Câu 8. Tần số kiểu gene của quần thể cân bằng theo quy luật Hardy-Weinberg có những đặc điểm gì?

Dưới cân bằng theo quy luật Hardy–Weinberg, các đặc điểm về tần số kiểu gen (genotype) và mối liên hệ của chúng với tần số alen (allele) như sau: 1. Tần số alen không đổi qua các thế hệ - Giả sử quần thể có hai alen A và a với tần số tương ứng p và q (p + q = 1), thì dù sinh sản ngẫu nhiên qua bao nhiêu thế hệ, p và q vẫn giữ nguyên. 2. Tần số kiểu gen ở thế hệ kế tiếp được quy về: – AA: p² – Aa: 2 p q – aa: q² (với p + q = 1 ⇒ p² + 2pq + q² = 1) 3. Quần thể sẽ nhanh chóng về cân bằng chỉ sau một thế hệ giao phối ngẫu nhiên (nếu ngay từ đầu tần số alen có giá trị p, q), rồi sau đó duy trì ổn định mãi. 4. Tần số kiểu gen hoàn toàn phụ thuộc và xác định bởi tần số alen theo quy tắc khai triển nhị thức: (p + q)² = p² + 2pq + q² 5. Đặc điểm của kiểu hình tương ứng: - Phần trăm cá thể mang kiểu hình trội = p² + 2 p q - Phần trăm cá thể mang kiểu hình lặn = q² 6. Tỷ lệ dị hợp tử (Aa) đạt cực đại khi p = q = 0,5, khi đó 2 p q = 0,5. 7. Điều kiện để duy trì cân bằng Hardy–Weinberg (liên quan nhưng không phải là đặc điểm tần số): – Quần thể đủ lớn (không chịu ảnh hưởng bốc thăm mẫu ngẫu nhiên lớn) – Giao phối ngẫu nhiên – Không có đột biến, di – nhập gen, tuyển chọn tự nhiên hay di truyền có hệ số liên kết mạnh Tóm lại, ở quần thể cân bằng Hardy–Weinberg, tần số alen không thay đổi qua các thế hệ, và tần số kiểu gen luôn phân bố theo công thức p² : 2 pq : q².