Câu 1: Dựa vào thành phần nào của tế bào vi khuẩn, người ta có thể phân biệt được 2 nhóm vi khuẩn Gr- và Gr+? Điều này có ý nghĩa gì đối với y học? Câu 2: Tại sao người ta thường dùng nước muối sinh lí...

Câu 1: Dựa vào thành phần nào của tế bào vi khuẩn, người ta có thể phân biệt được 2 nhóm vi khuẩn Gr– và Gr+? Điều này có ý nghĩa gì đối với y học? – Thành phần phân biệt: Thành tế bào vi khuẩn. • Vi khuẩn Gram-dương (Gr+): Thành tế bào dày, chủ yếu là peptidoglycan (murein) dày nhiều lớp, không có màng ngoài. Khi nhuộm Gram, thuốc tím kết hợp chặt với peptidoglycan, giữ màu tím rất bền. • Vi khuẩn Gram-âm (Gr–): Thành tế bào gồm một lớp peptidoglycan rất mỏng nằm giữa màng trong và màng ngoài (outer membrane chứa lipopolysaccharide – LPS). Khi nhuộm Gram, thuốc tím dễ bị rửa trôi, sau đó nhuộm tái (safranin) nên hiện màu hồng/đỏ. Ý nghĩa trong y học: 1. Chẩn đoán vi sinh nhanh: Biết ngay nếu khuẩn Gr+ hay Gr– để lựa chọn kháng sinh ban đầu (ví dụ β-lactam khác tác dụng trên màng ngoài của Gr– phải chọn kháng sinh có thể xuyên qua LPS). 2. Lựa chọn kháng sinh: Nhiều kháng sinh (penicillin G, vancomycin…) tác động mạnh lên lớp peptidoglycan, hiệu quả hơn với Gr+; còn với Gr– cần thuốc có khả năng qua màng ngoài (aminoglycoside, cephalosporin thế hệ cao hơn, carbapenem…). 3. Độc tố và cơ chế bệnh sinh: Gr– tiết endotoxin (lipid A của LPS) gây sốc nhiễm khuẩn; Gr+ thường gây độc tố ngoại bào (ví dụ độc tố bạch hầu, độc tố tụ cầu). Câu 2: Tại sao người ta thường dùng nước muối sinh lý để vệ sinh răng miệng? – Nước muối sinh lý (0,9% NaCl) có áp suất thẩm thấu tương đương với dịch keo của tế bào niêm mạc và máu, nên: • Không làm tổn thương tế bào niêm mạc miệng, nướu. • Giảm viêm, giảm phù nề nhờ rửa trôi vi khuẩn, mảnh vụn thức ăn mà không gây mất nước hay phá vỡ cấu trúc tế bào. • Trung hòa phần nào độ pH acid do vi khuẩn sinh ra, giúp chống sâu răng, viêm lợi. • An toàn, dễ pha chế và chi phí thấp. Câu 3: Nhiệt độ trung bình của cơ thể người là 37°C. Hãy giải thích tại sao nhiệt độ hoạt động tối ưu của hầu hết các enzyme ở người lại dao động xung quanh 40°C. – Nguyên nhân: 1. Động học enzyme: Tốc độ phản ứng tăng khi nhiệt độ tăng (theo quy tắc Q10, cứ tăng 10°C tốc độ phản ứng tăng gấp ~2–3 lần) do chuyển động phân tử nhanh hơn, va chạm cơ chất-enzyme hiệu quả hơn. 2. Cấu trúc protein enzyme: Nhiệt độ tối ưu là điểm cân bằng giữa tăng động lực học và ổn định cấu trúc bậc ba của enzyme. Ở khoảng 40°C, đa số enzyme người đạt trạng thái linh hoạt đủ để hoạt động mạnh mà chưa bị biến tính. 3. Thích nghi sinh lý: Cơ thể có cơ chế điều nhiệt để duy trì ~37°C, nhưng khi sốt đến ~38–40°C, tuy gây mệt mỏi nhưng cũng kích thích hoạt tính miễn dịch và enzyme tiêu diệt vi sinh vật. Vì thế các enzyme miễn dịch và tiêu hóa vẫn thiết kế cho dải nhiệt này. Tóm lại, ở khoảng 40°C các enzyme vẫn bền vững về cấu trúc đồng thời đạt tốc độ phản ứng khá cao, hỗ trợ tốt cho các quá trình chuyển hóa và miễn dịch khi cơ thể có sốt nhẹ.