

3 giờ trước
1 giờ trước
“Nội dung tư tưởng của tác phẩm văn học không bao giờ chỉ là sự lí giải đúng đắn, lạnh lùng mà gắn liền với cảm xúc mãnh liệt.”
Ý kiến trên đã chỉ ra một đặc trưng cốt lõi của văn học: văn học không chỉ phản ánh hiện thực bằng lí trí mà còn bằng trái tim, bằng những rung động sâu xa của cảm xúc con người. Điều này được thể hiện rất rõ qua đoạn trích Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du.
Trước hết, ý kiến trên khẳng định rằng nội dung tư tưởng của tác phẩm văn học không thể là sự nhận thức khô khan, duy lí. Nếu chỉ dừng lại ở việc lí giải đúng – sai, phải – trái thì văn học sẽ mất đi sức lay động vốn có. Văn học chân chính luôn gắn liền với cảm xúc mãnh liệt của con người, bởi chính cảm xúc mới làm cho tư tưởng thấm sâu, sống động và có khả năng ám ảnh lâu dài trong lòng người đọc. Tư tưởng càng lớn lao bao nhiêu thì cảm xúc truyền tải nó càng phải mãnh liệt bấy nhiêu.
Đoạn trích Trao duyên là minh chứng tiêu biểu cho điều đó. Về mặt nội dung tư tưởng, đoạn thơ thể hiện bi kịch tình yêu và số phận đau khổ của Thúy Kiều – người con gái tài sắc nhưng phải hi sinh tình yêu riêng để cứu gia đình. Kiều ý thức rất rõ hoàn cảnh éo le của mình: mối tình đầu tan vỡ, duyên phận đứt gánh giữa đường. Đó là một sự thật nghiệt ngã của xã hội phong kiến, nơi con người – đặc biệt là người phụ nữ – không có quyền quyết định hạnh phúc cá nhân.
Tuy nhiên, tư tưởng ấy không được Nguyễn Du trình bày một cách lí trí, lạnh lùng mà được bộc lộ qua dòng cảm xúc đau đớn, dằn vặt đến tột cùng của Kiều. Khi trao duyên cho Thúy Vân, Kiều vừa lí lẽ vừa van xin, vừa níu giữ vừa buông bỏ. Những hình ảnh như “trâm gãy bình tan”, “mất người còn chút của tin”, “phím đàn với mảnh hương nguyền” đã diễn tả nỗi đau chia lìa thấm thía. Đặc biệt, khi Kiều trực tiếp gọi tên Kim Trọng trong tiếng kêu xé lòng: “Ôi Kim Lang! Hỡi Kim Lang!”, cảm xúc đau khổ đã vượt khỏi mọi lí trí, trở thành tiếng nấc nghẹn ngào của một trái tim tan vỡ.
Chính cảm xúc mãnh liệt ấy đã làm cho tư tưởng nhân đạo của Nguyễn Du trở nên sâu sắc. Đó là niềm thương cảm vô hạn dành cho con người, cho khát vọng tình yêu chính đáng bị chà đạp, cho số phận nhỏ bé bị vùi dập trong cơn bể dâu của cuộc đời. Người đọc không chỉ “hiểu” bi kịch của Kiều mà còn “đau” cùng Kiều, từ đó càng thấm thía giá trị nhân văn của tác phẩm.
Như vậy, qua đoạn trích Trao duyên, có thể khẳng định rằng ý kiến trên là hoàn toàn đúng đắn. Nội dung tư tưởng của tác phẩm văn học chỉ thực sự có sức sống khi được thể hiện bằng cảm xúc chân thành, mãnh liệt. Chính sự hòa quyện giữa lí trí và cảm xúc đã làm nên sức hấp dẫn bất hủ của Truyện Kiều nói riêng và của văn học nói chung.
Nếu bạn muốn hỏi bài tập
Các câu hỏi của bạn luôn được giải đáp dưới 10 phút
CÂU HỎI LIÊN QUAN
Top thành viên trả lời