Câu hỏi 2 - Mục Luyện tập trang 31

1. Nội dung câu hỏi

Theo em, hành vi, việc làm của các chủ thể trong những tình huống sau là thực hiện hợp đồng hay vi phạm hợp đồng? Vì sao?

a. T mượn xe đạp của N và hẹn khi mua sách về sẽ trả xe ngay. Tuy nhiên, khi về đến nhà thì em trai của T nói có việc gấp và xin T cho mượn xe để đi cho nhanh. Vì chiều em nên T đã cho em minh mượn xe mà không thông báo cho N biết.

b. Ông B đã giao kết hợp đồng vay ngân hàng 100 triệu đồng trong thời hạn 2 năm để có vốn phát triển kinh tế gia đình. Tuy nhiên, chỉ sau 1 năm ông đã đến ngân hàng đề nghị cho thanh toán nợ trước hạn và được ngân hàng đồng ý.

c. Gia đình ông A kí hợp đồng thuê nhà ở của gia đình bà P với thời hạn 3 năm và thời hạn thanh toán tiền thuê là 6 tháng 1 lần. Khi hết thời hạn thuê, bà P yêu cầu gia đình ông A trả lại nhà cho bà. Ông A đề nghị bà P gia hạn thêm 3 năm nhưng bà P không đồng ý. Tuy nhiên, gia đình ông A vẫn cố tình không chuyển đi mặc dù bà P đã nhiều lần nhắc nhở.

d. Khi học lớp 12, S được bố mẹ hứa sẽ tặng cho một chiếc xe máy nếu bạn trúng tuyển vào đại học. Sau khi trúng tuyển vào đại học, bố mẹ đã mua cho S một chiếc xe máy 50 cm3. S xin bố mẹ cho đổi sang xe máy 70 cm3 để dáng đẹp hơn, song bố mẹ S không đồng ý.

2. Phương pháp giải 

Đọc các tình huống và phân tích hành vi, việc làm của các chủ thể trong những tình huống đó là thực hiện hợp đồng hay vi phạm hợp đồng. Giải thích. 

3. Lời giải chi tiết 

- Tình huống a) Hành vi của T đã vi phạm hợp đồng dân sự giữa T và N. Vì:

+ T và N thực hiện hợp đồng dân sự (dưới hình thức lời nói). Theo đó: bạn T có nghĩa vụ trả lại chiếc xe cho bạn N ngay sau khi dùng xong.

+ Tuy nhiên, T đã cho em trai của mình mượn xe (của N) mà không thông báo và không được sự đồng ý của N => T đã không thực hiện nghĩa vụ dân dự của mình.

- Tình huống b) Hành vi của ông B là thực hiện hợp đồng dân sự. Vì:

+ Ông B và ngân hàng đã giao kết hợp đồng dân sự dưới hình thức văn bản, trong nội dung hợp đồng có thể có những điều khoản liên quan đến việc thanh toán nợ trước hạn.

+ Khi thanh toán nợ trước hạn, ông B (bên có nghĩa vụ) đã thông báo đến ngân hàng và được sự đồng ý của ngân hàng (bên có quyền).

- Tình huống c) Hành động của gia đình ông A đã vi phạm hợp đồng. Vì:

+ Ông A (bên có nghĩa vụ) và bà P (bên có quyền) đã kí hợp đồng dân sự (dưới hình thức văn bản). Theo đó: ông A có nghĩa vụ: thanh toán tiền thuê nhà 6 tháng 1 lần cho bà P và trả lại nhà cho bà P sau khi hết thời hạn thuê (3 năm).

+ Khi hết thời hạn thuê, gia đình ông A cố tình không trả nhà cho bà P => ông A đã không thực hiện nghĩa vụ dân sự của mình.

- Tình huống d) Hành vi của bố mẹ S là thực hiện hợp đồng dân sự. Vì:

+ Bố mẹ S (bên có nghĩa vụ) và S (bên có quyền) đã cùng tham gia hợp đồng dân sự (dưới hình thức lời nói). Trong đó: bố mẹ S có nghĩa vụ mua tặng S một chiếc xe máy sau khi S đỗ đại học (không nói rõ là xe có dung tích xi lanh bao nhiêu cm3).

+ Sau khi S đỗ đại học, bố mẹ S đã thực hiện lời hứa của mình => bố mẹ S đã hoàn thành nghĩa vụ dân sự.