Câu hỏi 17.10 - Bài 17 trang 55

1. Nội dung câu hỏi

Trong vỏ quả cây vanilla có hợp chất mùi thơm dễ chịu, tên thường là vanillin. Công thức cấu tạo của vanillin là:

a) Viết công thức phân tử của vanillin.

b) Dự đoán khả năng tan trong nước, trong ethanol và trong dung dịch kiềm như NaOH, KOH của vanillin.

c) Mẫu vanillin đủ tiêu chuẩn dùng trong công nghiệp sản xuất dược phẩm và thực phẩm cần có trên 99% về khối lượng là vanillin. Để định lượng một mẫu vanillin, người ta làm như sau: Hoà tan 0,120 gam mẫu trong 20 mL ethanol 96% và thêm 60 mL nước cất, thu được dung dịch X. Biết X phản ứng vừa đủ với 7,82 mL dung dịch NaOH nồng độ 0,1 M và tạp chất trong mẫu không phản ứng với NaOH. Mẫu vanillin trên có đủ tiêu chuẩn dùng trong công nghiệp sản xuất dược phẩm và thực phẩm không?

2. Phương pháp giải

Danh pháp, đồng phân của phenol

3. Lời giải chi tiết

a) Công thức phân tử của vanillin: $\mathrm{C}_8 \mathrm{H}_8 \mathrm{O}_3$.
b) Vanillin khó tan trong nước, dễ tan trong ethanol, tan trong dung dịch kiềm.
C) Số mol NaOH là: $\frac{7,82 \cdot 0,1}{1000}=7,82 \cdot 10^{-4}(\mathrm{~mol})$
${\mathrm{HOC}}_6{H}_3\left({\mathrm{OCH}}_3\right)\left(\mathrm{CHO}\right)+\mathrm{NaOH}\to {\mathrm{NaOC}}_6{H}_3\left({\mathrm{OCH}}_3\right)\left(\mathrm{CHO}\right)+H_{2}O$

Số mol vanillin $\mathrm{C}_8 \mathrm{H}_8 \mathrm{O}_3$ bằng số mol $\mathrm{NaOH}$ và bằng $7,82 \cdot 10^{-4} \mathrm{~mol}$.
Phần trăm khối lượng vanillin trong mẫu trên là: $\frac{7,82 \cdot 10^{-4} \cdot 152}{0,12} \cdot 100 \%=99,05 \%$.
Mẫu vanillin trên đủ tiêu chuẩn dùng trong công nghiệp sản xuất dược phẩm và thực phẩm.