau, không tuân thủ luật bằng trắc hoặc vần điệu chặt chẽ cổ điển; ngôn ngữ đời thường, giàu hình ảnh — đó là đặc trưng của thơ tự do.

Câu 2 (1,0 điểm).

Trong bài thơ, những hình ảnh nào của thành phố được miêu tả đã tố rõ sự hiện diện của cây bàng và người cha?

→ Các hình ảnh tiêu biểu:

• “giữa những tòa nhà / Cây bàng đơn độc giữa những tòa nhà” — tòa nhà, thành phố bao quanh, làm nổi bật sự cô đơn kiên định của cây bàng.
• “Những đàn chim thành phố về đây ca hát” / “Những đàn chim đầy cành” — hình ảnh đàn chim xuất hiện trong bối cảnh đô thị, cho thấy cây bàng vẫn là chốn trú ngụ, vang tiếng giữa phố xá.
• “Tôi nhìn xuống thấy một đốm lửa xanh / Cây bàng của cha tôi đang lách mình qua thành phố” — hình ảnh cây như một “đốm lửa xanh” xuyên qua đô thị bê tông, biểu hiện sức sống và sự hiện diện nổi bật của cây trong thành phố.

Câu 3 (1,0 điểm).

Phân tích hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ ẩn dụ trong hai câu thơ:

• “Cha trói cây bằng tiếng hát của mình”
• “Cây bàng hóa cuộc đời cha”

Phân tích & hiệu quả:

1. Ẩn dụ, nhân hoá: “trói cây bằng tiếng hát” gán cho tiếng hát quyền lực nâng đỡ, gắn kết — cho thấy tình thương, sự chăm sóc dịu dàng mà cha dành cho cây; tiếng hát trở thành phương tiện kết nối cảm xúc.
2. Biểu tượng: “Cây bàng hoá cuộc đời cha” biến cây thành biểu tượng của đời người — cây mang cả tuổi trẻ, công sức, ước mơ và ký ức của người cha.
3. Tạo liên tưởng sâu sắc: Nhờ ẩn dụ, người đọc cảm nhận được mối liên hệ giữa con người và thiên nhiên, giữa ký ức cá nhân và hiện thực vật chất; câu thơ vừa cụ thể vừa giàu chiều kích nhân văn.
4. Gợi cảm xúc: Giúp bài thơ đậm tính trữ tình, xúc động; người đọc dễ đồng cảm với tình cha gắn bó, với khát vọng giữ gìn điều quý giá giữa bộn bề đô thị.

Câu 4 (1,0 điểm).

(Trả lời ~5–7 dòng) Từ hình ảnh “cây bàng lách mình qua thành phố — vươn lên vươn lên”, em hãy nêu suy nghĩ về vai trò và sức sống của cây, người trong cuộc sống.

Trả lời gợi ý:

Hình ảnh cây bàng “lách mình qua thành phố — vươn lên vươn lên” gợi ra sức sống kiên cường, lòng bền bỉ và khát vọng vươn lên giữa hoàn cảnh chật hẹp, khắc nghiệt. Cây tượng trưng cho con người — đặc biệt là người lao động — luôn giữ được phẩm chất, tình yêu và hy vọng dù sống giữa đô thị bộn bề. Vai trò của cây (và con người) trong đời sống là giữ lại những giá trị nhân văn, dinh dưỡng tinh thần cho cộng đồng: che mát, nuôi dưỡng ký ức, kết nối những tâm hồn, và nhắc nhở chúng ta về nguồn gốc, về cách sống trân trọng và bền bỉ.

II. VIẾT (6,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm) — Viết đoạn văn ~200 chữ

Yêu cầu: Phân tích hình ảnh cây bàng của cha qua đoạn thơ:

Cây bàng là cả khu vườn của cha

Cây bàng mang tuổi thơ tôi

Vươn vào vòm trời rộng mắt

Những đàn chim thành phố về đây ca hát

Cho riêng cha và cho riêng tôi

Bài làm (khoảng 200 chữ):

Cây bàng trong đoạn thơ hiện lên không chỉ là một loài cây bình thường mà là cả “khu vườn của cha”, là vật chứa đựng ký ức và tình cảm gia đình. Câu mở “Cây bàng là cả khu vườn của cha” nâng tầm cây bàng từ thực thể đơn lẻ thành không gian tinh thần rộng lớn, thể hiện công sức và tình yêu của người cha dành cho mảnh vườn nhỏ. Hình ảnh “mang tuổi thơ tôi” cho thấy cây bàng là chứng nhân của tuổi thơ, gắn bó mật thiết với những kỷ niệm thân thuộc. Việc cây “vươn vào vòm trời rộng mắt” tạo cảm giác khoáng đạt, sức sống mạnh mẽ, như khát vọng vươn lên của cả gia đình. Đặc biệt, “những đàn chim thành phố về đây ca hát” vừa gợi vẻ sinh động, vừa nhấn mạnh cây là điểm tựa cho sự sống giữa phố xá. Cách diễn tả vừa cụ thể vừa giàu hình tượng khiến cây bàng trở thành biểu tượng của tình cha con, của ký ức và của niềm an ủi giữa đời sống đô thị. Nhờ đó, đoạn thơ truyền đến người đọc cảm xúc ấm áp, tôn kính và hoài niệm.

Câu 2 (4,0 điểm) — Nghị luận xã hội (khoảng 0.5 — 1 trang)

Đề: Trong thời đại 4.0, thiết bị điện tử và mạng xã hội chiếm nhiều thời gian của các thành viên gia đình dẫn đến sự xa cách và ảnh hưởng tiêu cực. Hãy viết bài nghị luận trình bày suy nghĩ của em về vấn đề để củng cố mối quan hệ tình cảm gia đình trong xã hội hiện đại.

Bài làm (gợi ý, khoảng 300–350 chữ):

Trong kỷ nguyên 4.0, công nghệ — thiết bị điện tử và mạng xã hội — đem lại nhiều tiện ích: kết nối nhanh, cập nhật thông tin, hỗ trợ công việc và học tập. Nhưng mặt trái là sự lệ thuộc vào thiết bị khiến thời gian tương tác trực tiếp trong gia đình giảm mạnh. Bố mẹ, con cái cùng ngồi trong phòng nhưng mỗi người chăm chú vào màn hình, thiếu những cuộc trò chuyện chân thành; điều này dần tạo ra khoảng cách, làm vơi đi sự hiểu nhau và sẻ chia.

Để giữ gìn mối quan hệ gia đình trong thời hiện đại, trước hết mỗi thành viên cần tự ý thức điều chỉnh thời lượng sử dụng thiết bị. Việc đặt ra những “giờ không công nghệ” như bữa cơm gia đình, trước giờ ngủ để cả nhà nói chuyện và lắng nghe nhau là điều thiết thực. Thứ hai, sử dụng công nghệ một cách có chủ ý: tận dụng mạng xã hội để tạo cầu nối — chia sẻ hình ảnh, kỷ niệm, gọi video với người thân xa — thay vì để nó chi phối mọi lúc. Thứ ba, gia đình nên cùng nhau thiết lập hoạt động chung không liên quan đến màn hình: dã ngoại, đọc sách, chơi trò chơi, hoặc cùng nấu ăn — những trải nghiệm đó xây dựng ký ức và sự gắn kết bền vững.

Ngoài ra, giáo dục kỹ năng số giúp các thành viên, đặc biệt là thế hệ trẻ, biết quản lý thời gian và nhận diện tác hại của lạm dụng mạng xã hội. Nhà trường và cộng đồng cũng cần tổ chức các chương trình tuyên truyền, khuyến khích lối sống cân bằng.

Tóm lại, công nghệ không phải là kẻ thù; quan trọng là cách chúng ta lựa chọn sử dụng nó. Khi mỗi thành viên có ý thức điều chỉnh, đề cao giao tiếp trực tiếp và tạo nhiều hoạt động chung, gia đình sẽ là nơi ấm áp, gần gũi dù sống giữa thời đại số.

.