Câu 4 trang 117 SGK Tin học 11

Đề bài

Viết chương trình con (làm, thủ tục) tính bội số chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b. Hãy cho biết trong trường hợp này viết chương trình con dưới dạng hàm hay thủ tục là thuận tiện hơn. Vì sao?

Lời giải chi tiết

Viết chương trình con (hàm, thủ tục) tính bội số chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b.

Ta nhận thấy rằng, bội số chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b có thể được tính theo công thức:

ab/d

trong đó d là ước chung lớn nhất của a và b.

Bởi vậy:

Nên viết hàm để tính bội chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương vì chương trình con cần trả ra một giá trị;

- Hàm tính bội chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b cần sử dụng hàm tính ước chung lớn nhất của a và b.

- Hàm tính ước chung lớn nhất của hai số nguyên dương a, b:

function ucln (a, b: integer): integer;

var r: integer;

begin

while b>0 do begin

r: = a mod b ,a : = b ; b:= r; end; ucln:= a; and;

- Hàm tính bội chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b:

lunction bcnn(a, b: integer): integer;

begin

bcnn:= a*b div ucln(a, b);

end;

Khi đó, chương trình con tính bội số chung nhỏ nhất của hai số nguyên dương a, b như sau:

program bai4_chuong6;

use crt ;

vai

X y: integer;

function ucln(a, b: integer): integer;

var r: integer;

begin

while b>0 do begin

r:= a mod b; a: = b ,b:= r;

end; ucln:= a;

end;

txnction bcnn(a, b: integer): integer;

begin

bcnn:= a*b div ucln(a, b);

end;

Begin

clrscr;

writeln('Nhap vao hai so can tim BCNN');

write ('x=') , readln(x); write ('y=') , readln(y);

writeln('bcnn cua hai so',x:4,'va',y:4,'la',bcnn(a,b)

readln

End.

Khi chạy chương trình, giả sử nhập x= 5, y- 4 thì bội chung nhỏ nhất của X và y là 20. Kết quả chương trình như hình 82 dưới đây:

Như vậy, trong trường hợp này ta viết chương trình con dưới dạng hàm là thuận tiện hơn so với viết chương trình con dưới dạng thủ tục. Vì ít khi chúng ta chỉ tính riêng bội chung nhỏ nhất mà bội chung nhỏ nhất chỉ để phục vụ một việc nào đó tiếp theo. Nếu sử dụng hàm thì ta có thể dùng lời gọi hàm để tham gia vào các biểu thức toán học khác. Còn sử dụng thủ tục thì chúng ta không thể làm được như vậy.